Gladiolus anatolicus (Boiss.) Stapf'un mikroçoğaltımı üzerine araştırmalar

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Yüksek Lisans
→
Öğe Göster

Gladiolus anatolicus (Boiss.) Stapf'un mikroçoğaltımı üzerine araştırmalar

Emek (Çalmaz), Yelda

Bağlantı: http://194.27.38.21/web/catalog/info.php?catalog_id=17449&scr=1
http://hdl.handle.net/11607/96

Tarih: 2003-01-01

Özet:

Gladiolus anatolicus ( Boiss.) Stapfun mikroçoğaltımı için, çiçeklenme dönemi öncesi korm bölmeleri, lateral tomurcuklar ve lateral tomurcuklardan in vitro koşullarda elde edilen sürgünlerin yapraklan eksplant olarak kullanılmıştır. Araziden toplanan kormlar 24 saat boyunca akan çeşme suyu altında bekletilmiş ve yüzeydeki pullan çıkanlmıştır. Materyaller steril kabin içinde 17 dakika % 70'lik etilalkol ve 20 dakika % 4.5'lik NaOCİ ile muamele edildikten sonra steril distile suyla 3 kez çalkalanmıştır. Steril edilen kormlar enine diskler ve pasta dilimi şeklinde 6 parçaya aynlmış ve kesilen korm bölmeleri NAA'nın farklı konsantrasyonlannı içeren MS besi ortamlanna aktanlmışlardır. Enine diskler şeklinde kesilen eksplantlarda hiçbir gelişme gözlenmemiş ve eksplantlar zamanla kararmışlardır Pasta dilimi şeklinde kesilen korm bölmelerinde NAA'nın farklı konsantrasyonlannda, farklı oranlarda kalluslar elde edilmiştir En yüksek kallus oluşum oram, 8.5 mg/1 NAA ilaveli MS besi ortamında gerçekleşmiştir (Eksplantlann % 75 'i ). Kültür başlangıcından 8 hafta sonra 1 cm çapındaki kalluslar rejenerasyon denemelerine alınmışlardır. Bu denemelerde NAA ve BA 'nın tek başlanna ve farklı miktarlarda kombinasyonlanm içeren ortamlarda sürgün rejenerasyonu teşvik edilmiştir Eksplant başına en yüksek sürgün sayısı 0.2 mg/1 BA ve 2 mg/1 NAA ilaveli MS ortamında elde edilmiştir (4.7 sürgün/eksplant). 4-6 cm boyuna ulaşan sürgünler korm teşviki için büyüme düzenleyici içermeyen ve 0.1 mg/1 BA içeren MS ortamlanna aktarılmışlardır. 0.1 mg/1 BA içeren ortamda alt kültürlemeler sırasında korm, kök ve kormel oluşumu gözlenmiştir. Ancak sürgünlerde köklenme oranı çok düşüktür (% 20). Köklenen sürgünlerde alt kültürler sırasında sürgün başına 5-6 kormel elde edilmiştir Büyüme düzenleyici içermeyen ortamda korm oluşumu ve köklenme görülmemiştir. Steril kormdan yaklaşık 3 mm'lik üçgen korm parçası ile alınan lateral tomurcuklar 0.5, 1 ve 2 mg/1 BA içeren MS ortamlanna aktanlmışlardır. 1 mg/1 BA ilaveli ortamda tek sürgün uzaması görülmüştür. 0.5 ve 2 mg/1 BA ilaveli ortamlarda sırasıyla eksplant başına 8 ve 1 1 sürgün elde edilmiştir. Bu sürgünler büyüme -43- düzenleyici içermeyen MS ve 0.1 mg/l BA içeren MS ortamlarına aktarıldıklarında, korm ve köklenme görülmemiştir. Bu sürgünlerin yapraklan somatik embriyogenezisi teşvik etmek için eksplant kaynağı olarak kullanılmıştır. Lateral tomurcuklardan elde edilen sürgünlerin yapraklarının bazal, orta ve üst kısımlarından l'er cm'lik eksplantlar NAA ve BA'nın farklı konsantrasyonlarını içeren MS ortamına alınmışlardır. Yaprakların bazal kısımlarından alınan eksplantlar embriyonik kallus oluşum oranı açısından daha aktif bulunmuştur. Bu kısımlar 5 mg/l NAA ilaveli ortamda en yüksek kalluşlaşma oranı göstermişlerdir (Eksplantlann % 80'i ). Kültür başlangıcından 6 hafta sonra proembriyonik yapılar büyüme düzenleyici içermeyen ve 0.1 mg/l BA içeren ortamlara alınmışlardır. Sadece 0. 1 mg/l BA içeren ortamda proembriyonik yapıların embriyolara dönüştüğü gözlenmiştir ( Embriyonik yığınların % 18'i). Yaklaşık 2 hafta sonra her embriyonik yığında 20-25 somatik embriyo belirginleşmiştir. Olgunlaşan embriyolar birbirlerinden ayrılarak aynı ortamlara alt kültür edilmişler, ancak bitkiciklere dönüştürülememişlerdir.

Açıklama:

Corm sections before flowering period, lateral buds and leaves of shoots which were obtained under in vitro conditions from lateral buds have been used to micropropagate Gladiolus anatolicus (Boiss.) Stapf. The corms, collected from nature were kept under running top water for 24 h and then scales on corms were removed. The materials were rinsed three times with sterile distilled water after the treatment with 4.5 % NaOCl for 20 min and nd 70 % ethanol for 1 7 min in laminar air flow cabinet. The sterilized corms were segmented into disks and pastry slices as six slices and then the segmented corms were transferred to the nutrient media containing different concentrations of NAA. No development was observed in disk shaped corm segments and blackening was observed. In the pastry slice shaped corm segments, calli were obtained with variable rates in different concentrations of NAA. The highest rate of callus formation (75 %) was occured in MS medium containing 8.5 mg/1 NAA. Eight weeks after the culture was initiated, calli in 1 cm diameter were taken into regeneration experiments. In these experiments, shoot regeneration was promoted using NAA and BA only, and NAA + BA in different amounts. The highest number of shoots per explant was obtained in MS medium containing 0.2 mg/1 BA and 2 mg/1 BA ( 4.7 shoots per explant) The shoots in 4-6 cm length were transferred to media containing 0. 1 mg/1 BA and without growth regulators. During the subculturing in the medium with 0. 1 mg/1 BA, corm, cormel and rooting formation were observed but rooting rates in shoots were very low (% 20). In the rooted shoots, 5-6 cormel per shoot were obtained during subculturing. Corm formation and rooting were not observed in the medium without growth regulator. Lateral buds with triangular corm segment in 3 mm diameter from sterilized corm were transferred into media containing 0.5, 1 ve 2 mg/1 BA. In the medium with 1 mg/1 BA, single shoot elongation was observed. In the media containing 0.5 and 2 mg/1 BA, 8 and 1 1 shoots were obtained in the same order. These shoots were transferred into MS media without growth regulators, no formation of corm and root -45- was observed. Leaves of these shoots were used as explant resource to promote somatic embryogenesis. The explants in 1 cm diameter which were taken from basal, middle and upper parts of leaves of shoots from lateral buds were taken into MS media containing different concentrations of NAA and BA The explants from basal parts of leaves were found more active in embryogenic callus formation. These parts showed the highest callus formation rate (80 %). After six weeks of culture was initiated, proembryonic structures were transferred into media with 0. 1 mg/1 BA and without growth regulators. The proembryonic structures were differentiated to embryos only in the medium containing 0.1 mg/1 BA. After two week, 20-25 somatic embryos were distinguished in each embriyonic mass. Matured embryos were subcultured same media by dissecting but they could not converted to plantlets.

Tüm öğe kaydını göster