İktisadi kalkınma ile kaynak tahsis mekanizması arasındaki ilişki, iktisat teorisinde
çok tartışılan konulardan birisidir. Serbest piyasa ekonomisinin büyümeyi hızlandırdığı
argümanı teorik olarak kabul edilirken, bu argümanın ampirik testleri farklı sonuçlar ortaya
koymuştur. Bu gerekçeyle, bu çalışmada, “ekonomik özgürlükler ve ekonomik büyüme
arasında pozitif bir ilişki vardır” hipotezinden hareketle, ekonomik özgürlük ve ekonomik
büyüme ilişkisi, 1970 - 2006 yılları arasındaki döneme ait, Türkiye ekonomik
göstergelerinden bazılarının içine alındığı altı farklı alt gruptan oluşan ekonomik özgürlük
endeksi ve belirlenen ekonometrik yöntemler tarafından analiz edilmiştir.
Ekonometrik analiz çerçevesinde, Sınır Testi ile ARDL (Ardışık Bağımlı Gecikmesi
Dağıtılmış Modeller) Yaklaşımı ve Johansen Eşbütünleşme Analizi gibi zaman serisi
yöntemleri uygulanmıştır. Mevcut çalışmaların daha ziyade yatay kesit ve panel veri
analizlerinden oluştuğu göz önüne alındığından, bu tezde oluşturulan ekonomik özgürlük
endeksi ve zaman serisi analizinin, literatüre önemli bir katkı sağlayacağı umulmaktadır.
Genişletilmiş Solow Büyüme Modeli’ne; işçi başına GSYİH’nın bağımlı değişken
olarak kullanıldığı ekonomik özgürlük endeksi, işçi başına net sermaye stoku ve beşeri
sermaye (okullaşma oranı) değişkenleri ise açıklayıcı değişkenler olarak katılmışlardır.
Analiz sonuçları, ekonomik özgürlük ve ekonomik büyüme arasında eşbütünleşme
ilişkisi olduğu ve özellikle son on yılda kaydedilen serbestleşmenin ekonomik özgürlük
düzeyini ve beraberinde ekonomik büyümeyi olumlu etkilediği görüşünü desteklemiştir.
The relationship between economic development and resource allocation
mechanism is one of the mostly debated issues in economic theory. While the argument
that free market economy promotes economic growth has been accepted in theory, but the
empirical tests have produced various results.
For that reason, beginning with the hypothesis; “There is a positive relation
between economic freedom and economic growth”,in this study, the relationship between
economic freedom and economic growth is analyzed by econometric methods using various
indicators classified in six groups for the period 1970 – 2006.
ARDL Bound Tests and Johansen Cointegration methods are employed in empirical
analyses. As the existing studies consist of mostly cross sectional or panel data analyses,
economic freedom index and the time series analyses in this thesis are expected to provide
considerable contribution to the related literature.
In an extended Solow growth model, reel GDP per capita is used as the dependent
variable, while per capita net capital stock, human capital and economic freedom index are
explanatory variables.
The results of the analyses indicate that there is a cointegrating relationship between
freedom and growth and that liberalization attempts recorded especially in the last ten years
have contributed economic freedom and thus economic growth.
