Hititler ile Batı Anadolu krallıkları arasındaki mektuplaşmaları incelediğimiz “Hitit Devleti’nin
Batı Anadolu ile Siyasi İlişkilerinde Mektupların Önemi” konulu tez çalışmamızda,
Boğazköy/Hattuşa’dan 7 adet mektup ve Ortaköy/Şapinuva’dan şimdiye kadar yayınlanan 1 adet
mektubun transkripsiyon ve tercümelerini vermeye çalıştık. Çalışmamızı yaparken Hitit çağındaki (İ.Ö.
1650-1200) Batı Anadolu siyasi tarihi ile ilgili olarak Hitit kaynakları yanı sıra Mısır kaynaklarına da yer
verdik. Hititler’in mektup gönderdiği veya aldığı Ahhiyava Ülkesi, Arzava Ülkesi, Milavanda Ülkesi,
Mira-Kuvaliya Ülkesi ve Şeha Nehri Ülkesi’nin coğrafyası ve lokalizasyon çalışması hususunda, yapılan
çeşitli önerileri ele almaya çalıştık.
Batı Anadolu krallıklarının adının geçtiği Hitit çivi yazılı belgeleri ve mektupları incelediğimizde,
Batı Anadolu bölgesindeki krallıkların Hitit devletinin çeşitli dönemlerinde, çoğunlukla mevcut otoriteye
baş kaldırdığını ve Hitit krallarının bu isyanları savaş ve antlaşmalar aracılığıyla bastırdığını
öğrenmekteyiz. Bazen de Hitit kralları böyle isyanlar karşısında, Batı Anadolu’daki kralları evlilik
yoluyla kendilerine bağlayıp sadakatlarını kazanmışlardır.
Çalışmamızda incelediğimiz mektupları sıraladığımızda; ilk olarak, Hitit Büyük Kralı’ndan Batı
Anadolu bölgesindeki dengi ‘Büyük Kral’a gönderilen ya da alınan mektuplar (Tavagalava Mektubu,
Ahhiyava Mektubu-I, Ahhiyava Mektubu-II), ikinci olarak, Hitit Büyük Kralı’ndan Batı Anadolu’daki
vasal kralıklara gönderilen ya da alınan mektuplar (Milavata Mektubu, Manapa-Tarhunta Mektubu,
Arzava Mektubu ve Maşhuiluva Mektubu), son olarak da Batı Anadolu Bölgesi’nde Hitit kralına bağlı bir
görevlinin, Hitit kralına gönderdiği mektup (Uhhamuva Mektubu).
Tezimizde, Hititler ile Batı Anadolu krallıkları arasındaki gönderilen ya da alınan mektupların
transkripsiyon-tercümeleri ve mektuplarda geçen ülkelerle ile ilgili diğer kaynaklar incelenerek bir bütün
halinde sunulmaya çalışılmıştır.
The theses named “The Significance Of The Letters Within The Framework Of The Relationship
Between Western Anatolia And Hittites” in which the letters between Hittites and the Kingships of
Western Anatolia has been analyzed, 7 letters exposed in Boğazköy and 1 letter exposed in Ortaköy have
been tried to be transcribed and translated. Not only Hittites sources which related to the political history
of Western Anatolia in Hittite age (1650-1200 BC), but also Egypt sources have been studied while
analyzing the subject. In addition, various proposals related to geography and localization studies of the
kingships of Ahhiyawa, Arzawa, Millawanda, Mira-Kuwaliya and Shea River which had corresponded
with Hittites.
When we analyze the Hittite cuneiform documents and letters in which the names of the Western
Anatolian Kingdoms has been mentioned, it is seen that, in several periods of the Hittite state the western
Anatolian Kingdoms has been revolted against the existing authority, and the Kings of Hittites had tried
to keep them under control battle and treaties. Also sometimes the Hittite Kings gained the loyalty of the
rebellions by the bonds of matrimony in relation to this kind of revolts.
The letters wihich has been analysed are respectively: at first, the letters which were sent/received
by the King of Hittites to/from “the Great King”, who is equal to, (Letter of Tawgalawa, Letter of
Ahhiyawa-I, Letter of Ahhiyava-II), secondly, the letters sent/received by the King of Hittites to/from
vassal kingdoms in Western Anatolia ( Letter of Milawata, Letter of Manapa-Tarhumta, Letter of Arzawa
and Letter of Mashuiluwa) and lastly, the Letter of Uhhamuva which was sent to the king of Hittites by an
official who is faithfull to him (Letter of Uhhamuwa).
In this thesis, both the transcriptions and translations of the letters; which was sent and received
between Hittites and the Kingdoms of Western Anatolia and other sources concerning the countries;
which was mentioned in the letters, have been analyzed and tried to be presented as a whole.
