Heterosiklik gruplar içeren monoboran ve diboranların sentezi ve karakterizasyonu

Abstract

Diboran (4) bileşikleri uzun zamandan beri üzerinde pek çok çalışma yapılmış bir konudur. Bununla beraber hala güncelliğini yitirmemiş yeni alanlarda araştırılmaya devam edilmektedir. Beş üyeli heterohalkalı bor bileşikleri sahip oldukları kararlılıktan dolayı üzerinde pek çok çalışma yapılan bir konudur. Ancak bu alanda altı üyeli gövdeler konusunda çalışmalar oldukça sınırlıdır. Tez kapsamında özellikle bu türlerin üzerinde çalışmalar yapılmış ve başarılı sonuçlar alınmıştır. Bor bileşiklerinde transaminasyon reaksiyonları uzun süredir bilinen reaksiyonlar olsa da yüksek verimli ve tek ürünle sonuçlanan çalışmalara rastlanmamaktadır. Tez kapsamında transaminasyon reaksiyonları sonucu yüksek verimli ve tek tip ürün veren diboran (4) bileşikleri elde edilmiştir. Sonuç olarak hazırlanan tezdört ana başlık altındaçalışılmış, diboranların beş üyeli heterohalkalı gruplar taşıyan türleri, siklohekzan türevi diazaborinanlar, siklohekzan türevi diazadiborinan türevleri ve bisiklik yapılı diboran bileşikleri ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Tez kapsamında sentezlenen bu grupların çoğuliteratürde örneği bulunmayan veya çok yakın zamanda literatüre girmiş yeni türlerdir. Sentezler sonucu bor kimyası alanında dört farklı türde on dört yeni bileşik literatüre kazandırılmıştır.Yapılan tüm sentezler inert atmosferde, kinetik ve termodinmik kontrollü olarak gerçekleştirilmiş,sentezlenen bileşikler NMR ve X-ışınlarıteknikleri kullanılarak yine inert atmosfer altında karakterize edilmiştir.

The diborane (4) compounds are subjects that have been working in many studies for a long time. Nevertheless, ıts currently investigating in new areas that have retained actuality. Five-membered heterocyclic boron compounds are a subject that have many studies due to their stability. However, studies about six-membered structure is quite limited in this area. Within the scope of this thesis, especially this type of compounds have been studied and carried out with succesfull results. Boron compounds known for a long time in the transamination reaction, though there are no studies with single product and high yield. Within the scope of this thesis highly efficient and one type diborane (4) compounds were obtained as a result of transamination reactions. In conclusion, the thesis has been studied under four main headings; types of diboranes containing five-membered heterocyclic groups, cyclohexane derivative diazaborinanes, cyclohexane derivative diazadiborinanesand diborane compound with bicyclic structures are studied. Most of these groups which are synthesized within the scope of this thesis are new species with no sample or very recently entered in the literature. As a result of the synthesis fourteen novel compounds with four different types have been provided literature in the field of boron chemistry. All the synthesis were performed in inert atmosphere with the kinetic-thermodynamic controled reactions. Synthesised compounds were characterized by NMR, IR, MS and X-Ray techniques in inert atmosphere.