Özet:
ÖZET
TAVġAN SPERMASININ KISA SÜRELĠ SAKLANMASINDA SERĠSĠNĠN
ANTĠMĠKROBĠYAL ETKĠSĠ
Tuzlalıoğlu G. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Dölerme
ve Suni Tohumlama Programı, Doktora Tezi, Aydın, 2025.
Amaç: Bu tez çalıĢmasında, tavĢan spermasının kısa süreli saklanmasında karĢılaĢılan bakteriyel
kontaminasyon sorununa karĢı serisinin antimikrobiyal potansiyeli araĢtırılmıĢtır. ÇalıĢmada,
farklı konsantrasyonlarda serisin ilavesinin mikrobiyal yük ve spermatolojik parametreler
üzerindeki etkileri incelenmiĢ; ayrıca seminal plazmanın bakteriyel üreme ile iliĢkisi
değerlendirilmiĢtir.
Gereç veYöntem: ÇalıĢmada, genital muayene sonucunda herhangi bir patolojik bulguya
rastlanmayan beĢ adet Yeni Zelanda ırkı albino erkek tavĢandan, suni vajen yöntemiyle alınan
sperma örnekleri kullanılmıĢtır. Birinci deneyde, kontrol grubu ile serisin uygulanan gruplar
karĢılaĢtırılarak serisinin sitotoksisite düzeyi analiz edilmiĢtir. Ġkinci deneyde ise, antibiyotik
içeren ve içermeyen kontrol gruplarına ek olarak farklı dozlarda serisin içeren gruplar
oluĢturulmuĢ, sperma örnekleri +5°C‘de Tris-sitrik asit-glikoz (TCG) sulandırıcısı içerisinde
inkübe edilerek 0., 8. ve 24. saatlerde mikrobiyolojik ekimlerle bakteri üreme düzeyleri
karĢılaĢtırılmıĢtır. Üçüncü deneyde, spermadan seminal plazmanın uzaklaĢtırılması amacıyla
swim-up tekniği kullanılmıĢ, seminal plazmanın bakteriyel kontaminasyona katkısı
değerlendirilmiĢtir.
Bulgular: Deney 1‘de %0.1 ve %0.5 serisin ilavesinin sperm motilitesi, membran bütünlüğü ve
canlılık üzerine anlamlı bir olumsuz etkisi bulunmamıĢ; serisinin kısa süreli saklama koĢullarında
sitotoksik olmadığı belirlenmiĢtir (P>0.05). Deney 2‘de serisin uygulanan gruplarda bakteri
sayısında azalma görülmekle birlikte bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıĢtır (P>0.05).
Deney 3‘te ise swim up yöntemi ile seminal plazmanın uzaklaĢtırılmasının bakteri üremesini
anlamlı Ģekilde azalttığı saptanmıĢtır (P<0.05).
Sonuç: Elde edilen bulgular, serisinin antimikrobiyal etkisinin yanı sıra, uygun
konsantrasyonlarda kullanıldığında sperm hücrelerine toksik etki göstermediğini ortaya
koymuĢtur. Ayrıca, seminal plazmanın bakteriyel üreme üzerinde kayda değer bir etkisi olduğu
tespit edilmiĢtir.