dc.contributor.advisor |
Çevik, Özge |
|
dc.contributor.author |
Küçük, Aslıhan |
|
dc.date.accessioned |
2025-08-22T08:15:36Z |
|
dc.date.available |
2025-08-22T08:15:36Z |
|
dc.date.issued |
2025 |
|
dc.date.submitted |
2025 |
|
dc.identifier.citation |
Küçük A. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Moleküler Biyoteknoloji Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2025. |
tr_TR |
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/5392 |
|
dc.description.abstract |
ÖZET
TRAIL YÜKLÜ İLAÇ TAŞIYICI SİSTEMLERİN TÜMÖR ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN IN VITRO VE IN VIVO OLARAK İNCELENMESİ
Küçük A. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Moleküler Biyoteknoloji Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2025.
Amaç: TRAIL kanser hücrelerinde hücre canlılığını baskılayan önemli bir protein olup yarı ömrü kısadır. İlaç taşıyıcı sistemler ile TRAIL’in etkinliğinin arttırılması ve hücresel mekanizmaların araştırılması için gerekmektedir. Meme kanseri tedavisinde kullanılabilecek TRAIL’in yarı ömrünü uzatabilecek taşıyıcı sistemlerin geliştirilerek in vitro hücre kültüründe ve in vivo fare tümör modelinde tümöre ulaşma potansiyelinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada TRAIL rekombinant proteini saflaştırıldı, PLGA ve eksozom kullanılarak ilaç taşıyıcı sistemler geliştirildi ve karakterizasyonları yapıldı. İnsan meme kanser hücre hattı MDA-MB-231 üzerinde ilaç taşıyıcı sistemler etkinlik açısından değerlendirildi, apoptotik ve otofajik mekanizmalar akış sitometri ve qPCR kullanılarak analiz edildi. İlaç taşıyıcı sistemler EAC in vivo fare tümör modeli oluşturularak etkinlikleri belirlendi. Farelerden alınan dokular ile histopatolojik değerlendirmeler HE ve Ki-67 boyaması ile yapıldı.
Bulgular: PLGA ve eksozomlara yüklenen TRAIL proteini MDA-MB-231 hücrelerinde hücre canlılığını baskılayarak apoptozu arttırdı. İlaç taşıyıcı sistemler içerisindeki TRAIL proteini Casp-3 ve LC3B gen ekspresyonlarını ve Annexin-V bağlanmasını artışını sağladı. Fare tümörlerinde hem PLGA formülasyonu hemde eksozom ilaç taşıyıcı sistemi tümörün küçülmesini sağladı ve dokuda tümör hücrelerinin ölümünü sağladı.
Sonuç: PLGA ve eksozomal ilaç taşıyıcı sistemler ile TRAIL proteininin etkinliğini arttırılabilir ve bu sistemler meme kanseri tedavileri için biyoteknolojik ilaçların geliştirilmesine katkılar sunabilir. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY i
TEŞEKKÜR ii
İÇİNDEKİLER iii
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ vii
ŞEKİLLER DİZİNİ x
RESİMLER DİZİNİ xii
TABLOLAR DİZİNİ xiii
ÖZET xiv
ABSTRACT xv
1. GİRİŞ 1
2. GENEL BİLGİLER 3
2.1. TRAIL 3
2.1.1. TRAIL’in Yapısı 4
2.1.2. TRAIL’in Reseptörleri 5
2.1.3. TRAIL ve Apoptoz 7
2.1.4. TRAIL ve Otofaji 10
2.1.5. TRAIL ve Klinik Uygulamaları 11
2.2. Meme Kanseri ve Moleküler Alt Tipleri 14
2.2.1. Üçlü Negatif Meme Kanseri 15
2.2.3. Meme Kanseri Hayvan Modelleri 18
2.2.3.1. Erlich Asit Karsinomu (EAC) 19
2.3. İlaç Taşıyıcı Sistemler 21
2.3.1. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin Temelleri ve Hedefleme Yaklaşımları 21
2.3.2. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin Sınıflandırılması ve Türleri 23
2.3.3. Polimerik Sistemler 25
2.3.3.1. Tanımı, Sınıflandırılması ve Yapı-Özellik İlişkisi 25
2.3.3.2. Klinik Uygulamalar ve Gelecek Perspektifi 26
2.3.3.3. PLGA 27
2.3.3.3.1. Kimyasal Yapısı ve Temel Özellikleri 27
2.3.3.3.2. Karakterizasyon ve Formülasyon Yöntemleri 28
2.3.3.3.3. Klinik Uygulamalar ve Hedefleme Stratejileri 29
2.3.3.3.4. Gelecek Perspektifi ve Terapötik Potansiyeli 29
2.3.3.3.5. Kullanılan Yardımcı Bileşen: Gelucire® 48/16 30
2.3.4. Eksozom 31
2.3.4.1. Yapısı ve İçeriği 32
2.3.4.2. Saflaştırılması (İzolasyon Yöntemleri) 34
2.3.4.3. Eksozomlara İlaç Yükleme Yaklaşımları 35
2.3.4.4. Eksozomların Terapötik Uygulamaları 36
3. GEREÇ VE YÖNTEM 38
3.1. Gereç 38
3.1.1. Cihazlar 38
3.1.2. Kullanılan Sarf Malzeme ve Kimyasal Maddeler 39
3.2. Yöntem 41
3.2.1. Rekombinant TRAIL üretimi ve Saflaştırılması 41
3.2.1. 1. Plazmidlerin Çoğaltılması 41
3.2.1. 2. Transformasyon 41
3.2.1. 3. TRAIL Proteinin Saflaştırılması 42
3.2.1. 4. TRAIL Proteinin SDS-PAGE Yöntemi ile Analizi 43
3.2.2. TRAIL İçeren PLGA Nanopartiküllerin Hazırlanması 44
3.2.3. Hücre Kültürü 46
3.2.3.1. MDA-MB-231 Hücre Hattının Büyütülmesi ve Çoğaltılması 47
3.2.3.2. MDA-MB-231 Hücrelerinin Sayılması 47
3.2.3.3. MDA-MB-231 Hücrelerinin Pasajlanması ve Dondurulması 48
3.2.4. MDA-MB-231 Hücrelerinden Eksozom İzolasyonu 48
3.2.4.1. Eksozomların ve Nanopartiküllerin Boyut Ölçümü ve Miktar Tayini 50
3.2.5. Eksozomlara Elektroporasyon ile TRAIL Protein Yüklenmesi 51
3.2.6. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin MDA-MB-231 Hücreleri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi 52
3.2.6.1. MTT ile Sitotoksisite etkisi 52
3.2.6.2. Annexin V & PI Hücre Boyaması ile Apoptoz Üzerine Etkisi 53
3.2.6.3. Gen Ekspresyon Çalışmaları 54
3.2.6.3.1. RNA İzolasyonu 54
3.2.6.3.2. cDNA Sentezi 56
3.2.6.3.3. qPCR Analiz Aşamaları 57
3.2.7. In Vivo EAC Tümör Geliştirme ve Uygulamaları 59
3.2.7.1. EAC Katı Tümör Oluşturma 59
3.2.7.2. Tümörün ve Tedavinin Takibi 60
3.2.8. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin Tümör Dokusunun Gen Ekspresyonları Üzerine Etkisi 61
3.2.9. Tümör Dokusunun Histolojik Olarak Analizleri 62
3.2.8.1. Histolojik Doku Takibi 62
3.2.9.2. Tümörün HE Boyaması 63
3.2.10. İstatiksel Değerlendirme 67
4. BULGULAR 68
4.1. TRAIL Proteini Saflaştırma ve Miktar Tayini Sonuçları 68
4.2. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin Karakterizasyon Sonuçları 68
4.3. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin MDA-MB-231 Hücrelerinde Sitotoksisite Sonuçları 69
4.4. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin MDA-MB-231 Hücrelerinde Annexin-V Bağlanma Sonuçları 71
4.5. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin MDA-MB-231 Hücrelerinde Casp-3 Gen Ekspresyon Sonuçları 72
4.6. İlaç Taşıyıcı Sistemlerin MDA-MB-231 Hücrelerinde LC3B Gen Ekspresyon Sonuçları 73
4.7. İlaç Taşıyıcı Sistem Uygulaması ile EAC Fare Tümörü Hacimleri Sonuçları 74
4.8. İlaç Taşıyıcı Sistem Uygulaması ile EAC Fare Tümör Dokusunda Casp-3 Gen Ekspresyon Sonuçları 75
4.9. İlaç Taşıyıcı Sistem Uygulaması ile EAC Fare Tümör Dokusunda LC3B Gen Ekspresyon Sonuçları 75
4.10. İlaç Taşıyıcı Sistem Uygulaması ile EAC Fare Tümör Dokusunda HE Boyama Sonuçları 76
4.11. İlaç Taşıyıcı Sistem Uygulaması ile EAC Fare Tümör Dokusunda Ki67 Boyama Sonuçları 77
5. TARTIŞMA 79
6. SONUÇ VE ÖNERİLER 88
KAYNAKLAR 89
EKLER 108
Ek. 1. Hayvan Deneyleri Etik Kurul Onayı 108
BİLİMSEL ETİK BEYANI 109
ÖZ GEÇMİŞ 110 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
T.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
TRAIL, PLGA, Eksozom, Apoptoz, Otofaji |
tr_TR |
dc.title |
TRAIL Yüklü İlaç Taşıyıcı Sistemlerin Tümör Üzerindeki Etkisinin In Vitro ve In Vivo Olarak İncelenmesi |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
T.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Moleküler Biyoteknoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı |
tr_TR |