Özet:
Ülgü G. N. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Biyoloji Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2025.
Amaç: Bu çalışmada, RPS26P25 adlı pseudogenin akciğer kanseri hücrelerindeki potansiyel rolü araştırılmış ve terapötik hedef olarak değerlendirilebilirliği incelenmiştir.
Gereç ve Yöntem: Çalışmada insan akciğer adenokarsinom hücre hattı (A549) ile sağlıklı Tip II alveol epitel hücre hattı (T2A) kullanılmıştır. Hücreler MEM besiyerinde kültürlenmiş, canlılık tripan mavisi ile izlenmiştir. RPS26P25 ekspresyonu qPCR ile belirlenmiş, gen susturma siRNA ile gerçekleştirilmiştir. Susturma sonrası RNA izolasyonu yapılarak qPCR ile doğrulama yapılmıştır. Apoptoz ve hücre döngüsü akış sitometrisi ile değerlendirilmiştir. Sisplatin ile kombinasyon çalışmaları yürütülmüş, veriler GraphPad Prism yazılımı ile analiz edilmiştir.
Bulgular: RPS26P25 pseudogeninin susturulması, A549 hücrelerinde toplam apoptotik hücre oranında %16,07’lik anlamlı artışa (p < 0,0001) neden olmuş; sisplatinle kombinasyonu ek %4,65 artış sağlamış ancak bu fark anlamlı bulunmamıştır (p = 0,1016). T2A hücrelerinde ise apoptoz %6,69 artmış (p = 0,0101), kombinasyonla %5,32 azalmıştır (p = 0,052). Hücre döngüsü analizinde, A549 hücrelerinde G0/G1 fazı artmış (p = 0,0137), S fazı azalmıştır. Sisplatin S fazında birikmeye yol açmış (p < 0,0001), bu etki gen susturmasıyla değişmemiştir. T2A hücrelerindeki uygulamalar ise G1, S ve G2 fazlarında anlamlı bir değişiklik oluşturmamıştır (p > 0,05).
Sonuç: RPS26P25 pseudogeninin akciğer kanseri hücrelerinde apoptoz ve kemoterapiye duyarlılığı etkilediği gösterilmiştir. Bu bulgular, söz konusu pseudogenin terapötik hedef ve potansiyel biyobelirteç adayı olabileceğini desteklemektedir. Daha ileri in vivo ve klinik çalışmalar gereklidir.
