Abstract:
Amaç: Bu çalışmanın amacı ratlarda indometazinle indüklenen ülser modelinde, betaninin mide dokusundaki koruyucu etkilerinin makroskobik, histopatolojik ve immunohistokimyasal olarak değerlendirilmesi ve antioksidan/oksidan denge üzerine etkilerinin araştırılmasıdır.
Gereç ve Yöntem: 48 adet Sprague Dawley erkek rat; kontrol, lansoprazol+indometazin (Lİ), indometazin (İ), betanin 100 mg/kg+indometazin (Bİ-100), betanin 200 mg/kg+indometazin (Bİ-200) ve betanin 300 mg/kg+indometazin (Bİ-300) olacak şekilde 6 gruba ayrıldı (n=8). Farklı dozlarda betanin oral gavaj ile uygulandı ve gastrik ülser tek doz 25 mg/kg indometazin ile indüklendi. Uygulamalardan 6 saat sonra anestezi altındaki ratlardan kan örnekleri ve ötanazi sonrası mide dokuları alındı.
Bulgular: Dokulara ait antioksidan ve oksidan parametre sonuçları indometazin grubu ile karşılaştırıldığında, betanin verilen gruplarda süperoksit dismutaz (SOD) aktiviteleri ve glutatyon (GSH) seviyeleri istatistiksel olarak yüksek, katalaz (CAT) aktiviteleri (Bİ-100 grubu hariç) ve malondialdehit (MDA) seviyeleri istatistiksel olarak düşük bulundu. Plazma örneklerinden yapılan ELISA analizleri sonucunda, indometazin grubu ile karşılaştırıldığında betanin verilen gruplarda COX-1 düzeyi istatistiksel olarak yüksek bulundu. COX-2, PGE2, TNF-α, IL-1α ve IL-6 düzeyleri istatistiksel olarak düşük bulundu. Mide dokularının patolojik değerlendirmesinde, indometazin grubunda yüzey epitellerinde çok şiddetli dejeneratif/nekrotik değişiklikler, şiddetli epitel hasarı ve kaybının görüldüğü, betanin gruplarının her birinin farklı derecelerde de olsa ülsere karşı etkili olduğu; en az doku hasarının Bİ-300 grubunda meydana geldiği görüldü. 100 mg/kg, 200 mg/kg ve 300 mg/kg betaninin sırasıyla %57,12, %74,21 ve %78,63 oranında anti-ülseratif etkisi olduğu tespit edildi.
Sonuç: Bu çalışma ile deneysel indometazin ile indüklenen gastrik ülserde betaninin mide koruyucu etkilerinin olduğu sonucuna varıldı.
