dc.contributor.advisor |
Tozduman Yaralı, Kevser |
|
dc.contributor.author |
Ateş, Rabia Ceren |
|
dc.date.accessioned |
2025-02-10T07:34:52Z |
|
dc.date.available |
2025-02-10T07:34:52Z |
|
dc.date.issued |
2025 |
|
dc.date.submitted |
2025 |
|
dc.identifier.citation |
Ateş R. C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk
Gelişimi Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2025. |
tr_TR |
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/5282 |
|
dc.description.abstract |
ÖZET
EBEVEYN MEDYA FARKINDALIK EĞİTİMİNİN EBEVEYNLERİN DİJİTAL
EBEVEYNLİK TUTUMLARI İLE DİJİTAL OYUN EBEVEYN REHBERLİK
STRATEJİLERİNE ETKİSİ
Ateş R. C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk
Gelişimi Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2025.
Amaç: Bu araştırma ebeveyn medya farkındalık eğitiminin ebeveynlerin dijital ebeveynlik
tutumları ile dijital oyun ebeveyn rehberlik stratejilerine etkisini incelemek amacı ile
yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma nicel modelde yarı deneysel desen şeklinde yürütülmüştür.
Araştırmada ebeveyn medya farkındalık eğitiminin ebeveynlerin dijital ebeveynlik tutumları
ile dijital oyun ebeveyn rehberlik stratejilerine etkisinin incelenmesi amacıyla ‘ön test, son
test, kalıcılık testi’ kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Çalışmada 23 deney, 23
kontrol grubunda olmak üzere toplam 46 ebeveyn bulunmaktadır. Ebeveynlerin dijital
ebeveyn rehberlik becerilerini desteklemek için araştırmacı tarafından hazırlanmış olan sekiz
haftalık “Ebeveyn Medya Farkındalık Eğitim Programı” oluşturulmuştur. Veri toplama aracı
olarak Kişisel Bilgi Formu, Dijital Ebeveynlik Tutum Ölçeği, Dijital Oyun Ebeveyn
Stratejileri Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25 Paket Programı kullanılarak
Shapiro Wilk, Spearman Korelasyon Testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi yapılmıştır.
Bulgular: Araştırmada ebeveynlerin dijital ebeveynlik tutumları ile dijital oyun rehberlik
stratejileri arasında anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Deney grubundaki ebeveynlerin ön
test ve son test puanları arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Deney grubundaki
ebeveynlerin dijital medya risklerinden koruma tutumları, aktif ebeveyn ve teknik ebeveyn
rehberlik stratejileri üzerinde son test lehine anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Bu
bağlamda eğitim programındaki ebeveynlerin dijital ebeveynlik tutumlarında ve stratejilerinde
olumlu yönde anlamlı bir farklılık sağlandığı belirlenmiştir.
Sonuç: Ebeveyn Medya Farkındalık Eğitimi’ni alan ebeveynlerin çocuklarının ekran
süresinde azalma olduğu, kural belirleyen ve kurallara uyan ebeveynlerin artış gösterdiği
x
belirlenmiştir. Deney grubundaki ebeveynlerin dijital ebeveynlik tutumları ve ebeveyn
rehberlik stratejileri üzerinde olumlu bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY …………...………………………..…………….…….……… i
TEŞEKKÜR ……………………………………………………………...………… ii
İÇİNDEKİLER ..…………………………………………….………...…..…….…. iii
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ..…………………….…………….…… vi
TABLOLAR DİZİNİ.………….…………………………...………………………. vii
ÖZET ……………………………………………………………………………..… ix
ABSTRACT ………………………………………………………………….…….. xi
1. GİRİŞ …………………….…………………...……………………….….…..….. 1
2. GENEL BİLGİLER ……………………..…………………………………....….. 4
2.1. Okul Öncesi Dönemde Medya …………………………….…………………... 4
2.2. Okul Döneminde Medya ….………………………...…………………………. 5
2.3. Ergenlik Döneminde Medya ………...……….………………………………... 6
2.4. Medyanın Çocuk Sağlığı ve Gelişimi Üzerindeki Etkisi.………….................... 7
2.5. Problemli Medya Kullanımı ……………. .…………………………….……... 9
2.5.1. Medyanın Dil Gelişimine Etkisi ……………………………………………... 10
2.5.2. Medyanın Sosyal Duygusal Gelişime Etkisi …………..…………………….. 11
2.5.3. Medyanın Bilişsel Gelişime Etkisi ……………………………………........... 12
2.5.4. Medyanın Beslenme Ve Uyku İle İlişkisi …………………….……………... 13
2.6. Medyanın Çocukların Davranışları Üzerindeki Etkisi…………………………. 14
2.6.1. Medyadaki Saldırganlık ve Şiddet …………………………………………... 15
2.6.2. Medyadaki Zorbalık ………………………………………………………..... 16
2.6.3. Prososyal Davranışlar ve Medya ……………………………………………. 18
2.6.4. Çocuklarda Teknoloji Bağımlılığı ile Mücadele .............................................. 19
iv
2.7. Dijital Oyunlar …………………………………………………………………. 20
2.7.1. Dijital Oyunların Çocuk Gelişimine Etkisi …………………………….......... 21
2.8. Medya Okuryazarlığı …………………………………………………………... 22
2.8.1. Medyada Dijital Ebeveynlik Tutumları ……………………………………… 23
3. GEREÇ VE YÖNTEM..…………………………………….…..……………….. 25
3.1. Araştırmanın Modeli ve Deseni ……………………………………………….. 25
3.1.1. Araştırmanın Çalışma Grubu ………………………………………………... 26
3.1.2. Veri Toplama Araçları ……………………..………………..………….......... 30
3.1.2.1. Kişisel Bilgi Formu ……..……………………….……………………….... 30
3.1.2.2. Dijital Ebeveynlik Tutum Ölçeği …………………………………….......... 30
3.1.2.3. Dijital Oyun Ebeveyn Rehberlik Stratejileri Ölçeği …………….................. 31
3.2. Ebeveyn Medya Farkındalık Eğitimi Programı………………………………… 32
3.3. Veri Toplama Süreci …………………………………………………………… 36
3.3.1. Ön Testlerin Uygulanması ………...…………...……………..…………...…. 36
3.3.2. Eğitim Programının Uygulanması ……………………………………............ 37
3.3.3. Son Testlerin Uygulanması.………………………………………………….. 37
3.3.4. Kalıcılık Testinin Uygulanması………………………………………………. 38
3.4. Verilerin Analizi ………………………….……………………………………. 38
3.5. Etik Konular ………………………….………………………………………... 43
4. BULGULAR …………………………………………………………….……..... 44
5. TARTIŞMA …………...……….…………………...……...….……………....…. 61
5.1. Ebeveynlerin Dijital Ebeveynlik Tutumları İle Dijital Oyun Rehberlik
Stratejileri Arasındaki Anlamlılığa İlişkin Bulgulara Ait Tartışma
62
5.2. Ebeveyn Medya Farkındalık Eğitimi Programının Dijital Ebeveynlik
Tutumları ve Dijital Oyun Rehberlik Stratejileri Üzerindeki Anlamlılığına İlişkin
Bulgulara Ait Tartışma
64
v
5.3. Ebeveyn Medya Farkındalık Eğitimi Programı Sonucunda Deney Grubu
Çocukların Ekran Süresi, Kural Belirleme ve Kuralları Uygulayabildiğini Düşünme
Puanlarından Elde Edilen Bulgulara Ait Tartışma
66
6. SONUÇ VE ÖNERİLER ………………………..…………..………….….......... 70
KAYNAKLAR ..………………………………...……...……………………….….. 72
EKLER …………………………………………………………………………….. 83
Ek 1 (Etik Kurul İzni) ……………….……………………………………………… 83
Ek 2 (MEB İzni) ……..……………..……………...……….……………………..... 84
Ek 3 Oturum Örneği ………………………………………………………………... 85
Ek 4 Eğitim Görselleri ……………………………………………………………... 88
Ek 5 İhtiyaç Belirleme Formu ……………………………………………………... 89
Ek 6 Ebeveyn Eğitimi El Broşürü ………………………………………………….. 90
Ek 7 Çocukların Gelişimsel Özeliklerine Yönelik Öneriler İçeren El Broşürü ……. 91
Ek 8 Kişisel Bilgi Formu……………………………………………………………. 92
BİLİMSEL ETİK BEYANI………………………………………………………… 93 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
T.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Dijital ebeveynlik, Dijital oyun, Ebeveyn eğitimi, Ebeveyn tutumları, Medya okuryazalığı. |
tr_TR |
dc.title |
Ebeveyn Medya Farkındalık Eğitiminin Ebeveynlerin Dijital Ebeveynlik Tutumları İle Dijital Oyun Ebeveyn Rehberlik Stratejilerine Etkisi |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
T.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı |
tr_TR |