Abstract:
ÖZET
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİDE ARID1A VE EZH2 ARASINDA SENTETİK
LETAL İNTERAKSİYON İLİŞKİSİNİN ARAŞTIRILMASI
Koluman A. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi
Biyoloji Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2024.
Amaç: SWI/SNF kompleksi; kromatinin yeniden modellenmesini sağlayan proteinleri kodlayan
genlerdir. İnsanlarda izlenen kanser türlerinde bu genler çoğunlukla mutasyona uğrarlar.
SWI/SNF kompleksinin önemli bir alt birimi ARID1A’dır. ARID1A DNA’ya bağlanır ve
SWI/SNF kompleksinin yeniden modellenmesi gereken kromatin konumuna hedeflenmesini
sağlar. Kanser türlerinde yapılan genom çalışmalarında, sıklıkla ARID1A mutasyonu
belirlenmiştir. Bununla beraber mtARID1A kanserlerde yapılmış olan çalışmalarda güvenlik
açığı niteliğini taşıyan genlerin hedeflenmesi tipik olarak sentetik letaliteye neden
olabilmektedir. Polycomb baskılayıcı kompleks 2’nin katalitik alt birimi olan EZH2, histon
metilasyonunun ve transkripsiyonunun baskılanmasını sağlamaktadır. mtARID1A aracılığı ile
SWI/SNF işlev bozuklukları, kromatin üzerindeki Polycomb aktivasyonunu kolaylaştırarak
hücrelerin EZH2 inhibisyonuna karşı duyarlı hale getirmesini sağlar. Bu çalışmada kullanılan
Jurkat hücrelerinde ARID1A’da çerçeve kayması mutasyonu bulunmaktadır ve EZH2’nin bir
inhibitör ile inhibe edilmesiyle sentetik letalite etkilerinin araştırılması amaçlanmaktadır.
Metot: GSK2816126 ile Jurkat hücrelerinde EZH2’nin inhibe edilmesi sağlandı. Hücrenin
metabolik aktivasyonu (hücre canlılığını) ölçmek için WST-1 analizi, apoptozis ve nekroz
ölçümü içi Annexin V/7AAD testi ve hücre döngüsü arrestlerini tespit etmek için hücre döngüsü
analizleri yapılmıştır. Western Blot analizi ile ARID1A, EZH2, H3K27me3, total H3 ve
GAPDH protein seviyeleri gösterildi.
Bulgular: Jurkat hücrelerinin GSK2816126 ile muamelesi sonucu EZH2’nin inhibisyonu
H3K27me3’ün WB analizi ile protein seviyesinde görülen azalma ile tespit edilmiştir. Jurkat
hücrelerinde GSK2816126 ile EZH2’nın inhibisyonu zamana ve dozlara bağlı olarak hücre
canlılığını azalttı ve apoptozu indükledi. 10 µM GSK2816126 muamelesi Jurkat hücrelerinde
xi
120 saatin sonunda hücre canlılığını %60 oranında azalttığı ve apoptozun indüklendiği tespit
edilmiştir. Jurkat hücrelerinde GSK2816126 muamelesi sonrası 24 saatte G0/G1 evresinde
arrest olduğu hücre döngüsü testi ile tespit edilmiştir.
Sonuç: mtARID1A olarak bulunan Jurkat hücrelerinde GSK2816126 ile EZH2’nin inhibe
edilmesi apoptoz aracılığı ile sentetik letal etkiye yol açmaktadır. Bu sonuçlar ışığında ARID1A
defektif Akut Lenfoblastik Lösemide EZH2’nin terapötik bir potansiyel hedef olabileceğine
işaret etmektedir.