Abstract:
ÖZET
BETANİNİN SAOS-2 OSTEOSARKOMA HÜCRE HATTINDA WNT/β-KATENİN VE PI3K/AKT/mTOR SİNYAL YOLAKLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI
Alkaya F. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beslenme ve Diyetetik Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2024.
Amaç: Bu araştırmada kırmızı pancar (Beta vulgaris) bileşeni betaninin Saos-2 insan osteosarkoma hücrelerinde Wnt/β-katenin ve PI3K/AKT/mTOR sinyal yolakları üzerindeki etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmada osteosarkoma hücre hattı Saos-2 kullanılmıştır. Betaninin hücre canlılığına olan etkisini belirlemek amacıyla 25-400 μM doz aralığında uygulama yapılarak, 24-48. saat sonunda MTT hücre canlılık testi ile etkinliği belirlenmiştir. Süre ve doza bağlı olarak elde edilen proliferasyon grafiğinden apoptoz ve RT-PCR çalışmaları için uygun doz belirlenmiştir. Bu dozlarda uygulama yapılarak Muse hücre analiz cihazında Muse Annexin V kiti ile apoptoz tespit edilmiştir. Gerçek zamanlı PCR yöntemi ile PI3K/AKT/mTOR ve Wnt/β-katenin sinyal yolaklarında bulunan genlerinin ifadeleri mRNA düzeyinde belirlenmiştir. İstatistiksel analizler IBM SPSS (v25) programında bağımsız örneklem t-testi kullanılarak yapılmıştır (p<0,05).
Bulgular: Saos-2 hücrelerinin %50’sini inhibe eden betanin dozunun 330 μM olduğu hesaplanmıştır. Ayrıca, betanin uygulamasıyla Saos-2 hücrelerinde apoptozun doza bağlı olarak arttığı bulunmuştur. Aynı zamanda betanin uygulamasının PI3K, AKT, mTOR ve β-katenin mRNA ifadelerini azaltırken, GSK-3β mRNA ifadesini anlamlı olarak arttırdığı belirlenmiştir.
Sonuç: Betaninin osteosarkoma hücrelerinde proliferasyonu baskılayıp apoptozu indüklediği, aynı zamanda da Wnt/β-katenin ve PI3K/AKT/mTOR sinyal yolları aracılığı ile in vitro tümör baskılanmasını sağlayabileceğini ortaya koymaktadır.
Anahtar kelimeler: Betanin, Osteosarkom, Apoptoz, RT-PCR, PI3K/AKT/mTOR, Wnt/β-katenin.
