Amaç: Bu çalışma İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi’nde görev yapan
hemşirelerin çalışma koşullarının kas iskelet sistemi rahatsızlıkları üzerine etkisini araştırmak
amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, analitik-kesitsel bir çalışmadır. İstanbul Üniversitesi
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışan hemşireler araştırmanın evrenini oluşturdu.
Örneklem olarak 489 hemşireye (kadın=305 erkek=184) ulaşıldı. Çalışmada veriler,
tanımlayıcı bilgi formu ve Cornell Kas İskelet Rahatsızlığı Ölçeği ile toplandı. Araştırma
öncesi Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Girişimsel Olmayan Klinik
Araştırmalar Etik Kurulu’ndan ve İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Hastanesi’nden resmi izinler ve gönüllülerden yazılı onam alındı. Anket formları aracılığıyla
elde edilen veriler Statistical Package for the Social Sciences (SPSS 22.0) programı
kullanılarak bilgisayar ortamında değerlendirildi. Elde edilen sonuçlar temel istatistiksel
analizler, Mann Whitney U, Kruskall-Wallis H ve Spearman korelasyon analizi ile
değerlendirildi.
Bulgular: Her iki elini kullanan hemşirelerin iki elinden birini kullananlara göre
omurgalarında rahatsızlık düzeylerinin yüksek olduğu, nadiren egzersiz yapan ve
yapmayanların haftada 1-2 gün ve ayda 1-3 gün yapanların haftada en az 3 gün yapanlara
göre, kas iskelet sistemi rahatsızlığı nedeniyle doktora gidenlerin alt ekstremitelerinde ve
omurgalarında rahatsızlık düzeylerinin yüksek olduğu, kronik rahatsızlığı olanların alt
ekstremitelerinde rahatsızlık düzeylerinin yüksek olduğu bulundu.
viii
Dijital ve manuel tansiyon aleti kullananların monitör kullananlara göre omurga
rahatsızlıkları, hemşirelik süresi 20 yıl ve üzeri olanların diğerlerine, 10-20 yıl arasında
olanların 10 yıl altında çalışanlara göre üst, alt ekstremite ve omurgalarında rahatsızlık
düzeylerinin yüksek olduğu saptandı Haftalık çalışma süresi 40 saat ve altı ve 50 saat ve üzeri
olan hemşirelerin 40-50 saat çalışanlara göre, kullanılan masanın çalışmayı olumsuz
etkilediğini belirten hemşirelerin belirtmeyen veya kısmen belirtenlere göre üst, alt ekstremite
ve omurgalarında rahatsızlık düzeylerinin yüksek olduğu belirlendi. İlaç hazırlamada
kullandıkları tezgahın rahat olmadığını belirten hemşirelerin belirtmeyen veya kısmen
belirtenlere göre üst, alt ekstremite ve omurgalarında rahatsızlık düzeylerinin yüksek olduğu
görüldü.
Sonuç: Hemşirelerin kas iskelet sistemi sağlığının kişisel özellikleri ve çalışma koşullarından
etkilendiği söylenebilir. Bu sonuç doğrultusunda kişisel özelliklerinin de göz önüne alınarak
çalışma koşullarının iyileştirilmesi önerilebilir.
Objective: This study was conducted to investigate the effect of working conditions on
musculoskeletal disorders among nurses working at Istanbul University Cerrahpaşa Medical
Faculty Hospital.
Materials and Methods: The research is an analytical cross-sectional study. The population
of the study consisted of nurses working at Istanbul University Cerrahpaşa Medical Faculty
Hospital. A sample of 489 nurses (305 women and 184 men) was reached. Data were
collected using a descriptive information form and the Cornell Musculoskeletal Discomfort
Questionnaire. The study used a survey form and the Cornell Musculoskeletal Discomfort
Questionnaire. Prior to the research, official permissions were obtained from the NonInterventional Clinical Research Ethics Committee of Aydın Adnan Menderes University
Nursing Faculty and Istanbul University Cerrahpaşa Medical Faculty Hospital. Verbal consent
was obtained from the volunteers. The data obtained through the survey forms were evaluated
using the Statistical Package for the Social Sciences (SPSS 22.0) software. The results were
analyzed using basic statistical analyses, the Mann Whitney U test, the Kruskal-Wallis H test,
and Spearman correlation analysis.
Results: It was found that nurses who use both hands had higher levels of discomfort in their
spines compared to those who use only one hand. Nurses who rarely exercise or do not
exercise at all, those who visit a doctor due to musculoskeletal disorders, and those with
chronic illnesses had higher levels of discomfort in their lower extremities and spines.
x
Nurses using digital and manual blood pressure monitors had higher spine discomfort
compared to those using monitors, and those with 20 or more years of nursing experience had
higher levels of discomfort in their upper, lower extremities, and spines compared to those
with less experience. Nurses working 40 hours or less and 50 hours or more per week had
higher levels of discomfort in their upper, lower extremities, and spines compared to those
working 40-50 hours per week. Those who reported that the desks they used for work were
uncomfortable had higher levels of discomfort in their upper, lower extremities, and spines
compared to those who did not report or partially reported this. Similarly, nurses who
reported that the counters they used for medication preparation were uncomfortable had
higher levels of discomfort in their upper, lower extremities, and spines compared to those
who did not report or partially reported this.
Conclusion: It can be said that nurses' musculoskeletal health is affected by personal
characteristics and working conditions. Based on these results, it is recommended that
working conditions be improved while considering personal characteristics.
