dc.contributor.advisor |
Öğüt, Serdal |
|
dc.contributor.author |
ERMİŞ, BEYZA HİLAL |
|
dc.date.accessioned |
2024-09-02T08:29:05Z |
|
dc.date.available |
2024-09-02T08:29:05Z |
|
dc.date.issued |
2024-09-02 |
|
dc.date.submitted |
2024 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/5234 |
|
dc.description.abstract |
İrritabl bağırsak sendromu (IBS), tekrarlayan karın ağrısı, değişen bağırsak alışkanlıkları ve şişkinlikle karakterize edilen yaygın bir gastrointestinal bozukluktur. Küresel prevalansı %4,1 olan IBS, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkilerken, sağlık hizmetleri ve ekonomik yükler açısından da önemli bir sorun teşkil etmektedir. IBS'nin patofizyolojisi, bağırsak-beyin aksındaki düzensizlik, değişmiş bağırsak hareketliliği ve bağırsak mikrobiyomunun disbiyozunu içeren çok faktörlü bir yapıya sahiptir. Son yıllarda, düşük fermente oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polyoller (FODMAP) diyeti, IBS semptomlarının hafifletilmesinde umut verici sonuçlar göstermiştir. Bu çalışma, IBS hastalarında FODMAP diyetinin etkinliğini değerlendirmek amacıyla mevcut literatürü inceleyen bir meta-analiz yapmayı amaçlamaktadır. Bu sayede, IBS'li bireylerin tedavisinde beslenme stratejilerinin nasıl optimize edilebileceğine dair kapsamlı bir anlayış elde edilmesi hedeflenmektedir. Bu tez çalışması, IBS hastalarında FODMAP diyetinin etkinliğini değerlendirmek amacıyla mevcut literatürü inceleyen bir meta-analiz yapmayı amaçlamaktadır. Literatür taramaları, uluslararası alanda konuyla ilgili güncel meta-analiz çalışmalarının sınırlı sayıda olduğunu ve ülkemizde ise bu konuya dair güncel bir meta-analiz çalışmasına rastlanmadığını göstermektedir. Bu çalışma, bu alandaki ilk örnek olarak önem taşımaktadır. Çalışmanın amacı, FODMAP diyetinin IBS semptomları üzerindeki etkisini belirlemek ve bu semptomları yönetmede ne kadar etkili olduğunu değerlendirmek için çeşitli randomize kontrollü çalışmaların sonuçlarını bir araya getirmektir. Bu sayede, IBS'li bireylerin tedavisinde beslenme stratejilerinin nasıl optimize edilebileceğine dair kapsamlı bir anlayış elde edilmesi hedeflenmektedir. Meta-analize dahil edilen çalışmalar, FODMAP diyetinin IBS semptomlarını hafifletmede istatistiksel olarak anlamlı ve olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
KABUL VE ONAY .................................................................................... i
TEŞEKKÜR ............................................................................................ ii
İÇİNDEKİLER ...................................................................................... iii
ŞEKİLLER DİZİNİ .................................................................................. v
ÇİZELGELER/TABLOLAR DİZİNİ ...................................................... vi
EKLER DİZİNİ ....................................................................................... vii
KISALTMALAR DİZİNİ ....................................................................... viii
ÖZET ..................................................................................................... x
ABSTRACT ............................................................................................. xi
GİRİŞ ................................................................................................... 1
1.1. Problemin Tanımı ve Önemi .............................................................. 1
1.2. Araştırmanın Amacı .......................................................................... 2
GENEL BİLGİLER ............................................................................. 3
2.1. Irritable Bağırsak Sendromunun Tanımı ......................................... 3
2.2. Irritable Bağırsak Sendromunun Sınıflandırılması ......................... 3
2.3. Irritable Bağırsak Sendromunun Epidemiyolojisi .......................... 4
2.4. Irritable Bağırsak Sendromunun Etiyolojisi ve Patofizyolojisi ....... 4
2.4.1. Değişmiş Bağırsak Motilitesi ..................................................... 5
2.4.2. Visseral Hipersensitivite ............................................................. 6
2.4.3. Mikrobiyota- Beyin- Bağırsak Ekseni ......................................... 6
2.4.4. Antibiyotik Sonrası IBS ............................................................ 7
2.4.5. Psikolojik Faktörler ..................................................................... 7
2.5. Irritable Bağırsak Sendromunun Tanı Kriterleri ........................... 8
2.5.1. Manning Kriterleri ....................................................................... 9
2.5.2. Roma Kriterleri ............................................................................ 9
2.6. Irritable Bağırsak Sendromunun Semptom ve Klinik Bulguları .... 10
2.6.1. Karın Ağrısı ve Rahatsızlık ........................................................ 10
2.6.2. Şişkinlik ve Gaz .......................................................................... 10
2.6.3. Dışkılama Düzeninde Değişiklikler ............................................ 11
2.6.4. Dışkıda Mukus ............................................................................. 11
2.6.5. Kronik Yorgunluk ve Uyku Bozuklukları ................................. 11
2.6.6. Anksiyete ve Depresyon .............................................................. 12
2.7. Irritable Bağırsak Sendromunda Kullanılan Ölçekler ................... 13
2.7.1. IIBS-Semptom Şiddet Skoru (IBS-SSS) .................................... 13
2.7.2. IBS Yaşam Kalitesi Ölçeği (IBS-QOL) ...................................... 13
2.7.3. Hastane Anksiyete ve Depresyon Skalası (HADS) ................... 13
2.7.4. Bristol Dışkı Skalası ..................................................................... 13
2.8. Irritable Bağırsak Sendromunun Tedavi Yöntemleri .................... 14
2.8.1. Düşük FODMAP Diyeti ............................................................. 14
GEREKÇE VE YÖNTEM .................................................................... 20
3.1. Araştırma Tipi ................................................................................. 20
3.2. Araştırma Hipotezi .......................................................................... 20
3.3. Dışlama ve Dahil Etme Kriterleri .................................................. 20
3.4. Verilerin Toplanması ....................................................................... 21
3.5. Taramada Kullanılan Anahtar Kelimeler ....................................... 21
3.6. Tarama Yapılan Kaynaklar ve Veri Tabanları ............................... 22
3.7. Kodlama Yöntemi ........................................................................... 22
3.8. Araştırmanın Etik Boyutu ............................................................... 22
3.9. İstatistiksel Analiz .......................................................................... 23
3.10. Çalışma Sınırlılıkları ..................................................................... 23
3.11. Raporlama ...................................................................................... 23
BULGULAR ........................................................................................ 24
4.1. Tanımlayıcı Bulgular ....................................................................... 24
4.2. Araştırma Yanlılığının Değerlendirilmesi ..................................... 24
4.3. Etki Büyüklüğü ve Heterojenite .................................................... 26
4.3.1. Genel Etki Büyüklükleri ve Heterojenite ................................... 26
4.3.2. FODMAP Diyetinin IBS-SSS Ölçeği Üzerine Etkisi ................. 26
4.4. FODMAP Diyetinin Karın Ağrısı Üzerine Etkisi ......................... 28
4.5. FODMAP Diyetinin Karın Ağrısı Sıklığı Üzerine Etkisi .............. 29
4.6. FODMAP Diyetinin Karın Şişkinliği Üzerine Etkisi ................... 30
4.7. FODMAP Diyetinin Bağırsak Alışkanlıklarında Memnuniyetsizlik Durumu Üzerine Etkisi ................. 31
4.8. FODMAP Diyetinin Bağırsak Alışkanlıklarında Genel Yaşam Üzerine Etkisi ........................................ 32
TARTIŞMA .......................................................................................... 34
SONUÇ VE ÖNERİLER .................................................................... 41
KAYNAKÇA ....................................................................................... 45
EKLER ................................................................................................... 59
BİLİMSEL ETİK BEYANI .................................................................... 62
ÖZ GEÇMİŞ ........................................................................................... 64 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
İrritabl Bağırsak Sendromu |
tr_TR |
dc.subject |
IBS |
tr_TR |
dc.subject |
FODMAP Diyeti |
tr_TR |
dc.subject |
Bağırsak Mikrobiyomu |
tr_TR |
dc.title |
Huzursuz Bağırsak Sendromunda Fodmap Diyetinin Etkinliği: Metaanaliz Çalışması |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beslenme ve Diyetetik |
tr_TR |