Pliometrik Sıçrama Egzersizinin Atletler ve Basketbolcularda Diz Eklemi Propriosepsiyon Duyusuna Etkisinin Karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Pliometrik Sıçrama Egzersizinin Atletler ve Basketbolcularda Diz Eklemi Propriosepsiyon Duyusuna Etkisinin Karşılaştırılması

Taşdöner S. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hareket ve Antrenman Bilimleri Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2024. Amaç: Bu araştırma altı haftalık pliometrik sıçrama egzersizinin basketbol ve atletizm branşı sporcularının diz eklemi propriosepsiyonuna etkisinin belirlenerek iki spor branşı arasındaki ilişkiyi incelemek amacı ile yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, yarı deneysel olarak, Ekim 2023 ve Ocak 2024 tarihleri arasında ADÜ Spor Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim gören 24 basketbolcu ve 24 atlet ile gerçekleşmiştir. Tüm katılımcılara eklem pozisyon hissi protokolü ile 0Flex, 45Flex, 60Flex, 15Ext, 45Ext ve 90Ext açılarında diz eklemi propriosepsiyonu ölçümü yapılmıştır. Ardından her iki branş grubuna 6 haftalık pliometrik egzersiz yaptırılmıştır. Çalışmada ön test-son test ölçüm yöntemi kullanılarak 6 haftalık pliometrik sıçrama egzersizlerinin atletler ve basketbolcular üzerindeki etkileri ve gruplar arasındaki farklılıklar belirlenmiştir. Bulgular: İstatistiksel analiz sonuçlarına göre 0Flex ölçümünde branşlar için grup içi, 45flex ve 60Flex ölçümlerinde gruplar arası ve Atletizm grubunda grup içi, 15Ext ölçümünde gruplar arası, her iki branşta grup içi ve cinsiyetler arası, 45Ext ölçümünde Atletizm grubunda grup içi ve 90Ext ölçümünde gruplar arasında ve her iki grubun grup içi karşılaştırmalarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülmüştür (p<0,05). Bunlara karşılık olarak 0Flex ve 45Ext ölçümlerinde gruplar arası ve Basketbol grubunda 45Flex, 60Flex ve 45Ext ölçümlerinde grup içi testlerde istatistiksel olarak anlamlı farklılığa rastlanmamıştır (p>0,05). Sonuç: Sonuç olarak bu çalışmada pliometrik egzersizlerin 45Flex, 60Flex, 15Ext ve 90Ext açılarında diz eklemi propriosepsiyonunda gruplar arası istatistiksel olarak anlamlı farklılık yarattığı sonucuna ulaşılmıştır. Basketbol grubunda 0Flex, 15Ext ve 90Ext açılarında; Atletizm grubunda ise tüm açılarda istatistiksel olarak anlamlı etki düzeyi saptanmıştır. Anahtar kelimeler: Atletizm, Basketbol, Diz eklemi, Pliometrik egzersiz, Propriosepsiyon.