Özet:
ÖZET
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN İKLİM OKURYAZARLIĞI DÜZEYLERİ
İLE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE YÖNELİK ENDİŞE DURUMLARI ARASINDAKİ
İLİŞKİNİN İNCELENMESİ
Servan M. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi
Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Prof. Dr. Nilgün YENİCE, Aydın,
2024.
Amaç: Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin iklim okuryazarlığı düzeyleri ile iklim
değişikliği konusundaki endişe durumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma,
öğrencilerin iklim değişikliği hakkındaki bilgi düzeyleri ile bu konuda duydukları endişe
durumları arasındaki bağlantıyı belirlemeyi hedeflemektedir.
Yöntem: Araştırmada, ilişkisel tarama modeli kullanılarak, Aydın ilindeki devlet
ortaokullarında 2023-2024 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri
arasından tabakalı amaçsal örnekleme yöntemi ile seçilen öğrenciler incelenmiştir. Veri
toplama araçları olarak kişisel bilgi formu, İklim Değişikliği Endişesi Ölçeği ve İklim
Okuryazarlığı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi, tek yönlü
ANOVA ve korelasyon analizleri uygulanmıştır.
Bulgular: Araştırma bulguları, kız öğrencilerin iklim değişikliğine yönelik endişe düzeylerinin
erkek öğrencilerden daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Ebeveynlerin eğitim ve meslek
durumlarının öğrencilerin iklim okuryazarlığı ve endişe düzeyleri üzerinde anlamlı bir etkisi
bulunmamıştır. Çevre kuruluşlarına üyelik ve bu kuruluşlar hakkında bilgi sahibi olma,
öğrencilerin iklim okuryazarlığını artırıcı bir etkiye sahip olmuştur. Ayrıca, iklim okuryazarlığı
ve iklim değişikliğine yönelik endişe arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Bu
durum, iklim okuryazarlığı düzeyi arttıkça öğrencilerin iklim değişikliği konusundaki
endişelerinin de arttığını göstermektedir.
Sonuç: Araştırma, iklim okuryazarlığının artmasıyla birlikte öğrencilerin iklim değişikliği
konusundaki endişelerinin de arttığını ortaya koymuştur. Bu bulgular, iklim konularında bilgi
sahibi olan bireylerin, bu konuların ciddiyetini ve etkilerini daha iyi kavradığını ve bu nedenle
daha fazla endişe duyduklarını göstermektedir. Eğitim politikaları ve müfredat geliştirme
süreçlerinde, öğrencilerin iklim okuryazarlığının artırılmasının önemi vurgulanmıştır.
Araştırma sonuçları, eğitimciler ve politika yapıcılar için, genç nesillerin çevresel sorunlara
xiii
karşı daha duyarlı ve bilinçli hale getirilmesine yönelik stratejiler geliştirmede yol gösterici
olabilir.
