MİTRAL REGÜRGİTASYONLU KÖPEKLERDE KARDİYOPULMONER BİYOBELİRTEÇLER İLE PROTROMBOTİK DURUMUN ARAŞTIRILMASI

Abstract

Amaç: Mitral regürgitasyon dejenere mitral kapak yapısı sebebiyle gelişen ve kronik mitral kapak hastalığı olarak köpeklerde en sık görülen kardiyovasküler hastalık durumudur. İlerlemesiyle beraber sol atriyum, sol ventrikül ve kapak anulusunda dilatasyon şekillenmesiyle beraber konjestif kalp yetmezliği gelişmektedir. Kardiyak hasarın belirlenmesinde Kreatin kinaz MB, D-dimer, kardiyak troponin I, D-dimer, natriüretik peptitler gibi biyobelirteçler yaygın olarak kullanılmakta olup aktive edilmiş parsiyal tromboplastin zammanı, fibrinojen ve protrombin zamanı gibi koagulasyon profilleri de değerlendirilmektedir. Planlanan araştırmada mitral regürgitasyonlu köpeklerde ölçüm kriterine göre sınıflandırılan gruplarımızda farklı evrelerde kardiyak hasarın şiddetinin belirlenmesinde kullanılan biyobelirteçlerden NT-proBNP, D-dimer, CK-MB ve cTnI üzerinde farklı etkilerinin olup olmadığı ve genel olarak protrombotik profil (APTT, PT, FIB) üzerine etkileri ile Vit K2 (MK-4 ve MK-7) profili tespit edilmiş olunacaktır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda kliniğimize kalp hastalığı şüphesiyle getirilen köpeklerin mitral regürgitasyonu Doppler ekokardiyografi aracılığı ile regürgitasyonun şiddeti belirlenen 47 hasta hayvan ile 7 sağlıklı köpek kontrol grubu olan toplam 54 hayvan çalışmaya dahil edildi. Çalışmada yer alan mitral regürgitasyonlu hayvanlar klinik bulgulardan (aritmi, üfürüm, dispne, egzersiz intolerans, kilo kaybı, asites vb.) bir ya da bir kaçını gösteren olgular arasından seçildi. Araştırmamızda klinik bulguları bulunan hasta hayvanlar, mitral regürgitasyon şiddetinin derecesi evre I, <%30 (n=12); evre II, %30-50 (n=12), evre III, %50-70 (n=12), evre IV, >%70 (n=11) semikantitatif ölçüm değerlendirmesiyle 4 evreye ayrılıp protrombotik profil (APTT, PT, FIB, D-dimer), kardiyak biyobelirteçler (NT-proBNP, CK-MB ve cTnI) ve Vit K2 (MK-4 ve MK-7) profili sağlıklı gruba göre değerlendirmek üzere toplam olarak 5 alt grupta incelendi. Mitral regürgitasyon bulunan köpeklerde ekokardiyografik olarak doppler (PW), LA/ Ao oranı, M-mod ölçümleri (IVSd, LVIDd, LVWPd, IVSs, LVIDs, LVWPd, EDV, ESV), diğer değerlendirmeler (nLVIDd, nLVIDs, LVIDd/ Ao, LVIDs/ Ao, EDVI, ESVI, MRSI) yapılarak gruplar arasındaki istatiksel değişimler değerlendirildi. Bununla birlikte mitral kapağın Carpentier’in sınıflandırmasına göre değerlendirmesi gerçekleştirildi. Bulgular: Mitral regürgitasyon şiddetine göre evrelerimizde görülen klinik bulgulardan aritmi (p<0,029), egzersiz intolerans (p<0,005), öksürük (p<0,026), dispne (p<0,014), asites (p<0,001) ve perikardiyal efüzyonda (p<0,02) sağlıklı gruba kıyasla anlamlı değişimler olduğu bulunmasına rağmen olgularımızda üfürüm, kapiller dolum zamanı, mukoz membran, kaşeksi ve ödem bulgularında anlamlı değişim bulunmadı. Çalışmamızda ekokardiyografik değerlendirmelerde sağlıklı olgular ve evre I arasında anlamlı değişim eğilimi bulunmadı ancak bazı parametrelerde (LVIDd, EDV, LVIDd/ Ao, LVIDs/ Ao) bu gruplara göre evre IV’de anlamlı farklar saptandı. Hastalarda evre IV’ün PW, E/A oranında sağlıklı grup, özellikle evre I (p<0,005) ve evre II’de anlamlı artış bulundu. LA/ Ao oranı sağlıklı evre II (p<0,013), III (p<0,008) ve IV (p<0,001) arasında ve evre I’in diğer gruplarla arasında anlamlı bir fark artışı bulundu. nLVIDd değerinde evre I sırasıyla evre II (p<0,023), evre III (p<0,016) ve evre IV (p<0,001) arasında anlamlı bir fark saptandı. MRSI değerinde ise evre IV’ün sırasıyla sağlıklı (p<0,001), evre I (p<0,003), II (p<0,047) ve III (p<0,013) ile anlamlı ilişki bulundu. EDVI, ESVI indekslerinin ise diğer evrelerde anlamlı değişimi bulunsada özellikle evre I ve IV arasında anlamlı farkı belirlendi (p<0,002). Ekokardiyografide Carpentier sınıflandırmasına göre tip I (n=17), tip II (n=16), tip IIIa (n=4) ve tip IIIb (n=10) olarak olgular değerlendirilip primer ve sekonder MR ayrımı yapıldı. Çalışmamızda protrombotik profilin oluşturulan evrelerle anlamlı bir ilişkisi saptanmadı. Ancak NT-pro BNP ortalama >1800 pmol/l olarak bulunan evre IV’ün sağlıklı (p<0,003), evre I (p<0,001), evre II (p<0,003) ve evre III (p<0,003) ile arasında ve bazı gruplar arasında cTnI’de istatiksel olarak anlamlı ilişkisi bulundu. Vitamin K2 analizi olarak yalnızca MK-4 için sağlıklı grup ile evre I ve evre IV arasında istatistiksel anlamlı farklılığın olduğu belirlendi. Sonuç: Sonuç olarak NT-proBNP, cTnI ile MK-4 ve ekokardiyografik parametrelerden LVIDd, EDV, LVIDd/ Ao, LVIDs/ Ao; PW (E/A oranı), LA/ Ao oranı, nLVIDd, EDVI, ESVI, MRSI değerleri MR bulunan köpeklerde biyobelirteç olarak kullanılabilir.