İNDOMETAZİN İLE MİDE ÜLSERİ OLUŞTURULAN RATLARDA ZEYTİN (Olea Europaea) YAPRAĞI ESKTRESİNİN KORUYUCU ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Abstract

Amaç: İndometazin ile oluşturulan mide ülserinde zeytin yaprağı (Olea Europaea) ekstresinin koruyucu etkilerinin araştırılması. Gereç ve Yöntem: Çalışmada 42 adet erkek Sprague Dawley rat kullanılmıştır. Zeytin yaprakları (Olea Europaea) uygun şartlarda toplanıp sıvı azotla parçalanarak etanolde çözündürüldükten sonra uygulanan evaporasyon işlemiyle konsantre zeytin yaprağı ekstresi elde edildi. Ratlar, kontrol grubu, ülser grubu (25 mg/kg indometazin), zeytin yaprağı ekstresi (400 mg/kg) grubu, lansoprazol (30 mg/kg) alan ülser grubu (referans ilaç), zeytin yaprağı ekstresi (100, 200, 400 mg/kg) alan ülser grubu olmak üzere yedi gruba ayrılmıştır (n=6). Hayvanlar 16 saat aç bırakıldıktan sonra, tüm maddeler belirtilen doz ve miktarlarda oral olarak verildi. 15 dakika sonra kontrol ve 400 mg zeytin yaprağı grupları hariç tüm ratlara İndometazin (25 mg/kg dozda) uygulandı. 6 saat sonra ratlar anestezi altında kalplerinden 5 ml kan alınarak ötenazi edilmiş ve mideleri çıkarılmıştır. Dokular, hematoksilen-eozin boyama tekniği kullanılarak histopatolojik olarak incelendi ve interlökin 1 beta (IL-1β) ve TNF alfa (TNF-α) düzeyleri ticari kit kullanılarak ELİSA yöntemiyle, malondialdehit (MDA), süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (KAT), glutatyon (GSH), miyeloperoksidaz (MPO) ve glutatyon peroksidaz (GPx) düzeyleri ise spektrofotometrik manuel yöntemle belirlenmiştir. Biyokimyasal verilerin istatistiksel analizde Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Histopatolojik bulguların değerlendirilmesi tek yönlü ANOVA ve Tukey testi ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Makroskopik incelemeler sonucunda, kontrol grubunda ve 400 mg zeytin yaprağı ekstresi verilen grupta midede herhangi bir harabiyet gözlenmedi. İndometazin ile birlikte

verilen zeytin yaprağı ekstresinin (100 mg/kg- 200 mg/kg- 400 mg/kg) rat midesinde oluşturduğu harabiyet oranları sırasıyla %0,89, %0,67 ve %0,83 olarak tespit edildi. Biyokimyasal analizler sonucunda indometazin grubu, lansoprazol + indometazin grubu ve zeytin yaprağı ekstresi grupları ile kontrol grubu arasında GSH, KAT, MDA, MPO, SOD ve GPx değerleri arasında anlamlı bir farklılık tespit edildi (p<0.05). Zeytin yaprağı ekstresi uygulanan gruplarda TNF-α ve IL-1β düzeylerinde anlamlı azalma olduğu görüldü. (H=40,216, p=0,00). Bütün parametreler birlikte değerlendirildiğinde genellikle 200 ve 400 mg/kg dozların koruyucu etkili olduğu en etkili dozun 400 mg/kg zeytin yaprağı ekstresi olduğu belirlendi. En yüksek dozun uygulandığı 400 mg zeytin yaprağı ekstresi grubunda herhangi bir toksik etki görülmedi. Sonuç: Bulgularımız, zeytin yaprağı ekstresinin, indometazin tarafından oluşturulan mide ülseri ve oksidatif strese karşı koruyucu etkili olduğunu göstermektedir.