BAKIM VERİCİ PSİKOEĞİTİMİNİN DEPRESYON HASTALARININ İYİLEŞME DÜZEYLERİ İLE BAKIM VERİCİLERİN AİLE YÜKÜ VE DUYGU DIŞAVURUMUNA ETKİSİ

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, yatarak tedavi görmekte olan depresyon hastaları ve bakım vericilerine uygulan bakım verici psikoeğitiminin depresyon hastalarının depresif belirtileri ve iyileşme düzeylerine, bakım vericilerin yük algıları ve duygu dışavurumuna etkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışma, randomize kontrollü deneysel nitelikte bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemini “Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Servisi”nde F32 [ICD 10 koduna göre Depresif Bozukluk (Nöbet)] ile F33 (ICD 10 koduna göre [Yineleyici Depresif Bozukluk(Nöbet)] tanılarıyla yataklı serviste takip edilen ve araştırmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan deney (n=46) ve kontrol grubunu (n=46) oluşturan toplam 92 depresyon hastası ve bakım vericisi ile yapılmıştır. Deney grubunda yer alan hasta ve bakım vericilere haftada iki kez, birebir ve yüz yüze olarak, altı oturumdan oluşan psikoeğitim verilmiştir. Araştırmaya alınan hastalar ve bakım vericilere tanıtıcı bilgi formu, Hastalara Beck Depresyon Ölçeği ve İyileşme Değerlendirme Ölçeği, bakım vericilere Duygu Dışavurumu Ölçeği ve Zarit Aile Yükü Ölçeği eğitim öncesi, eğitimden bir ay sonra ve üç ay sonra uygulanmıştır. Araştırmanın verileri Statistical Packagefor the Social Sciences paket programı ile analiz edilmiş ve araştırmanın değişkenleriaçısından deney ve kontrol grubu karşılaştırılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; aritmetik ortalama, standart sapma, medyan, sıklık, yüzdelik); normal dağılım gösteren karşılaştırmalarda Student t test, Paired Samples test, pearson Ki-kare testi; normal dağılım dışı karşılaştırmalarda Mann Whitney U, Wilcoxon test; başlangıç analizleri olarak normal dağılım değerlendirilmesinde Kolmogorov-Smirnov testi, tekrarlı ölçümlerde Varyans

xi Analizi kullanılmıştır. Araştırmanın gerçekleştirilmesi için gerekliolan etik kurul izni, kurum izni, ölçek kullanım izni ve katılımcı yazılı onayları alınmıştır. Bulgular: Araştırmada deney grubunda psikoeğitimden bir ay sonra ve üç ay sonra Beck Depresyon Ölçeği Toplam Puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı şekilde azaldığı, İyileşme Değerlendirme Ölçeği Toplam Puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı şekilde arttığı saptanmıştır (p<0,05). Araştırmada deney grubunda yer alan bakım vericilerin Duygu Dışavurumu Ölçeği Toplam Puanlarının psikoeğitimden bir ay sonra ve üç ay sonra duygu dışavurumu puanlarının kontrol grubuna göre daha düşük olduğu bulunmuştur (p<0,05). Araştırmada deney grubunda yer alan bakım vericilerin Zarit Aile Yükü Ölçeği Toplam Puanlarının psikoeğitimden bir ay sonra ve eğitimden üç ay sonra kontrol grubuna göre yük algılarının azaldığı saptanmıştır(p<0,05). Sonuç: Bu sonuçlar bakım verici psikoeğitimin depresyon hastalarında depresif belirtilerini azalttığı, iyileşme düzeyini arttırdığı; bakım vericilerin duygu dışavurum düzeyleri ve aile yükünü azaltmada etkili olduğunu göstermiştir.