dc.contributor.advisor |
Yaman, Hilmi |
|
dc.contributor.author |
Şahin, Hüseyin |
|
dc.date.accessioned |
2024-01-29T12:06:03Z |
|
dc.date.available |
2024-01-29T12:06:03Z |
|
dc.date.issued |
2024 |
|
dc.date.submitted |
2024 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/5105 |
|
dc.description.abstract |
YETİŞKİN HEMODİYALİZ HASTALARINDA BESLENME VE FİZİKSEL
AKTİVİTE DURUMUNUN YAŞAM KALİTESİ İLE İLİŞKİSİ
Şahin H. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beslenme ve
Diyetetik Programı, Yüksek Lisans Tezi, 2024.
Amaç: Bu araştırma yetişkin hemodiyaliz hastaların ve yetişkin sağlıklı bireylerin beslenme
durumunun ve fiziksel aktivite durumunun yaşam kalitesi ile ilişkisini değerlendirmek ve
birbirleriyle kıyaslamak amacı ile yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, analitik-kesitsel olarak, 20 Mart ile 30 Nisan tarihleri arasında,
Sivas Numune Hastane’sinde 67 hemodiyaliz hastası ile 67 sağlıklı birey olmak üzere 134
gönüllü birey ile gerçekleşmiştir. Bireylere hasta tanılama formu, Yaşam Kalitesi (SF-36)
formu, besin tüketim kaydı, Subjektif Global Değerlendirme formu ve Uluslararası Fiziksel
Aktivite anketi kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ki-kare, Mann
Whitney U testi, bağımsız gruplarda iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi ve spearman
korelasyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: SGA sonuçlarına göre sağlıklı bireylerin tamamı iyi beslenmiş iken; hemodiyaliz
hastalarının %61,2’si hafif-orta beslenme bozukluğuna sahiptir. Yaşam kalitesi ölçeğine göre
hemodiyaliz hastalarının SF-36 alt ölçek puanları sağlıklı bireylere göre daha düşüktür.
Uluslararası Fiziksel Aktivite anketine göre hemodiyaliz hastalarının %58,2’si inaktif iken;
sağlıklı bireylerin %73,1’i minimal aktiftir. Besin tüketim kaydına göre yağ yüzdesi hariç tüm
parametrelerde hemodiyaliz hastaları sağlıklı bireylerden daha düşüktür. Bu çalışmada iki grup
için fiziksel aktivite düzeyi ile yaşam kalitesi arasında korelasyon bulunmamışken; beslenme
durumu ile yaşam kalitesi arasında hemodiyaliz grubu için çoğu parametrede korelasyon
bulunmuştur.
Sonuç: Hemodiyaliz hastaları sağlıklı bireylere göre malnütrisyon açısından daha risklidir,
yaşam kaliteleri daha düşüktür, beslenme durumları daha kötüdür ve fiziksel aktivite düzeyleri
daha düşüktür. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY ...………...………………………..………………….………... i
TEŞEKKÜR ………………………………………………………….…………….. ii
İÇİNDEKİLER …………………………………………………...………….……... iii
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ …..………………….…………….…… vii
TABLOLAR DİZİNİ ….………….…………………………...……………………. xi
ÖZET ……………………………………………………………………………….. xiii
ABSTRACT ……………………………………………………………….……….. xiv
1. GİRİŞ …………………….…………………...………………………….………. 1
2. GENEL BİLGİLER ……………………..…………………………………....….. 5
2.1. Kronik Böbrek Yetmezliği Tanımı ……………………………………….......... 5
2.2. Kronik Böbrek Yetmezliği Nedenleri …………..….…………………………… 5
2.3. Kronik Böbrek Yetmezliği Tespiti ………….……………...……….…………... 6
2.4. Kronik Böbrek Yetmezliği Sınıflandırması ..........................….…………........... 7
2.5. Kronik Böbrek Yetmezliği Patofizyolojisi ……………….………….................. 8
2.6. Kronik Böbrek Yetmezliği Belirti ve Bulgular …………………………………. 9
2.7. Kronik Böbrek Yetmezliği Tedavisi …………..……………………….............. 11
2.7.1. Böbrek Transplantasyonu ……………………………………………………. 11
2.7.2. Periton Diyalizi ………………………………………………………………. 12
2.7.3. Hemodiyaliz ………………………………………………………………….. 12
2.7.3.1. Hemodiyaliz Komplikasyonları …………………………………………..... 14
2.8. Yaşam Kalitesi ………………………………………………………………...... 15
2.9. Fiziksel Aktivite ………………………………………………………………. 16
2.10. Hemodiyaliz Hastalarının Beslenme Durumunun Saptanması ………………... 17
iv
2.11. Hemodiyaliz Hastalarında Malnütrisyonun Yaygınlığı ve Nedenleri ………… 17
2.12. Hemodiyaliz Hastalarının Tıbbi Beslenme Tedavisi ………………………….. 18
2.12.1. Enerji ………………………………………………………………………... 19
2.12.2. Protein ………………………………………………………………………. 19
2.12.3. Karbonhidrat ………………………………………………………………... 20
2.12.4. Yağ ………………………………………………………………………….. 20
2.12.5. Sıvı, Vitamin ve Mineraller …………………………………………………. 21
2.12.5.1. Sıvı ve Sodyum …………………………………………………………… 21
2.12.5.2. Potasyum ………………………………………………………………….. 22
2.12.5.3. Kalsiyum-D vitamini ……………………………………………………... 22
2.12.5.4. Fosfor ……………………………………………………………………... 23
2.12.5.5. B Vitamini Grubu …………………………………………………………. 24
2.12.5.5.1. Tiamin (B1) ……………………………………………………………... 24
2.12.5.5.2. Riboflavin (B2) …………………………………………………………. 25
2.12.5.5.3. Niasin (B3) ………………………………………………………............ 25
2.12.5.5.4. Pantotenik Asit (B5) …………………………………………………….. 26
2.12.5.5.5. Piridoksin (B6) ………………………………………………………….. 26
2.12.5.5.6. Biyotin (B7) …………………………………………………………….. 26
2.12.5.5.7. Folik Asit (B9) …………………………………………………………... 27
2.12.5.5.8. Kobalamin (B12) ……………………………………………………….. 27
2.12.5.6. C Vitamini ……………………………………………………………........ 28
2.12.5.7. A Vitamini ……………………………………………………………........ 28
2.12.5.8. E Vitamini ……............................................................................................ 29
2.12.5.9. K Vitamini ………………………………………………………………... 29
2.12.5.10. Demir ……………………………………………………………………. 30
2.12.5.11. Çinko …………………………………………………………………….. 30
v
2.12.5.12. Selenyum ………………………………………………………………... 31
3. GEREÇ VE YÖNTEM ……...…………………………………….………….….. 32
3.1. Araştırmanın Amacı ve Türü …………………………………....…..………….. 32
3.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Zaman …………………………………………. 32
3.3. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi …………………………..………………… 32
3.4. Araştırmaya Alınma ve Araştırmadan Dışlanma Kriterleri …………..………… 33
3.5. Veri Toplama Araçları …………………………………………………………. 33
3.5.1. Hasta Tanılama Formu ……………...………………………………………... 33
3.5.2. Besin Tüketim Kaydı ………...…………...……………..…………...………. 34
3.5.3. Antropometrik Ölçümler ………………………………………….….……..... 34
3.5.4. Subjektif Global Değerlendirme ……….…………………………………….. 35
3.5.5. Yaşam Kalitesi Anketi (Short-Form 36) ……………………………………… 35
3.5.6. Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi ………………………………………… 36
3.6. Verilerin İstatistiksel Değerlendirilmesi ……………………………………….. 36
4. BULGULAR ………………………………………………………………….….. 38
4.1. Bireylerin Genel Özellikleri ……………………………………………………. 38
4.2. Hemodiyaliz Tedavisi Alan Bireylerin Hastalık Durumuna İlişkin Bilgiler ……. 40
4.3. Bireylerin Malnütrisyon Risklerinin Değerlendirilmesi ………………………... 41
4.4. Bireylerin Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi ……………………………….. 44
4.5. Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi …………………………………………... 48
4.6. Enerji ve Besin Öğesi Alımlarının Değerlendirilmesi ………………………….. 51
5. TARTIŞMA …………...……….…………………...……...….……………....…. 65
6. SONUÇ VE ÖNERİLER ……………………………..…………..………….…... 72
KAYNAKLAR ..………………………………...……...……………………….….. 73
EKLER ……………………………………………………………………………... 93
Ek 1. Etik Kurul Kararı ………...………………….…............................................... 93
vi
Ek 2. Kurum İzni ……………………………………………………………………. 94
Ek 3. Bilgilendirilmiş Gönüllü Onam Formu ……………………………………….. 95
Ek 4. Anket Formu ………………………………………………………………….. 100
BİLİMSEL ETİK BEYANI ………………………………………………………… 108
ÖZ GEÇMİŞ …………………………………………...…………………………… 109 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Beslenme, Fiziksel Aktivite, Hemodiyaliz, Yaşam Kalitesi |
tr_TR |
dc.title |
Yetişkin Hemodiyaliz Hastalarında Beslenme ve Fiziksel Aktivite Durumunun Yaşam Kalitesi ile İlişkisi |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
T.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı |
tr_TR |