MEME KANSERİ TANISI ALMIŞ OLAN KADINLARDA PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞI GELİŞTİRMEYE YÖNELİK MÜDAHALELERİN ETKİNLİĞİ: SİSTEMATİK DERLEME VE META-ANALİZ

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Doktora
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Özvurmaz, Safiye
dc.contributor.author	Sürücü, Enise
dc.date.accessioned	2023-09-01T07:12:03Z
dc.date.available	2023-09-01T07:12:03Z
dc.date.issued	2023
dc.date.submitted	2023-07-26
dc.identifier.citation	Sürücü E. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği Programı, Doktora Tezi, Aydın, 2023.	tr_TR
dc.identifier.uri	https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/5062
dc.description.abstract	Amaç: Bu çalışmada, meme kanseri tanısı almış olan kadınların psikolojik dayanıklılığını geliştirmeye yönelik müdahalelerin etkinliğini ve müdahalelerin yaşam kalitesi, anksiyete, depresyon, stres, yorgunluk ve uyku kalitesi üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirildi. Gereç ve Yöntem: Çalışma sistematik derleme ve meta-analiz deseninde yapıldı. Taramalar Ağustos 2022-Şubat 2023 tarihleri arasında EBSCO, MEDLINE, ProQuest Dissertation and Theses, PubMed, Science Direct, Scopus, Web of Science Core Collection, TR Dizin ve Ulusal Tez Merkezi veritabanlarında, “breast cancer” “psychological resilience” “meme kanseri” “psikolojik dayanıklılık” “psikolojik sağlamlık” anahtar kelimeleriyle yapıldı. Araştırmaların metodolojik kalitesi, Joanna Briggs Institute tarafından geliştirilen Kritik Değerlendirme Kontrol Listeleri ile değerlendirildi. Veriler meta-analiz ile sentez edildi. Bulgular: Çalışmaya 2005-2022 yılları arasında yayınlanmış 13 araştırma dahil edildi. Araştırmaların örneklem hacmi 1265’tir. Altı çalışmanın kalitesi yüksek, altı çalışmanın kalitesi orta düzeyde belirlendi. Yapılan meta-analizlerde müdahalelerin psikolojik dayanıklılık puan ortalamalarını istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde artırdığı saptandı (SMD: 1,00; %95 CI: 0,70-1,31; z= 6.43; p<0,001). Sistematik derleme ve meta-analiz sonuçları müdahalelerin anksiyete (SMD: -1,40; %95 CI: -2,33-0,48; z= 2.99; p=0,003), depresyon (SMD: -1,34; %95 CI: -2,09-0,60; z= 3.52; p<0,001) ve yorgunluk (SMD: -0,63; %95 CI: -1,17-0,10; z= 2.34; p=0,02) puan ortalamalarını anlamlı bir şekilde etkilediği saptandı. Sonuç: Bu çalışmada meme kanseri tanılı kadınlara yönelik müdahalelerin psikolojik dayanıklılık düzeyini arttırdığı anksiyete, depresyon ve yorgunluğu azalttığı sonucu ortaya çıkarıldı. Müdahalelerin yaşam kalitesi, stres ve uyku kalitesi üzerinde anlamlı etki oluşturmadığı belirlendi.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY…………………………………………………….……….…………….i TEŞEKKÜR ii İÇİNDEKİLER iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ vii ŞEKİLLER DİZİNİ x TABLOLAR DİZİNİ xi ÖZET xii ABSTRACT xiv 1. GİRİŞ 1 1.1. Problemin Tanımı ve Önemi 1 1.2. Araştırmanın Amacı 4 1.3. Araştırma Soruları 4 2. GENEL BİLGİLER……………………………………...………………………………...5 2.1. Meme Kanseri 5 2.1.1. Meme Kanseri Epidemiyolojisi 5 2.1.2. Meme Kanseri Risk Faktörleri 7 2.1.2.1. Demografik faktörler 8 2.1.2.2. Reprodüktif faktörler 8 2.1.2.3. Hormonal Faktörler 8 2.1.2.4. Genetik Faktörler 9 2.1.2.5. Meme ile İlişkili Faktörler 9 2.1.2.6. Yaşam Tarzı Faktörleri 9 2.1.2.7. Sosyoekonomik Faktörler 10 2.1.3. Meme Kanseri Risk Analizleri 10 2.1.4. Meme Kanserinde Tarama ve Tanı 11 2.1.5. Meme Kanserinde Evreleme 12 2.1.6. Meme Kanserinde Tedavi 13 2.2. Psikolojik Dayanıklılık 14 2.3. Meme Kanseri ve Psikolojik Dayanıklılık 15 2.4. Psikolojik Dayanıklılık ve Yaşam Kalitesi 17 2.5. Psikolojik Dayanıklılık ve Anksiyete 17 2.6. Psikolojik Dayanıklılık ve Depresyon 18 2.7. Psikolojik Dayanıklılık ve Stres 19 2.8. Psikolojik Dayanıklılık, Yorgunluk ve Uyku Kalitesi 20 2.9. Meme Kanserinde Psikolojik Dayanıklılığa Yönelik Müdahaleler 20 2.10. Psikolojik Dayanıklılık ve Hemşirelik 22 3. GEREÇ VE YÖNTEM…………………………………………………………………...24 3.1. Araştırmaya Dahil Etme Kriterleri 24 3.2. Araştırmadan Dışlama Kriterleri 25 3.3. Tarama Stratejisi 26 3.4. Çalışmaların Seçimi 27 3.5. Çalışmaların Metodolojik Kalitesinin Değerlendirilmesi 28 3.6. Verilerin Çekilmesi 28 3.7. Verilerin Sentezi 29 3.8. Araştırmanın Etik Yönü 29 4. BULGULAR……………………………………………………………………………...30 4.1. Çalışmaların Seçimi 30 4.2. Dahil Edilen Çalışmaların Özellikleri 30 4.3. Kalite Değerlendirme Bulguları 31 4.4. Çalışmanın Zorlukları 31 4.5. Meta-Analiz Bulguları 44 4.5.1. Müdahalelerin Psikolojik Dayanıklılık Üzerine Etkileri ile İlgili Bulgular 44 4.5.1.1. Psikolojik Dayanıklılık ile İlgili Alt Grup Analizi (Ölçüm Zamanı) Bulguları 45 4.5.1.2. Psikolojik Dayanıklılık ile İlgili Alt Grup Analizi (Çalışma Deseni) Bulguları 46 4.5.1.3. Psikolojik Dayanıklılık ile İlgili Alt Grup Analizi (Ölçüm Aracı) Bulguları 47 4.5.1.4. Psikolojik Dayanıklılık ile İlgili Alt Grup Analizi (Çalışmanın Yapıldığı Ülke) Bulguları 48 4.5.2. Müdahalelerin Yaşam Kalitesi Üzerine Etkileri ile İlgili Bulgular 49 4.5.3. Müdahalelerin Anksiyete Üzerine Etkileri ile İlgili Bulgular 50 4.5.4. Müdahalelerin Depresyon Üzerine Etkileri ile İlgili Bulgular 51 4.5.5. Müdahalelerin Yorgunluk Üzerine Etkileri ile İlgili Bulgular 51 4.5.6. Müdahalelerin Stres Üzerine Etkileri ile İlgili Bulgular 52 4.5.7. Müdahalelerin Uyku Kalitesi Üzerine Etkileri ile İlgili Bulgular 52 5. TARTIŞMA………………………………………………………………………………53 5.1. Müdahalelerin Psikolojik Dayanıklılık Üzerine Etkileri 53 5.2. Müdahalelerin Yaşam Kalitesi Üzerine Etkileri 56 5.3. Müdahalelerin Anksiyete Üzerine Etkileri 57 5.4. Müdahalelerin Depresyon Üzerine Etkileri 57 5.5. Müdahalelerin Yorgunluk Üzerine Etkileri 58 5.6. Müdahalelerin Stres Üzerine Etkileri 59 5.7. Müdahalelerin Uyku Kalitesi Üzerine Etkileri 60 5.8. Çalışmanın Güçlü Yönleri ve Sınırlılıkları 60 6. SONUÇ VE ÖNERİLER…………………………………………………………………62 KAYNAKLAR 64 EKLER 79 BİLİMSEL ETİK BEYANI……………..…………………………………………………118 ÖZ GEÇMİŞ……………………………………………………………………………….119	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	tr_TR
dc.subject	Hemşirelik, Kadın, Meme kanseri, Metaanaliz, Müdahale, Psikolojik dayanıklılık.	tr_TR
dc.title	MEME KANSERİ TANISI ALMIŞ OLAN KADINLARDA PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞI GELİŞTİRMEYE YÖNELİK MÜDAHALELERİN ETKİNLİĞİ: SİSTEMATİK DERLEME VE META-ANALİZ	tr_TR
dc.type	doctoralThesis	tr_TR
dc.contributor.authorID	338578	tr_TR
dc.contributor.department	Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü	tr_TR