ANTRENÖR DAVRANIŞLARININ DÖVÜŞ SPORCULARINDAKİ SALDIRGANLIK VE ŞİDDET EĞİLİMLERİ İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Delikurt M. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hareket ve Antrenman Anabilim Dalı, Yüksek Lisans, Aydın, 2023. Amaç: Bu araştırmada dövüş sporcularının saldırganlık ve şiddet eğilimlerine antrenör davranışlarının etkisinin incelenmesi ve çeşitli değişkenler açısından farklılıkların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, Ege Bölgesindeki illerde Boks, Kickboks, Muaythai ve Wushu branşları ile lisanslı olarak uğraşan 14 - 40 yaş aralığında 223’ü kadın, 285’i erkek sporcu ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak katılımcıların demografik bilgilerine ulaşmak amacıyla ‘‘Kişisel Bilgi Formu’’, katılımcıların saldırganlık eğilimlerini ölçmek amacıyla ‘‘Buss Perry Saldırganlık Eğilimi Ölçeği’’, katılımcıların şiddet eğilimlerini ölçmek amacıyla ‘‘Şiddet Eğilimi Ölçeği’’ ve sporcuların algıladıkları antrenör davranışları hakkında ölçüm yapabilmek için ‘’Sporcular İçin Antrenör Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği’’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS (Statistical Programme For Social Sciences/Sosyal Bilimler İçin İstatistik Paket Programı) kullanılmıştır. Bulgular: Lisanslı dövüş sporcularının saldırganlık eğilimlerinin, şiddet eğilimlerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Sporcuların saldırganlık eğilimleri yükseldikçe şiddet eğilimleri de artmaktadır. Araştırmaya katılan sporcuların genel olarak saldırganlık düzeylerinin düşük olduğu tespit edilmiştir. Sporcuların şiddet eğilimlerinin de az düzeyde olduğu görülmektedir. Kadınların saldırganlık eğilimleri, erkeklerin saldırganlık eğilimlerinden anlamlı derecede yüksek iken şiddet eğilimlerinde anlamlı bir fark görülmemektedir. Branşlara göre sporcuların saldırganlık eğilimleri karşılaştırıldığında Boks branşı ile ilgilenen sporcular kikcboks ile ilgilenen sporculara göre anlamlı derecede yüksek düzeyde saldırganlık eğilimine sahip olduğu tespit edilmiştir. Branşlara göre sporcuların şiddet eğilimleri karşılaştırıldığında Boks branşı ile ilgilenen sporcuların, Muaythai ve Wushu ile ilgilenen sporculara göre anlamlı derecede yüksek düzeyde şiddet eğilimine sahip olduğu tespit edilmiştir. Sporcuların algıladıkları antrenör davranışlarının pozitif olduğu görülmektedir. Antrenörlerin olumlu davranışları ile sporcuların saldırganlık ve şiddet eğilimleri arasında negatif yönde ilişki olduğu, olumsuz antrenör davranışları ile saldırganlık ve şiddet eğilimi arasında pozitif yönde ilişki olduğu tespit edilmiştir. Lisansüstü eğitime sahip antrenörlerle çalışan sporcular, lisans düzeyinde eğitime sahip antrenörlerle çalışan sporculara göre yüksek düzeyde saldırganlık eğilimine sahiptir. Sporcuların şiddet eğilimleri antrenörlerin eğitim düzeyi açısından değerlendirildiğinde gruplar arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sonuç: Bu çalışmada antrenör davranışlarının sporcuların saldırganlık ve şiddet eğilimleri üzerinde etkisi olduğu, olumlu antrenör davranışlarının sporcuların saldırganlık ve şiddet eğilimini azaltırken, olumsuz antrenör davranışlarının saldırganlık ve şiddet eğilimini artırdığı sonuçlarına ulaşıldı. Bu bulgular neticesinde velilere, antrenörlere, federasyonlara, sporculara ve yeni araştırmacılara öneriler sunulmuştur. Anahtar kelimeler: Saldırganlık, Şiddet, Dövüş Sporları, Dövüş Sporcuları, Antrenör Davranışları