Sıçanlarda Metotreksat Kullanımının Neden Olduğu Sinir Sistemi Dejenerasyonuna Agmatinin Etkisi

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Doktora
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Bozkurt Girit, Özlem
dc.contributor.author	Yılmaz, Hatice Fulya
dc.date.accessioned	2023-08-28T09:26:06Z
dc.date.available	2023-08-28T09:26:06Z
dc.date.issued	2023-08-28
dc.date.submitted	2023-07-26
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/5043
dc.description.abstract	Amaç: Kemoterapötik tedavinin yaygın yan etkilerinden biri merkezi sinir sistemi nörotoksisitesini ve periferal nöropatiyi içeren nörodejenerasyondur. Bu çalışmada kemoterapötik bir ajan olan Metotreksat (MTX) ile oluşturulan nörotoksisite ve periferal nöropatide Agmatinin (AgM) terapötik etkinliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada Wistar albino cinsi erkek sıçanlardan kontrol, MTX, AgM ve MTX-AgM (n=10) olmak üzere 4 deney grubu oluşturulmuştur. MTX gruplarına, 3 hafta boyunca, haftada 1 kez 37,5 mg/kg MTX intraperitonal (i.p) enjeksiyonu uygulanarak kimyasal nöropati modeli oluşturulmuştur. Sonrasında, tedavi gruplarına 1 hafta boyunca, günde 2 doz 40 mg/kg AgM (i.p) uygulanmıştır. Deney süresince siyatik fonksiyonel indeks (SFI), açık alan (OF) nosiseptif testleri; AgM uygulamasının bitimiyle su labirenti ve rotarod davranış testleri uygulanmıştır. Siyatik sinirden gerçekleştirilen elektrofizyolojik ölçümlerden sonra denekler sakrifiye edilerek siyatik sinir ve omurilik dokuları alınmıştır. Dokulardaki bazı apoptotik ve mitofajik yolak proteinlerinin ekspresyon seviyeleriyle ve histopatolojik değişimler belirlenmiştir. Bulgular: MTX uygulamasının, siyatik sinir dokusunda akson çapını, miyelin kılıf kalınlığını, miyelinli sinir lif çapını azaltığı; dolayısıyla nosiseptif ağrı algısında, sinir ileti hızında ve SFI skorunda düşüşe neden olduğu gözlemlenmiştir. MTX uygulanan gruplarda AgM’in akson çapında, miyelinli kılıf kalınlığında, nosiseptif ağrı algısında, sinir ileti hızında ve SFI skorunda artış sağladığı gözlemlenmiştir. MTX uygulamasıyla azalan lokomotor aktivite, öğrenme ve hafıza becerilerinin AgM uygulamasıyla arttığı gözlemlenmiştir. MTX uygulamasının apoptotik yolakta anlamlı olmayan bir aktivite artışına ve mitofaji ile ilgili yolakta anlamlı bir değişime neden olmadığı görülürken; MTX-AgM uygulamasının apoptozu baskıladığı gözlemlenmiştir. Omurilik dokusu torakal bölgede MTX nedenli oluşan dejeneratif değişikliklerekarşı AgM’nin terapötik etki gösterdiği gözlemlenmiştir. Sonuç: AgM’in, MTX’la indüklenen nörodejenerasyonda umut vadeden bir terapötik etkinliği olduğu gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Metotreksat, Agmatin, Siyatik sinir, Omurilik, Periferal Nöropati, Nörodejenerasyon.	tr_TR
dc.description.sponsorship	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri	tr_TR
dc.description.tableofcontents	KABUL VE ONAY i TEŞEKKÜR ii İÇİNDEKİLER iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ vi ŞEKİLLER DİZİNİ viii RESİMLER DİZİNİ x TABLOLAR DİZİNİ xii ÖZET xiii ABSTRACT xv 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 5 2.1. Sinir Sistemi 5 2.1.1. Sinir Sistemini Oluşturan Hücre Tipleri 6 2.1.1.1. Nöronlar 6 2.1.1.2. Nöroglialar 8 2.1.2. Merkezi Sinir Sistemi 12 2.1.3. Periferik Sinir Sistemi 17 2.1.4. Sinirde İletim ve Aksiyon Potansiyeli 19 2.2. Nöropati 21 2.2.1. Periferik Nöropati 22 2.2.2. Kemoterapötik Ajanlar ile İndüklenen Nöropati ve Nörotoksisite 24 2.3. Kemoterapötik Ajanlar ve Sınıflandırılması 26 2.3.1. Metotreksat 29 2.4. Agmatin 32 2.4.1. Agmatinin Sentezi ve Metabolizması 33 2.4.2. Agmatinin Dokulardaki Dağılımı 35 2.4.3. Agmatinin Salınımı ve Geri Alımı 35 2.4.4. Agmatinin Biyolojik Aktivitesi 36 3. GEREÇ VE YÖNTEM 38 3.1. Gereç 38 3.1.1. Cihazlar 38 3.1.2. Kullanılan Kimyasal Maddeler 38 3.2. Yöntem 39 3.2.1. Çalışma Grupları 39 3.2.2. Nosiseptif Testler 41 3.2.3. Siyatik Fonksiyon Indeksi 43 3.2.4. Davranış Testleri 44 3.2.5. Elektrofizyolojik Ölçümler 47 3.2.6. Deneklerden Doku Örneklerinin alınması 51 3.3. Western Blot 52 3.3.1. Siyatik Sinir Dokusu Homojenizasyonu 52 3.3.2. Bradford Assay ile Protein Tayini 53 3.3.3. SDS-PAGE Jel Elektroforezi 57 3.4. Histopatoloji 64 3.4.1. Fiksasyon Sonrası Doku Takibi ve Parafine Gömme 64 3.4.2. Siyatik Sinir Dokusu ve Omurilik Dokusu-Torakal Bölge Luksol Fast Blue Histokimyasal Boyama Protokolü 65 3.4.3. Siyatik Sinir Dokusu Masson Trikrom Histokimyasal Boyama Protokolü 66 3.4.4. Omurilik Dokusu-Torakal Bölge Krezil Viyole Histokimyasal Boyama Protokolü 66 3.4.5. Siyatik Sinir Dokusu ve Omurilik Dokusu-Torakal Bölge Glial Fibriler Asidik Protein (GFAP) İmmünohistokimyasal Boyama Protokolü 67 3.5. İstatistiksel Analiz 68 4. BULGULAR 69 4.1. Nosiseptif Test Sonuçları 69 4.2. Siyatik Fonksiyon İndeksi Analiz Sonuçları 72 4.3. Davranış Testi Analiz Sonuçları 75 4.3.1. Açık Alan Testi Analiz Sonuçları 75 4.3.2. Su Labirenti Testi Analiz Sonuçları 76 4.3.3. Rotarod-Denge Testi Analiz Sonuçları 77 4.4. Elektrofizyolojik Ölçümlerin Analiz Sonuçları 78 4.5. Protein Ekspresyon Analiz Sonuçları 81 4.6. Histopatolojik İnceleme Sonuçları 85 4.6.1. Siyatik Sinir Dokusu Histokimyasal ve İmmünohistokimyasal Boyama Sonuçları 86 4.6.2. Omurilik Dokusu-Torakal Bölge Histokimyasal ve İmmünohistokimyasal Boyama Sonuçları 97 5. TARTIŞMA 109 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 127 KAYNAKLAR 130 EKLER 159 BİLİMSEL ETİK BEYANI 165 ÖZ GEÇMİŞ 166	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/embargoedAccess	tr_TR
dc.subject	Metotreksat	tr_TR
dc.subject	Agmatin	tr_TR
dc.subject	Sinir Sistemi Dejenerasyonu	tr_TR
dc.subject	Siyatik Sinir	tr_TR
dc.subject	Omurilik	tr_TR
dc.title	Sıçanlarda Metotreksat Kullanımının Neden Olduğu Sinir Sistemi Dejenerasyonuna Agmatinin Etkisi	tr_TR
dc.type	doctoralThesis	tr_TR
dc.contributor.authorID	0000-0001-5858-4692	tr_TR
dc.contributor.department	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyofizik Anabilim Dalı	tr_TR