GEBELİKTE ANEMİ SIKLIĞI VE ANEMİNİN TRAVAY SÜRECİNE ETKİSİ

Abstract

GEBELİKTE ANEMİ SIKLIĞI VE ANEMİNİN TRAVAY SÜRECİNE ETKİSİ

Yıldırım F.N. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2023. Amaç: Bu araştırma gebelerde anemi sıklığını ve aneminin travay sürecine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma analitik-kesitsel olarak Şubat 2022- Mayıs 2023 tarihleri arasında Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesinde yapılmıştır. Çalışmanın evrenini bu hastaneye doğum yapmak için yatışı yapılan gebeler, örneklemini ise 317 gebe oluşturmuştur (n=317). Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan Gebe Tanıtım Formu ve Travayda Gebe ve Yenidoğan İzlem Formu ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan gebelerin yaş ortalaması 24,47±4,72 olup, %34,7’si ortaokul mezunudur. Gebelerin gebelik haftası ortalaması 38,41±1,58 ve gebelik sayısı ortalamaları 1,26±0,52’dir. Gebelerin %90,9’unun sağlık kontrollerini yaptırdığı, %76’sının gebelikleri sürecinde demir hapı kullandıkları, demir hapı kullananların %56,2’sinin hapları düzenli kullandıkları saptanmıştır. Travay süreci boyunca gebelerin %30,3’üne indüksiyon, %26,6’sına kristaller manevrası, %84,4’üne epizyotomi uygulandığı saptanmıştır. Gebelerin aktif fazdan tam açıklığa kadar geçen süre ortalaması 328,31±72,60, tam açıklıktan doğuma kadar geçen süre ortalaması 76,96±31,19 dakika olup, gebelerin %95’inin vajinal doğum yaptıkları saptanmıştır. Gebelerin %34,7’sinin anemisinin olduğu, gebelerin hemoglobin değerlerinin ortalaması 11,30 g/dl olduğu tespit edilmiştir. Gebelerin anemik olmaları travay sürecinde; indüksiyon, kristaller manevrası uygulamalarını, mekonyumlu amniyon görülme oranlarını, gebelerde latent fazda yorgunluk düzeyini, yenidoğanlarda oksijen uygulamasını artırdığı, tam açıklıktan doğuma kadar geçen süreyi uzattığı ve plasenta ağırlığını etkilediği bulunmuştur (p<0,05). Gebelerin yaşları, eğitim durumları, aile tipleri, sosyal güvence varlığı, kendilerinin ve eşlerinin çalışma durumları, gelir düzeyi algıları, gebelik haftaları, sağlık kontrollerinin yapıldığı yer ve sağlık kontrollerini düzenli yaptırma, demir hapı kullanma ve hapı düzenli kullanma durumları anemi sıklıklarını etkileyen faktörler olarak bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Çalışmamızın sonucunda gebelerin yaklaşık üçte birinin anemisi olduğu saptanmış olup gebelikte aneminin doğumda indüksiyon ve kristaller manevrası gibi uygulamaları ve yenidoğana oksijen uygulanmasını artırdığı, plasenta ağırlığını azalttığı, travay sürecinde yorgunluğun artmasına neden olduğu ve yenidoğan sağlığını olumsuz etkileyebileceği bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Anemi, Demir Eksiliği Anemisi, Ebelik Bakımı, Gebe, Travay Süreci, Yenidoğan