Besı̇n Alerjı̇sı̇ ve Besı̇n Dışı Alerjı̇sı̇ Olan 0-6 Yaş Çocukların Ebeveynlerı̇nde Sağlıklı Yaşam Tarzının İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı besin alerjisi ve besin dışı alerjisi olan 0-6 yaş çocukların ebeveynlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını incelemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırma analitik-kesitsel olarak, Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesine Ekim 2022- Mart 2023 tarihleri arasında başvuran besin ve besin dışı alerjili 0-6 yaşında, 153 çocuğun ebeveynleri ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında “Kişisel Bilgi Formu” ve “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II” kullanılmıştır. Veriler non-parametrik testlerden Mann Whitney-U, ki-kare testi; parametrik testlerden Student-t testi kullanılarak analiz edilmiştir. p<0,05 düzeyindeki değerler istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan ebeveynlerin %80,4’ü anne, %54,9’u ev hanımı, %49,7’si üniversite mezunudur. Çocuğunda besin alerjisi olan ebeveynlerin yaş ortalaması 30,714,79; besin dışı alerjisi olanların 34,585,56’dır. Çocukların %64,1’i erkek, %56,9’u okula gitmemektedir. Besin alerjili çocuklarda en çok (%68,4) yumurta alerjisi, besin dışı alerjilerde (%64,9) ot polenine karşı alerji olduğu saptanmıştır. Besin alerjili çocuğu olan ebeveynlerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeğinin toplam puan ortalaması 135,3819,45 iken besin dışı alerjili çocuğu olan ebeveynlerin 139,0924,11 bulunmuştur. Besin alerjisi ve besin dışı alerjisi olan çocukların ebeveynleri arasında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği toplam puanları arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (t= -1,048, p> 0,05). Ölçeğin sağlık sorumluluğu, fiziksel aktivite, beslenme, manevi gelişim, kişiler arası ilişkiler ve stres yönetimi alt ölçekleri açısından anlamlı bir fark bulunmamışken, besin dışı alerjili çocuğu olan ebeveynlerin fiziksel aktivite alt ölçek puan ortalaması besin alerjili çocuğu olanlara göre daha yüksek bulunmuştur (t= -1,986, p< 0,05). Sonuç: Besin alerjili ve besin dışı alerjili çocuğu olan ebeveynlerin sağlıklı yaşam biçimleri davranışlarının tamamı ele alındığında bir farklılık saptanmamışken besin dışı alerjili çocuğu olan ebeveynlerin sadece “Fiziksel Aktivite” alt ölçeğine yönelik yaşam biçimleri daha iyi olduğu sonucuna varılmıştır. Hassas gruplardaki bireylerin sağlıklı yaşam tarzını geliştirebilmek adına sağlık çalışanlarının bu konuya önem vermeleri önerilebilir.