Madde Kullanım Bozukluğunda Bilişsel Davranışçı Yaklaşım  Temelli Psikoeğitimin Bağımlılık Profili, Öz Yeterlilik ve Bağımlılık Seyrine Etkisinin  İncelenmesi: Randomize Kontrollü Deneysel Çalışma

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Doktora
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Demirkıran, Fatma
dc.contributor.advisor	Altıntaş, Merih
dc.contributor.author	Kocairi, Cihan
dc.date.accessioned	2023-07-18T10:32:54Z
dc.date.available	2023-07-18T10:32:54Z
dc.date.issued	2023
dc.date.submitted	2023
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/5017
dc.description.abstract	MADDE KULLANIM BOZUKLUĞUNDA BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI YAKLAŞIM TEMELLİ PSİKOEĞİTİMİN BAĞIMLILIK PROFİLİ, ÖZ YETERLİLİK VE BAĞIMLILIK SEYRİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ: RANDOMİZE KONTROLLÜ DENEYSEL ÇALIŞMA Kocairi C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programı, Doktora Tezi, Aydın, 2023. Amaç: Bu araştırma, madde kullanım bozukluğu olan hastalara uygulanan bilişsel davranışçı yaklaşım temelli psikoeğitimin bağımlılık profili, öz yeterlilik ve bağımlılık seyrine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmada ön test-son test randomize kontrollü deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırma İstanbul Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde Aralık 2022- Ocak 2023 tarihleri arasında alkol ve madde kullanım bozukluğu olan bireyler ile yürütülmüştür. Araştırma örneklemine randomizasyon yöntemi ile belirlenen 50 (Deney:25 ve Kontrol:25) hasta alınmıştır. Veriler, Kişisel Bilgi Formu, Bağımlılık Profil İndeksi Klinik Formu, Öz Yeterlilik Ölçeği ve Bağımlılık Seyir İndeksi kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ile Ki-Kare Testi, Fisher Ki-Kare Testi, bağımsız iki örneklem t testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada deney grubu hastalarının son test bağımlılık seyri puan ortalamalarının, kontrol grubu hastalarına göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu bulunmuştur (p=0.004). Deney grubu hastalarının son test öz yeterlilik puan ortalamalarının, kontrol grubu hastalarına göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır (p=0.003). Deney ve kontrol gurubu hastalarının son test bağımlılık profil indeksi puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır (p=0.263). Sonuç: Bu çalışmada madde kullanım bozukluğu olan hastalara verilen bilişsel davranışçı yaklaşım temelli psikoeğitimin, hastaların öz yeterliliklerini artırdığı ve bağımlılık seyirlerini azalttığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Madde kullanım bozukluğu olan hastaların tedavisinin, bilişsel davranışçı yaklaşım temelli psikoeğitim ile desteklenmesi önerilmiştir.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY ....................................................................................................................i TEŞEKKÜR ...............................................................................................................................ii İÇİNDEKİLER..........................................................................................................................iv SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ..............................................................................vi ŞEKİLLER DİZİNİ..................................................................................................................vii TABLOLAR DİZİNİ...............................................................................................................viii ÖZET.........................................................................................................................................ix ABSTRACT ..............................................................................................................................xi 1.GİRİŞ.......................................................................................................................................1 1.1. Problemin Tanımı ve Önemi ...............................................................................................1 1.2. Araştırmanın Amacı ............................................................................................................5 1.3. Araştırmanın Hipotezleri.....................................................................................................5 2. GENEL BİLGİLER................................................................................................................7 2.1. Madde Kullanım Bozukluğunun Tanımı.............................................................................7 2.2. Madde Kullanım Bozukluklarının Tanı ve Sınıflandırılması..............................................7 2.3. Madde Kullanım Bozukluğunun Sıklık ve Yaygınlığı......................................................10 2.4. Madde Kullanım Bozukluğunun Etiyolojisi......................................................................12 2.4.1. Biyolojik Faktörler .........................................................................................................12 2.4.2. Psikolojik Faktörler ........................................................................................................14 2.4.3. Sosyokültürel Faktörler ..................................................................................................17 2.5. Madde Kullanım Bozukluğunun Tedavisi.........................................................................17 2.6. Bilişsel Davranışçı Yaklaşım.............................................................................................22 2.7. Madde Kullanım Bozukluğunda Bilişsel Davranışçı Yaklaşım........................................24 2.8. Öz Yeterlilik ......................................................................................................................25 2.9. Madde Kullanım Bozukluğu ve Psikiyatri Hemşiresi Yaklaşımları .................................27 3. GEREÇ VE YÖNTEM.........................................................................................................31 3.1. Araştırmanın Türü .............................................................................................................31 3.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Özellikleri........................................................................31 3.3. Araştırmanın Evren ve Örneklemi.....................................................................................32 3.4. Katılımcıların Araştırmaya Dahil Edilme, Dışlanma ve Çıkarılma Kriterleri...................33 v 3.4.1 Araştırmaya dahil edilme kriterleri: ................................................................................33 3.4.2. Araştırmadan dışlanma kriterleri:...................................................................................33 3.4.3. Araştırmadan çıkarılma kriterleri ...................................................................................33 3.5. Randomizasyon ve Körleme..............................................................................................33 3.6. Araştırmanın Zamanı.........................................................................................................34 3.7. Araştırmanın Metodu.........................................................................................................34 3.7.1. Veri Toplama Araçları....................................................................................................36 3.7.2. Bilişsel Davranışçı Yaklaşım Temelli Psikoeğitim İçeriğinin Hazırlanması ve Uygulama Süreci ......................................................................................................................41 3.8. Araştırmanın Değişkenleri.................................................................................................44 3.9. Ön Uygulama.....................................................................................................................44 3.10. Verilerin İstatistiksel Değerlendirilmesi..........................................................................44 3.11. Araştırmanın Etik Yönü...................................................................................................45 4. BULGULAR ........................................................................................................................46 5. TARTIŞMA..........................................................................................................................54 6. SONUÇ VE ÖNERİLER .....................................................................................................62 6.1. Sonuçlar.............................................................................................................................62 6.2. Öneriler..............................................................................................................................62 KAYNAKLAR.........................................................................................................................64 EKLER .....................................................................................................................................80 Ek 1. Bağımlılık Profil İndeksi Klinik Formu Kullanım İzni...................................................80 Ek 2. Bağımlılık Seyir İndeksi Kullanım İzni.........................................................................81 Ek 3. Öz Yeterlilik Ölçeği Kullanım İzni.................................................................................82 Ek 4. Tanıtıcı Bilgi Formu .......................................................................................................83 Ek 5. Bağımlılık Profil İndeksi Klinik Formu..........................................................................85 Ek 6. Bağımlılık Seyri İndeksi .................................................................................................92 Ek 7. Öz Yeterlilik Ölçeği........................................................................................................93 Ek 8. Bilişsel Davranışçı Yaklaşım Temelli Psikoeğitim Programının İçeriği........................95 Ek 9. Etik Kurul İzni ..............................................................................................................104 Ek 10. Kurum İzni ..................................................................................................................105 Ek 11. Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu (Deney ve Kontrol Grubu için).......................106 BİLİMSEL ETİK BEYANI....................................................................................................113 ÖZ GEÇMİŞ...........................................................................................................................114	tr_TR
dc.language.iso	tur	tr_TR
dc.publisher	T.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	tr_TR
dc.subject	Bilişsel davranış terapisi, Madde kullanım bozukluğu, Öz yeterlilik, Psikiyatri hemşireliği	tr_TR
dc.title	Madde Kullanım Bozukluğunda Bilişsel Davranışçı Yaklaşım Temelli Psikoeğitimin Bağımlılık Profili, Öz Yeterlilik ve Bağımlılık Seyrine Etkisinin İncelenmesi: Randomize Kontrollü Deneysel Çalışma	tr_TR
dc.type	doctoralThesis	tr_TR
dc.contributor.department	T.C. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı	tr_TR