Planlı sezaryenin doğum sonrası erken süt salınımı ve emzirme başarısına etkisi

Abstract

PLANLI SEZARYENİN DOĞUM SONRASI ERKEN SÜT SALINIMI VE EMZİRME BAŞARISINA ETKİSİ Uğurer Y. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ebelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2023. Amaç: Bu araştırmada planlı sezaryen doğumların doğum sonrası erken süt salınımı ve emzirme başarısına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma kohort çalışma olarak Şubat-Ekim 2022 tarihlerinde ve Aydın ilinde doğum sonrası dönemdeki 90 anne (planlı sezaryen: 30, acil sezaryen: 30, vajinal doğum: 30) ile yapılmıştır. Veriler Tanıtıcı Bilgi Formu, LATCH Emzirme Tanılama Ölçeği ve Laktasyon Değerlendirme Formu ile toplanmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler, Ki-kare, ANOVA ve Kruskal Wallis testleri ile analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmada planlı sezaryen olan kadınların doğum hafta ortalamalarının (38,30 ± 0,60; min-max: 37-39) istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde acil sezaryen (39,00 ± 1,23; min max: 37-41) ve vajinal doğum (39,17 ± 1,18; min-max: 37-41) gruplarınkinden daha küçük olduğu belirlenmiştir (F: 11,109; p= 0,004). Vaginal doğum yapan annelerin bebeklerinin ten tene temas yapılma oranının (%63,3) planlı (%6,7) ve acil (%3,3) sezaryenlerinkinden daha yüksek olduğu ve bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (χ²= 36,939; p= 0,001). Doğum sonrası bebeğin ilk 30-60 dakika içerisinde anne sütü ile beslenme oranları bakımından üç grup arasındaki fark anlamlı idi (planlı sezaryen: %6,7; acil sezaryen: %36,7; vaginal doğum: %93,3) (χ²= 46,859; p= 0,001). Planlı sezaryen olan annelerde doğum sonrası bebeğin sadece anne sütü ile beslenme oranının (%6,7) istatisksel olarak anlamlı bir şekilde vaginal doğum (%93,3) ve acil sezaryen (%36,7) olanlarınkinden daha düşük olduğu saptanmıştır. Yine LATCH ölçek puan ortalamalarının anlamlı bir şekilde planlı sezaryen yapanlarda en düşük (5,33±2,02; min-max: 2-10), acil sezaryenlerde orta (8,16±1,41; min max: 4-10) ve vajinal doğum yapanlarda daha yüksek (8,93 ± 1,04; min-max: 7-10) olduğu saptanmıştır (K-W: 41,128; p< 0,001). xii Sonuç: Bu araştırmada planlı sezaryenin, bebeklerin ten tene temas, ilk 30-60 dakika içerisinde emzirilme, sadece anne sütü ile beslenme ve emzirme başarısını olumsuz etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Planlı sezaryen oranlarının azaltılması yolu ile doğum sonrası erken dönemde bebek sağlığının geliştirilmesine katkı sağlanabilir. Anahtar kelimeler: Anne sütü, Emzirme, Emzirme sorunları, Sezaryen doğum, Vaginal doğum