Fiziksel ve duyusal engelli kadınların doğum deneyimleri

Abstract

Amaç: Bu çalışma, fiziksel ve duyusal engelli kadınların doğuma yönelik deneyim, duygu, düşünce ve gereksinimlerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Araştırma, nitel olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini; dahil edilme kriterlerine uygun 7 fiziksel engelli, duyusal engelli grubunda bulunan 6 işitme engelli ve 5 görme engelli kadın oluşturmuştur. Katılımcılar, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu tekniği kullanılarak araştırmaya alınmıştır. Veriler, Kasım 2020- Mayıs 2022 tarihleri arasında engelli kadınların sosyo-demografik ve obstetrik özellikleri ile doğuma yönelik duygu, düşünce, deneyim ve gereksinimlerini belirlemek için araştırmacılar tarafından literatüre dayalı olarak hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmeler internet üzerinden gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler yazıya dökülerek MAXQDA 2022 Programı kullanılarak içerik analizi ile raporlanmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan engelli kadınlar 26 ile 64 yaş arasında, 15’i evli, 3’ü bekar, 8’i gelir getiren bir işte çalışmaktadırlar. Kadınların doğumlarından 1’i sağlık ocağında, 1’i de evde ve 16’sı da hastanede gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular 5 ana tema ve 15 alt temadan oluşmaktadır. Ana temalar; doğum tercihini etkileyen durumlar, doğum sürecinde yaşananlar, bebek ile karşılaşma, değiştirmek istenen durumlar ve engelli bireylerin doğum gereksinimleri olarak bulunmuştur. Sonuç: Engelli kadınların doğum sürecinde olumlu deneyimleri; sağlık personellerinden ilgi ve destek almaları, doğumlarında annelik duygusunu hissetmeleri ve heyecan duymaları, kurumlarda hizmetli tercüman desteği bulundurmaları ve emzirme desteği almalarıdır. Sağlık personelleri tarafından ilgisiz kalmaları, engellilikleri sebebiyle dışlanma, iletişim problemleri, zor doğum, doğumda korku yaşamaları, deneyimsiz sağlık personeli ile karşılaşmaları ve çocuğunun da engelli olacağı düşünceleri de olumsuz deneyimler arasında yer almaktadır. Engelli kadınlar, sağlık personellerinin eğitimli ve bilinçli olmasını, gebelik, doğum ve doğum sonrası süreçte yeterli bilgilendirilmelerini, doğum alanının ve muayene araç gereçlerinin kendilerine uygun olmasını, kurumlarda gerekli anlatım desteği ve tercüman bulundurulmasına ihtiyaç duyduklarını ifade etmişlerdir. Engelli kadınlar sağlık personelleri tarafından ilgi ve destek gördüklerinde doğumlarından memnun olmaktadırlar.