dc.contributor.advisor |
Çalışır, Hüsniye |
|
dc.contributor.author |
Çınkır, İklay |
|
dc.date.accessioned |
2023-03-03T06:03:37Z |
|
dc.date.available |
2023-03-03T06:03:37Z |
|
dc.date.issued |
2023 |
|
dc.date.submitted |
2023 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4968 |
|
dc.description.abstract |
ÖZET
İŞEME BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARA MOBİL UYGULAMA DESTEKLİ
VERİLEN EĞİTİMİN ALT ÜRİNER SİSTEM SEMPTOMLARI VE YAŞAM
KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ
Çınkır İ. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk
Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Yüksek Lisans Programı, Yüksek Lisans Tezi,
Aydın, 2023.
Amaç: Bu araştırmanın amacı, işeme bozukluğu olan çocuklara mobil uygulama destekli
verilen eğitimin alt üriner sistem semptomları ve yaşam kalitesi üzerine etkisinin
incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü deneysel tipte olan bu araştırma işeme bozukluğu
nedeniyle çocuk nefroloji polikliniğinde izlenen 8-14 yaş arası çocuklarla 15.12.2021-
01.06.2022 tarihleri arasında yapıldı. Örneklem, çalışma grubu (n=50) ve kontrol grubu
(n=49) olmak üzere 99 çocuktan oluştu. Çalışma grubundaki çocuklara mobil eğitim
uygulaması aracılığı ile üroterapi eğitimi verildi. Kontrol grubundaki çocuklara yüz yüze
standart üroterapi eğitimi verildi. Veriler, tanıtıcı veri formu, İşeme Bozuklukları Semptom
Skoru (İBSS), İdrar İnkontinanslı Çocuklarda Hastalığa Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği (PinQ)
ve işeme günlükleri ile toplandı. Çalışma grubundaki çocuklara İBSS, PinQ eğitimden önce
(birinci görüşme), eğitimden dört hafta sonra (ikinci görüşme) ve eğitimden sekiz hafta
sonra (üçüncü görüşme) uygulandı. İşeme günlükleri eğitimden dört hafta sonra (ikinci
görüşme) ve sekiz hafta sonra (üçüncü görüşme) değerlendirildi. Kontrol grubunun verileri
çalışma grubu ile aynı zamanda toplandı. Verilerin analizinde, tanımlayıcı istatistikler, ki-
kare testi, tekrarlı ölçümlerde iki yönlü Varyans analizi kullanıldı.
Bulgular: Her iki gruptaki çocukların İBSS toplam puanları eğitimden sonraki, ikinci
görüşme ve üçüncü görüşme sonrasında azalmıştı (p<0,001; p<0,001). Ayrıca her iki
gruptaki çocukların idrar kaçırma sayıları da zamanla azaldı. Her iki grupta yer alan
çocukların birinci görüşmeye göre ikinci ve üçüncü görüşme sonrasında PinQ toplam
puanları zamanla azaldı (p<0,001; p<0,001).
13
Sonuç: Bu çalışmada işeme bozukluğu olan çocuklara mobil uygulama ile verilen üroterapi
eğitiminin alt üriner sistem semptomlarını azalttığı ve yaşam kalitesini iyileştirdiği
belirlendi. Bu sonuca göre işeme bozukluğu olan çocuklara alt üriner sistem semptomlarının
azaltılması ve yaşam kalitesinin arttırılması için mobil uygulama ile üroterapi eğitiminin
verilmesi önerilir. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY i
TEŞEKKÜR ii
İÇİNDEKİLER iii
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ vii
ŞEKİLLER DİZİNİ viii
RESİMLER DİZİNİ ix
TABLOLAR DİZİNİ x
ÖZET xi
ABSTRACT xiii
1. GİRİŞ 1
1.1. Problemin Tanımı ve Önemi 1
1.2. Araştırmanın Amacı 4
1.3. Araştırmanın Hipotezleri 4
2. GENEL BİLGİLER 5
2.1. Tanım ve Sıklık 5
2.2. İşeme Fizyolojisi 5
2.3. Çocuklarda İşeme Fonksiyonunun Gelişimi 6
2.4. İşeme Bozukluklarının Tanılanması 6
2.4.1. Öykü Alma 6
2.4.2. Fizik Muayene 7
2.4.3. İşeme Günlükleri 7
2.4.4. Semptom Skorları 8
2.4.5. Ürodinami/Üroflowmetre 8
5
2.5. İşeme Bozukluklarında Tedavi Yaklaşımları 8
2.5.1. Üroterapi 9
2.5.1.1.Standart Üroterapi 9
2.5.1.2. Spesifik Üroterapi 11
2.5.2. Farmakolojik Tedavi 12
2.6. İşeme Bozukluklarında Yaşam Kalitesi 12
2.7. Mobil Sağlık Uygulamalarının Sağlık Eğitiminde Kullanımı 14
2.8. İşeme Bozukluklarında Mobil Uygulamalar ve Hemşirenin Rolü 15
3. GEREÇ VE YÖNTEM 18
3.1. Gereç 18
3.1.1. Araştırmanın Tipi 18
3.1.2. Araştırmanın Yapıldığı Zaman 18
3.1.3. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Özellikleri 18
3.1.4. Araştırmanın Evren ve Örneklemi 19
3.1.4.1. Araştırmaya Dahil Edilme Kriterleri 20
3.1.4.2. Araştırmadan Dışlama Kriterleri 20
3.1.4.3. Araştırmadan Çıkarılma Kriterleri 20
3.1.5. Veri Toplama Araçları 22
3.1.5.1. Çocuk ve Ebeveyn Bilgi Formu (EK-1) 22
3.1.5.2. İşeme Bozuklukları Semptom Skoru (İBSS) (EK-2) 22
3.1.5.3. İdrar İnkontinaslı Çocuklarda Hastalığa Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği (EK-3) 22
3.1.5.4. İşeme Günlüğü Çizelgesi (EK-4) 23
3.1.6. Mobil Eğitim Uygulaması 23
3.1.6.1. Hazırlık Aşaması 24
3.1.6.2. Tasarım Aşaması 24
3.1.6.3. Yazılım Aşaması 25
6
3.1.6.4. Yayınlama Aşaması 25
3.1.7. Mobil Eğitim Uygulaması: Mutlu Tuvalet 26
3.1.8. Ön Uygulama 30
3.2. Yöntem 31
3.2.1. Araştırmanın Uygulanması/Verilerin Toplanması 31
3.2.1.1. Çalışma Grubu 31
3.2.1.2. Kontrol Grubu 32
3.2.2. Araştırmanın Bağımlı ve Bağımsız Değişkenleri 33
3.2.3. Araştırmanın Etik Yönü 33
3.2.4. Araştırmanın Güçlükleri 34
3.2.5. Verilerin Değerlendirilmesi 34
4. BULGULAR 36
4.1. Çalışma ve Kontrol Grubundaki Çocukların Tanımlayıcı Özelliklerine Göre
Karşılaştırılması 36
4.2. Çalışma ve Kontrol Grubundaki Ebeveynlerin Tanımlayıcı Özelliklerine Göre
Karşılaştırılması 39
4.3. Çalışma ve Kontrol Grubundaki Çocukların İBSS Puan Ortalamalarına Göre
Karşılaştırılması 40
4.4. Çalışma ve Kontrol Grubundaki Çocukların İdrar Kaçırma Sayılarına Göre
Karşılaştırılması 43
4.5. Çalışma ve Kontrol Grubundaki Çocukların PinQ Puan Ortalamalarına Göre
Karşılaştırılması 44
5. TARTIŞMA 47
5.1. İşeme Bozukluğu Olan Çocukların İBSS Puan Ortalamalarının Karşılaştırılmasına
İlişkin Bulguların Tartışılması 47
5.2. İşeme Bozukluğu Olan Çocukların İdrar Kaçırma Sayılarının Karşılaştırılmasına
İlişkin Bulgularının Tartışılması 49
7
5.3. İşeme Bozukluğu Olan Çocukların PinQ Puan Ortalamalarının Karşılaştırılmasına
İlişkin Bulguların Tartışılması 50
5.4. Araştırmanın Sınırlılıkları 52
6. SONUÇ VE ÖNERİLER 53
6.1. Sonuçlar 53
6.2. Öneriler 53
KAYNAKLAR 55
EKLER 70
Ek 1. Çocuk ve Ebeveyn Bilgi Formu 70
Ek 2. İşeme Bozuklukları Semptom Skoru (İBSS) 72
Ek 3. İdrar İnkontinanslı Çocuklarda Yaşam Kalitesi Ölçeği (PinQ) 73
Ek 4. İşeme Günlüğü 75
Ek 5. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Girişimsel Olmayan
Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Onayı 76
Ek 6. Aydın Adnan Menderes Araştırma ve Uygulması Hastanesi Başhekimliği İzin
Yazısı 77
Ek 7. İdrar İnkontinanslı Çocuklarda Yaşam Kalitesi Ölçeği (PinQ) İzni 78
Ek 8. Bilgilendirilmiş Gönüllü Onam Formu Çalışma Grubu 79
Ek 9. Bilgilendirilmiş Gönüllü Onam Formu Kontrol Grubu 85
BİLİMSEL ETİK BEYANI 90
ÖZ GEÇMİŞ 91 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/embargoedAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Çocuk, Eğitim, Mobil uygulamalar, Üriner semptom, Üroterapi, Yaşam kalitesi. |
tr_TR |
dc.title |
İşeme Bozukluğu Olan Çocuklara Mobil Uygulama Destekli Verilen Eğitimin Alt Üriner Sistem Semptomları ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği |
tr_TR |