Abstract:
ÖZET
İŞEME BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARA MOBİL UYGULAMA DESTEKLİ
VERİLEN EĞİTİMİN ALT ÜRİNER SİSTEM SEMPTOMLARI VE YAŞAM
KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ
Çınkır İ. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk
Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Yüksek Lisans Programı, Yüksek Lisans Tezi,
Aydın, 2023.
Amaç: Bu araştırmanın amacı, işeme bozukluğu olan çocuklara mobil uygulama destekli
verilen eğitimin alt üriner sistem semptomları ve yaşam kalitesi üzerine etkisinin
incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü deneysel tipte olan bu araştırma işeme bozukluğu
nedeniyle çocuk nefroloji polikliniğinde izlenen 8-14 yaş arası çocuklarla 15.12.2021-
01.06.2022 tarihleri arasında yapıldı. Örneklem, çalışma grubu (n=50) ve kontrol grubu
(n=49) olmak üzere 99 çocuktan oluştu. Çalışma grubundaki çocuklara mobil eğitim
uygulaması aracılığı ile üroterapi eğitimi verildi. Kontrol grubundaki çocuklara yüz yüze
standart üroterapi eğitimi verildi. Veriler, tanıtıcı veri formu, İşeme Bozuklukları Semptom
Skoru (İBSS), İdrar İnkontinanslı Çocuklarda Hastalığa Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği (PinQ)
ve işeme günlükleri ile toplandı. Çalışma grubundaki çocuklara İBSS, PinQ eğitimden önce
(birinci görüşme), eğitimden dört hafta sonra (ikinci görüşme) ve eğitimden sekiz hafta
sonra (üçüncü görüşme) uygulandı. İşeme günlükleri eğitimden dört hafta sonra (ikinci
görüşme) ve sekiz hafta sonra (üçüncü görüşme) değerlendirildi. Kontrol grubunun verileri
çalışma grubu ile aynı zamanda toplandı. Verilerin analizinde, tanımlayıcı istatistikler, ki-
kare testi, tekrarlı ölçümlerde iki yönlü Varyans analizi kullanıldı.
Bulgular: Her iki gruptaki çocukların İBSS toplam puanları eğitimden sonraki, ikinci
görüşme ve üçüncü görüşme sonrasında azalmıştı (p<0,001; p<0,001). Ayrıca her iki
gruptaki çocukların idrar kaçırma sayıları da zamanla azaldı. Her iki grupta yer alan
çocukların birinci görüşmeye göre ikinci ve üçüncü görüşme sonrasında PinQ toplam
puanları zamanla azaldı (p<0,001; p<0,001).
13
Sonuç: Bu çalışmada işeme bozukluğu olan çocuklara mobil uygulama ile verilen üroterapi
eğitiminin alt üriner sistem semptomlarını azalttığı ve yaşam kalitesini iyileştirdiği
belirlendi. Bu sonuca göre işeme bozukluğu olan çocuklara alt üriner sistem semptomlarının
azaltılması ve yaşam kalitesinin arttırılması için mobil uygulama ile üroterapi eğitiminin
verilmesi önerilir.
