Şizofreni Hastalarının Primer Bakım Vericilerinde Yük. Tükenmişlik ve Başetme

DSpace Ana Sayfası
→
Tez
→
Yüksek Lisans
→
Öğe Göster

dc.contributor.advisor	Arslantaş, Hülya
dc.contributor.author	Gök, Nilüfer
dc.date.accessioned	2022-12-28T05:58:57Z
dc.date.available	2022-12-28T05:58:57Z
dc.date.issued	2022
dc.date.submitted	2022-11-01
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11607/4880
dc.description.abstract	Amaç: Bu çalışma şizofreni hastalarının primer bakım vericilerinin bakım yükünü, tükenmişlik düzeylerini ve başetme yöntemlerini belirlemek amacıyla kesitsel olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma Aydın ilindeki Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı yataklı servis ve polikliniklerinde, Aydın Devlet Hastanesinde yataklı servis ve polikliniklerinde ve Aydın Toplum Ruh Sağlığı Merkezinde 183 hastayla Aralık-2018 ve Haziran 2022 tarihleri arasında yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında hastaların ve bakım vericilerin sosyodemografik özelliklerine ilişkin formun yanı sıra Algılanan Aile Yükü Ölçeği (AAYÖ), Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ), Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBÇTÖ) uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 22.0 (Statistical Package for the Social Sciences) paket programından yararlanılarak normal dağılım varsayımı Kolmogorov-Smirnov testi ile kontrol edilmiştir. Bağımsız grup karşılaştırmalarında Mann Whitney U testi ve Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştr. Nicel değişkenler arası ilişkiler Spearman Korelasyon Analizi ile incelenmiştir. p˂0.05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Araştırmada bakım vericilerin % 73.2’ sinin kadın , %42.6’ sının hastanın eşi, %41.5’ inin emekli, %73.8’ inin başka ruhsal hastalığının olmadığı belirlenmiştir. Bakım vericilerin bakım yükü toplam puan ortalaması 20.77±15.13 olarak bulunmuştur. Bakım vericilerin en yüksek tükenmişlik düzeyi kişisel başarı alt boyutunda görülmüştür. Bakım vericilerin stresle baş etmede en sık başvurdukları yöntemin boyun eğici yaklaşım olduğu bulunmuştur. Hasta ile geçirilen süre arttıkça bakım yükünün arttığı, kişisel başarı puanlarının arttığı baş etmede ise kendine güvenli yaklaşım, boyun eğici yaklaşım ve sosyal desteğe başvurmanın arttığını görülmüştür. Sonuç: Tüm bulgular değerlendirildiğinde, bakım vericilerin sorunlar karşısında uygun baş etme yöntemleri hakkında kapsamlı ve düzenli bir eğitim programı ve danışmanlık almalarının, tükenmişlik düzeylerini ve dolayısıyla bakım yükünü azaltabileceği sonucuna varılmıştır.	tr_TR
dc.description.tableofcontents	İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i TEŞEKKÜR ii İÇİNDEKİLER iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ vii TABLOLAR DİZİNİ viii ÖZET xi ABSTRACT xiii 1. GİRİŞ 1 1.1. Problemin Tanımı ve Önemi 1 1.2. Araştırma Sorusu 1 2. GENEL BİLGİLER 2 2.1. Şizofreni Tanımı 2 2.2. Epidemiyoloji 2 2.3. Etiyoloji 3 2.3.1. Genetik Etkenler 3 2.3.2. Çevresel Etkenler 4 2.3.3. Beyin Görüntüleme Bulguları 4 2.3.4. Nörogelişimsel Varsayım 4 2.3.4. Nörokimyasal Varsayım 4 2.4. Hastalığın Seyri 5 2.4.1. Şizofrenide Başlangıç 5 2.4.2. Gidiş ve Sonlanım 5 2.5. Şizofreninin Pozitif ve Negatif Semptomları 5 2.5.1. Pozitif Belirtiler 6 2.5.2. Negatif Belirtiler 6 2.6. Şizofrenide Tedavi 7 2.6.1. İlaç Tedavisi 7 2.6.2. Elektro Konvülsif Tedavi 8 2.6.3. Ruhsal Toplumsal Tedaviler 8 2.7. Bakım Verme ve Bakım Vericilerin Özellikleri 8 2.8. Yük Kavramı 10 2.8.1. Bakım Yükünün Boyutları 11 2.8.2. Bakım Yükünü Etkileyen Faktörler 12 2.8.2.1. Sosyodemografik Özellikler 12 2.8.2.2. Psikolojik Faktörler 13 2.8.3.Bakım Vericilerin Talepleri 13 2.8.4. Bakım Vermedeki Bağlılık 14 2.9. Tükenmişlik Kavramı 14 2.9.1. Tükenmişliğin Boyutları 15 2.9.1.1. Duygusal Tükenme 15 2.9.1.2. Duyarsızlaşma 16 2.9.1.3. Kişisel Başarıda Düşme Hissi 16 2.9.2. Bakım Vericilerde Tükenmişlik 16 2.10. Bakım Vericilerde Yük ve Tükenmişlik İlişkisi 17 2.11. Baş Etme Kavramı 17 2.11.1. Bakım Vericilerin Baş Etme Stratejileri 18 2.12. Bakım Vericilerde Yük, Tükenmişlik ve Baş Etme 19 2.13. Şizofreni Hastasının Bakım Vericilerine Yönelik Hemşirelik Yaklaşımları 20 3. GEREÇ VE YÖNTEM 22 3.1. Araştırmanın Tipi 22 3.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Özellikleri 22 3.3. Araştırmanın Zamanı 22 3.4. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi 23 3.5. Araştırmaya Alınma ve Araştırmadan Dışlanma Kriterleri 23 3.5.1. Araştırmaya Alınma Kriterleri 23 3.5.2. Araştırmadan Dışlanma Kriterleri 23 3.6. Veri Toplama Araçları 23 3.6.1. Sosyodemografik Özelliklere İlişkin Soru Formu 24 3.6.2. Algılanan Aile Yükü Ölçeği (AAYÖ) 24 3.6.3. Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) 25 3.6.4. Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği (SBÇTÖ) 25 3.7. Verilerin Toplanması 26 3.8. Verilerin Değerlendirilmesi 26 3.9. Araştırmanın Bağımlı ve Bağımsız Değişkenleri 27 3.10. Araştırmanın Sınırlılıkları 27 3.11. Araştırmanın Etik Yönü 28 4. BULGULAR 29 5. TARTIŞMA 79 5.1. Bakım Verilen Şizofreni Hastalarının Demografik Özelliklerinin Tartışılması 79 5.2. Şizofreni Hastalarının Primer Bakım Vericilerinin Demografik Özelliklerinin Tartışılması 82 5.3. Algılanan Aile Yükü Ölçeği Puan Ortalamalarının Tartışılması 84 5.4. Bakım Verilen Şizofreni Hastalarına İlişkin Demografik Özelliklerine Göre Algılanan Aile Yükü Ölçeği Toplam Puan Ortalamaları Karşılaştırılmasının Tartışılması 85 5.5. Şizofreni Hastalarının Primer Bakım Vericilerinin Demografik Özelliklerine Göre Bakım Verme Yükü Ölçeği Puan Ortalamaları Karşılaştırılmasının Tartışılması 86 5.6. Şizofreni Hastalarının Primer Bakım Vericilerinin Hasta Bakımına İlişkin Özellikleri İle Bakım Verme Yükü Ölçeği Puan Ortalamaları Karşılaştırılmasının Tartışılması 88 5.7. Şizofreni Hastalarının Primer Bakım Vericilerinin Hastalığa İlişkin Eğitim Alma Durumları İle Bakım Verme Yükü Ölçeği Puan Ortalamaları Karşılaştırılmasının Tartışılması 88 5.8. Şizofreni Hastalarının Bakım Verenlerinde Tükenmişlik Düzeylerinin Tartışılması 88 5.9. Şizofreni Hastalarının Primer Bakım Vericilerinde Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Karşılaştırılmasının Tartışılması 90 5.10. Şizofreni Hastalarının Primer Bakım Vericilerinde Yük ve Tükenmişlik İlişkisinin Tartışılması 91 5.11. Şizofreni Hastaların Yaş, Hastalık Süresi ve Hastaneye Yatış Sayısı Özelliklerine ve Bakım Vericilerin Tanımlayıcı Değişkenlerine Göre Bakım Vericilerde Algılanan Aile Yükü Ölçeği, Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği Toplam Puan Ortalamalarının Korelasyon Analizinin Tartışılması 91 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 92 KAYNAKLAR 94 EKLER 106 Ek 1. Kişisel Bilgi Formu 106 Ek 2. Algılanan Aile Yükü Ölçeği (AAYÖ) 108 Ek 3. Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) 110 Ek 4. Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBÇTÖ) 112 EK 5. Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu (BGOF) 114 EK 6. Etik Kurul Kararı 119 Ek 7. Kurumlardan Alınan Çalışma İzinleri 120 BİLİMSEL ETİK BEYANI 123 ÖZ GEÇMİŞ 124	tr_TR
dc.language.iso	eng	tr_TR
dc.publisher	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü	tr_TR
dc.rights	info:eu-repo/semantics/embargoedAccess	tr_TR
dc.subject	tükenmişlik	tr_TR
dc.subject	şizofreni	tr_TR
dc.subject	yük	tr_TR
dc.subject	başetme	tr_TR
dc.subject	şizofreni	tr_TR
dc.title	Şizofreni Hastalarının Primer Bakım Vericilerinde Yük. Tükenmişlik ve Başetme	tr_TR
dc.type	masterThesis	tr_TR
dc.contributor.authorID	0000-0001-5541-1649	tr_TR
dc.contributor.department	Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı	tr_TR