Türkiye’de sosyal güvenlik haklarına sahip olmayan futbol hakemleri ve gözlemcilerinin kazalar/yaralanmalar yönünden durumlarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada 2012-2022 yılları arasında kayıt altına alınmış hakem ve gözlemcilerin çevresel faktörlere bağlı karşılaştıkları kaza, yaralanma, ölüm, gibi sağlık sorunlarına ilişkin verilerin ortaya konması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Nitel araştırma desenlerinden, doküman analizi yöntemi kullanılan bu çalışmada futbol hakemlerinin ve gözlemcilerinin karşılaştıkları kaza, yaralanma, ölüm, vb. durumlara ilişkin veriler, Yazılı medya, Görsel medya, TÜİK verileri, TFF verileri taranarak derlenmiştir ve veriler rapor halinde sunulmuştur. Bulgular: Bu tez çalışması için, internet arama motorlarında belirli anahtar kelimeler kullanılarak ulaşılan veriler ışığında son 10 yıldaki haberlere odaklanılmış ve 28 farklı konuda gazete haberi incelenerek konuyla ilişkili olanlara çalışmada yer verilmiştir. Bu haberlerden 2 tanesi ölümle, 26 tanesi ise yaralanma – sakatlanma ile sonuçlanmıştır ve 7 tanesi trafik kazası, 14 tanesi şiddet içeren fiziksel müdahaleler / saldırılar (sporda şiddet), 7 tanesi de spor yaralanmaları ve görev yapılan ortamların fiziksel koşullarına bağlı karşılaşılan yaralanmalardır. Sonuç: Bu çalışmada, incelenen haberlere göre ülkemizde hakem yaralanmalarında maçlara gidiş ve dönüş sırasındaki trafik kazaların başı çektiği saptanmıştır. Bunu müsabaka esnasında futbolcular ve taraftarlarca uygulanan tepkilerden kaynaklı şiddet eylemlerine bağlı yaralanmalar takip etmektedir. Ulaşılan bir başka sonuç ise bu gibi durumlarda hakemleri koruyabilecek bir iş güvencesi bulunmaması ve hakemlerin yaşanan sağlık problemleriyle kendi başlarına mücadele etmekte olduklarıdır.