Özet:
Amaç: Bu çalışmada 2012-2022 yılları arasında kayıt altına alınmış hakem ve gözlemcilerin
çevresel faktörlere bağlı karşılaştıkları kaza, yaralanma, ölüm, gibi sağlık sorunlarına ilişkin
verilerin ortaya konması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Nitel araştırma desenlerinden, doküman analizi yöntemi kullanılan bu
çalışmada futbol hakemlerinin ve gözlemcilerinin karşılaştıkları kaza, yaralanma, ölüm, vb.
durumlara ilişkin veriler, Yazılı medya, Görsel medya, TÜİK verileri, TFF verileri taranarak
derlenmiştir ve veriler rapor halinde sunulmuştur.
Bulgular: Bu tez çalışması için, internet arama motorlarında belirli anahtar kelimeler
kullanılarak ulaşılan veriler ışığında son 10 yıldaki haberlere odaklanılmış ve 28 farklı konuda
gazete haberi incelenerek konuyla ilişkili olanlara çalışmada yer verilmiştir. Bu haberlerden 2
tanesi ölümle, 26 tanesi ise yaralanma – sakatlanma ile sonuçlanmıştır ve 7 tanesi trafik kazası,
14 tanesi şiddet içeren fiziksel müdahaleler / saldırılar (sporda şiddet), 7 tanesi de spor
yaralanmaları ve görev yapılan ortamların fiziksel koşullarına bağlı karşılaşılan
yaralanmalardır.
Sonuç: Bu çalışmada, incelenen haberlere göre ülkemizde hakem yaralanmalarında maçlara
gidiş ve dönüş sırasındaki trafik kazaların başı çektiği saptanmıştır. Bunu müsabaka esnasında
futbolcular ve taraftarlarca uygulanan tepkilerden kaynaklı şiddet eylemlerine bağlı
yaralanmalar takip etmektedir. Ulaşılan bir başka sonuç ise bu gibi durumlarda hakemleri
koruyabilecek bir iş güvencesi bulunmaması ve hakemlerin yaşanan sağlık problemleriyle
kendi başlarına mücadele etmekte olduklarıdır.
