Japon grubu (Prunus salicina L.) bazı erik çeşitlerinin mekanik hasadına ilişkin parametrelerin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada Japon eriği meyvesinin mekanik olarak hasadında kullanılacak makinaların dizaynına yönelik titreşimle meyve hasadında en önemli parametreler olan genlik, frekans ve sarsma süresi ile bu değerler kullanılarak elde edilen ivme değerlerinin belirlenmesi ve aralarındaki ilişkilerin irdelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında ayrıca çeşitlere ait dal yaylanma rijitlikleri de belirlenmiştir. Materyal ve Yöntem: Denemelerde Angeleno, Black Diamond ve Laetitia Japon grubu erik çeşitleri kullanılmıştır. Meyve kopma kuvvetleri bir el dinamometresi yardımıyla hasattan hemen önce ölçülmüştür. Daha sonra bu meyvelerin kütleleri ölçülerek tutunma kuvveti/meyve kütlesi (Fm-1) değerleri saptanmıştır. Çıkan sonuçlardan elde edilen ivme değerleri esas alınarak belirlenen 3 farklı genlik (30, 40, 50 mm) ve frekansta (2,5, 4, 5,5 Hz) laboratuvar ortamında oluşturulmuş olan bir sarsıcı düzen yardımıyla erik meyvelerinin tek tek denemeleri gerçekleştirilmiştir. Denemelerin görüntüleri yüksek hızlı bir kamera kaydedilmiştir. Bulgular: Araştırmada 3 farklı Japon eriği çeşidinin kütle, boyut, sertlik ve farklı genlik-frekans değerlerinde kopma süreleri, kopma oranları, farklı ivme değerlerinde kopma süreleri, kopma oranları ve dal yaylanma rijitliği değerleri belirlenmiştir. Sonuç: Erik hasat makinasında kopma süresi ve kopma oranları için en etkili frekans 5,5 Hz ve 50 mm genlik değerleri olarak saptanmıştır. Bu değerlerde % 100 etkinlik değerine ulaşılmıştır. Dal yaylanma rijitliği değerine göre gövdeye olan mesafelerin sabit olduğu durumda, yer değiştirme mesafeleri arttıkça yaylanma katsayılarının azaldığı görülmektedir.

Objective: In this study, it is aimed to determine the vibration values for the design of the machines to be used in the mechanical harvest of the Japanese plum fruit, the amplitude, frequency and shaking time, which are the most important parameters in fruit harvesting, and the acceleration values obtained by using these values, and to examine the relationships between them. Within the scope of the study, the branch spring rigidity of the cultivars was also determined. Material and Methods: Angeleno, Black Diamond and Laetitia Japanese plum varieties were used for the experiments. Fruit removal forces were just measured before the harvest by a dynamometer. Then, the ratio of fruit detachment force and fruit weight (Fm-1) was identified. Plum fruits were tested one by one with the help of a shaker system created in the laboratory at 3 different amplitudes (30, 40, 50 mm) and frequency (2,5, 4, 5,5 Hz) determined based on the acceleration values obtained from the results. The images of the experiments were recorded with a high-speed camera Results: In the research, mass, size, hardness and breaking times at different amplitude-frequency values, detachment ratio, detachment times at different acceleration values, detachment ratio, and branch spring rigidity values were determined for three different types of Japanese plum. Conclusions: The most effective frequency for the detachment time and detachment ratio in the plum harvester was determined as 5,5 Hz and 50 mm amplitude values. At these values, a 100% efficiency value was reached. According to the branch spring rigidity value; In the case where the distances to the body are constant, it is seen that the spring coefficients decrease as the displacement distances increase.