Ataerkillik ve evlilik: Mut'ah örneği

Abstract

Bu çalışmada toplumun temeli olan aile ve evlilik kavramları bağlamında Mut'a (geçici evlilik) incelenmiştir. Evlilik türleri ataerkillik detaylı olarak ele alınmıştır. Geçici evlilik olan Mut'anın toplumsal etkileri ve bu evliliğe İslam'ın bakış açısı araştırılmış kuramsal değerlendirmelere yer verilmiştir. Araştırmada literatüre dayalı doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Yayınlanmış kitap, makale ve araştırma sonuçları değerlendirilmiş ve bir sonuç çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırma sonunda kadının tarihsel süreçte ataerki geleneğin tesiri altında kaldığı erkek egemen bir düzende cinsiyet rolüne bağlı değerlendirildiği ailede en önemli rolü olan annelik rolü ile öne çıktığı fakat cinsel kimliği nedeniyle de toplumsal rol biçildiği belirlenmiştir. Evlilik açısından ataerkil yapıya bakıldığında evliliğin kader birlikteliği ve yaşam paylaşımı olması özelliğinden çok kadının erkeğe hizmet eden rolü ile erkeğin çocuklarının annesi rolü öncülük etmektedir. Bu yönüyle Mut'a nikahının ataerkil bir yapıya hizmet ettiği düşünülebilir. Erkeğin cinsel tatmine yönelik kurulan bir mekanizma olarak değerlendirilebilir. Mut'anın şartları arasından olan sözleşmelerde cinselliğe ilişkin maddelerin bulunması bunu desteklemektedir. Sonuç olarak Mut'anın ataerkil toplumdaki evlilik düzenin bir yasıması olduğu söylenebilir. Çünkü ataerkil toplumlar, cinsiyetçi ayrımı destekler. Mut'a da geçici özellikte olması hakimiyetin erkekte olması parayı verenin erkek bedenini sunanın kadın olması gibi özellikleri nedeniyle sevgiden uzak erkek hakimiyetine dayalı bir yapıdır. Bu sistemin uygulandığı toplumsal yapılarda ataerkilliği destekleyen yapılardır. Bunlar toplumsal ve politik organizasyonların biyolojik ve toplumsal cinsiyet etrafında oluşturmaktadır. Başlıca problemin toplumsal cinsiyet algısından dolayı kadınlara dayatılan görevler olduğu söylenebilir.

In this study, Mut'a (temporary marriage) is examined in the context of the concepts of family and marriage, which are the basis of society. The types of marriage, patriarchy, are discussed in detail. The social effects of Mut'a, which is a temporary marriage, and the perspective of Islam on this marriage are researched and theoretical evaluations are included. In the research, the literature-based document analysis method was used. Published books, articles and research results were evaluated and a conclusion was tried to be drawn. At the end of the research, it has been determined that women come to the fore with the role of motherhood, which is the most important role in the family, in a male-dominated order, where they are under the influence of patriarchal tradition in the historical process, but they are assigned a social role due to their sexual identity. When we look at the patriarchal structure in terms of marriage, the role of the woman serving the man and the role of the mother of the man's children lead the way, rather than the fact that marriage is a combination of destiny and life sharing. In this respect, it can be thought that Mut'a marriage serves a patriarchal structure. It can be considered as a mechanism established for male sexual satisfaction. The fact that there are articles about sexuality in the contracts, which are among the conditions of mut'a, supports this. As a result, it can be said that Mut'a is a reflection of the marriage order in the patriarchal society. Because patriarchal societies support sexist discrimination. Mut'a is a structure based on male dominance away from love because of its temporary nature, the dominance being in the man's, and the woman giving the money and offering the male body. They are the structures that support patriarchy in the social structures where this system is applied. These social and political organizations form around biological and gender. It can be said that the main problem is the duties imposed on women due to the perception of gender.