Diyetetik Öğrencileri Ve Akademisyenlerinde Medyanın Beslenme Alışkanlıkları, Besin Seçimi Ve Tüketimi Üzerine Etkileri

Abstract

Amaç: Bu araştırma Türkiye ve Polonya’daki diyetetik öğrencilerinin ve akademisyenlerinin medya/sosyal medya kullanımlarının beslenme alışkanlıkları, besin seçimi ve tüketimine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, Ocak-Mart 2021 tarihleri arasında, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü ile Siedlce Doğa Bilimleri ve Beşeri Bilimler Üniversitesi Diyetetik ve Gıda Değerlendirme Bölümü’nde okuyan öğrenciler ve bu bölümde eğitim veren kadrolu akademisyenlerin katılımıyla toplamda 338 birey ile gerçekleştirilmiştir. Analitik türde bir olgu kontrol çalışmasıdır. Literatür taranarak oluşturulan anket katılımcılara Google üzerinden ulaştırılmıştır. P<0,05 düzeyindeki değerler istatistiksel olarak önemli kabul edilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin %96,9’u, akademisyenlerin tamamı medya/sosyal medyayı kullanmaktadır. Öğrencilerin beslenme konusunda internet (%86,88), bilimsel dergi (%62,19), kitap (%61,56), Instagram (%56,56), YouTube (%42,50)’tan; akademisyenler bilimsel dergi (%88,89), internet (%66,67) ve kitaptan (%55,56) bilgi edinmektedir. En fazla takip edilen hesap türleri diyetisyenler, doktorlar ve besin içerikleri paylaşan hesaplardır. Öğrencilerin %39,7’si beslenme alışkanlıklarının, %35,3’ü besin seçiminin, %37,8’i besin tüketiminin medya/sosyal medyadan etkilenmesi konusunda çekimserdir. Polonyalı öğrencilerin beslenme alışkanlıkları ve besin seçimi medya/sosyal medyadaki beslenme ile ilgili paylaşımlardan daha fazla etkilenmektedir (p<0,01). Türk akademisyenlerin %40’ı medya ve sosyal medyanın beslenme alışkanlıklarını, besin seçimini ve besin tüketimini etkilediğini düşünürken Polonyalı akademisyenler bu konularda daha çok çekimserdir veya etkilemediğini düşünmektedir. Katılımcılar beslenme konusunda en etkili medya/sosyal medya mecrası olarak bilimsel dergi, kitabı; en etkili hesap türü olarak diyetisyenleri bildirmiştir. Medya/sosyal medya kullanan ve kullanmayan öğrencilerin öğün atlama durumları, atlanan öğünler, bir günde tükettikleri öğün sayısı açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Medya/sosyal medya kullanan öğrencilerin kefir, yumurta, tahıllı ekmekler, bitki çaylarının tüketim sıklıkları daha fazla; beyaz ekmek tüketim sıklıkları daha az bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada Polonyalı öğrencilerin Türk öğrencilere göre; Türk akademisyenlerin Polonyalı akademisyenlere göre beslenme alışkanlıklarının, besin seçim ve tüketiminin medyadan daha fazla etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır.