ÖZET
AÇIK KALP CERRAHİSİ SONRASI SAKIZ ÇİĞNEMENİN BAĞIRSAK
FONKSİYONLARINA, POSTOPERATİF AĞRIYA VE ERKEN TABURCULUĞA
ETKİSİ
Çevik H. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi
Hemşireliği Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2022.
Amaç: Bu araştırma açık kalp cerrahisi yapılan hastalarda postoperatif sakız çiğnemenin
bağırsak fonksiyonu, ağrı düzeyi ve erken taburculuk üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla
yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, deneysel olarak, Haziran 2021 ve Aralık 2021 tarihleri
arasında, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Kalp Merkezi’ nde açık kalp ameliyatı olan toplam 48 hasta ile gerçekleşmiştir. Çalışma
grubu n:24 (%50), kontrol grubu n:24 (%50) hasta ile gerçekleşmiştir. Veriler, araştırmacılar
tarafından hazırlanan veri toplama formları ile elde edilmiştir. Araştırma verileri JASP paket
programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde Shapiro Wilk testi, Mann
Whitney U testi, Wilcoxon testi, Yates, Fisher ve Pearson ki-kare testleri kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan kontrol ve çalışma grubu hastalar arasında ilk gaz çıkarma
saati (kontrol grubu ortalama 31,73 ± 11,01 ve çalışma grubu ortalama 21,33 ± 5,53) ve gaita
çıkarma saati (kontrol grubu ortalama 95,88 ± 25,67 ve çalışma grubu ortalama 69,60 ±
17,35) bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır. Çalışma grubundaki
hastalarda sakız çiğneme öncesi bağırsak sesi (ortalama 4.saatte 5,33 ± 1,31, 6.saatte 6,33 ±
2,35, 8.saatte 6,50 ± 2,43, 10.saatte 7,63 ± 2,32) ve ağrı düzeyine göre (ortalama 4.saatte 5,50
± 2,04, 6.saatte 5,42 ± 1,89, 8.saatte 5,21 ± 1,91, 10.saatte 4,83 ± 1,95) sakız çiğneme sonrası
bağırsak sesi (ortalama 4.saatte 8,58 ± 1,72, 6.saatte 10,21 ± 3,13, 8.saatte 10,38 ± 2,99,
10.saatte 12,29 ± 2,53) ve ağrı düzeyi arasında (ortalama 4.saatte 4,29 ± 1,85, 6.saatte 4,63 ±
1,81, 8.saatte 4,17 ± 1,93, 10.saatte 3,42 ± 2,32) istatistiksel olarak bağırsak seslerinde
anlamlı bir puan artışı olduğu ve ağrı düzeyi arasında anlamlı bir puan düşüşü olduğu
saptanmıştır. Gruplar arasında hastanede yatış süresi bakımından, dolayısıyla erken
taburculuk üzerine istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır.
xi
Sonuç: çalışmaya göre açık kalp cerrahisi sonrası sakız çiğnemenin bağırsak fonksiyonlarını
artırmada ve postoperatif ağrıyı azaltmada etkili olduğu, erken taburculuk üzerine istatistiksel
olarak bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar kelimeler: Ağrı, Bağırsak, Ciklet, Hastanın taburcu olması, Kalp cerrahisi.
Objective: This study was conducted to investigate the effect of chewing gum after surgery on bowel function, pain level and early discharge in patients who underwent open heart surgery. Materials and Methods: The study was carried out experimentally between June 2021 and December 2021, with a total of 48 patients who had open heart surgery at the Health Sciences University Bursa Yüksek İhtisas Training and Research Hospital Heart Center. The study group consisted of n:24 (50%) patients and the control group consisted of n:24 (50%) patients. The data were obtained with data collection forms prepared by the researchers. Research data were analyzed using the JASP package program. Shapiro Wilk test, Mann Whitney U test, Wilcoxon test, Yates, Fisher and Pearson chi-square tests were used in data analysis. Results: The mean time to first flatus (control group 31.73 ± 11.01 and gum chewing group 21.33 ± 5.53) and the mean time to first defecation (control group 95.88 ± 25.67 and gum chewing group 69.60 ± 17.35) a statistically significant difference was found. In chewing gum group; before chewing gum, mean value to bowel sounds (4. hour 5,33 ± 1,31, 6. hour 6,33 ± 2,35, 8. hour 6,50 ± 2,43, 10. hour 7,63 ± 2,32) and mean value to pain levels (4. hour 5,50 ± 2,04, 6. hour 5,42 ± 1,89, 8. hour 5,21 ± 1,91, 10. hour 4,83 ± 1,95) after chewing gum, mean value to bowel sounds (4. hour 8,58 ± 1,72, 6. hour 10,21 ± 3,13, 8. hour 10,38 ± 2,99, 10. hour 12,29 ± 2,53) and mean value to pain levels (4. hour 4,29 ± 1,85, 6. hour 4,63 ± 1,81, 8. hour 4,17 ± 1,93, 10. hour 3,42 ± 2,32) statistically significant increase in bowel sounds and significant decrease in pain levels. There was no statistically significant difference in terms of length of hospital stay between the groups, therefore early discharge. Conclusion: According to this study, it was concluded that gum-chewing after open heart surgery is effective in increasing bowel functions and reducing postoperative pain, but has no statistical effective on early discharge.
