dc.contributor.advisor |
Türkoğlu, Adil |
|
dc.contributor.author |
Göçer, Gürkan |
|
dc.date.accessioned |
2021-11-26T11:52:40Z |
|
dc.date.available |
2021-11-26T11:52:40Z |
|
dc.date.issued |
2021-11-09 |
|
dc.date.submitted |
2021-05-28 |
|
dc.identifier.citation |
Göçer, G. (2021) Bilişim teknolojileri ve yazılım dersi öğretim programının Eisner’ın eğitsel eleştiri modeline göre değerlendirilmesi (yayınlanmamış doktora tezi) Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın |
tr_TR |
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4562 |
|
dc.description.abstract |
Bu çalışmanın temel amacı Ortaokul Bilişim Teknolojileri ve Yazılım (BTY) Dersi Öğretim
Programını Eisner’ın Eğitsel Eleştiri Modeli’ne göre değerlendirmektir. Araştırma konusuna
nitel ve nicel verilerle ulaşılması amaçlanmıştır.
Araştırmanın nitel boyutunda durum çalışması, nicel boyutunda ise genel tarama modeli
kullanılmıştır. Programın değerlendirilmesinde Eisner’ın Eğitsel Eleştiri Modeli kullanılmış
ve bulgular, modelde yer alan betimleme, yorumlama, değerlendirme ve temalaştırma
boyutları temele alınarak sunulmuştur.
Araştırmanın nitel boyutu için çalışma alanını, Burdur il merkezinde görev yapan BT
öğretmenleri ve okul yöneticileri ile il merkezindeki bir ortaokulda eğitim gören öğrenciler
oluşturmaktadır. Araştırmada nitel boyutunda tipik durum örneklemesi kullanılmıştır.
Araştırmanın nicel örneklemini ise tabakalı örnekleme yöntemine göre belirlenen 434 (5. sınıf
N=226, 6. sınıf N=208) öğrenci oluşturmaktadır.
Araştırmanın nitel boyutunda veriler, 12 bilişim teknolojileri öğretmeni ve 13 okul
yöneticisiyle yapılan görüşmeler, 16 öğrenci ile yapılan iki odak grup görüşmesi ve
araştırmacı tarafından yapılan gözlemler ile toplanmıştır. Nicel veriler ise araştırmacı
tarafından geliştirilen 30 maddelik Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi Akademik Başarı
Testi ile toplanmıştır.
Nitel verilerin çözümlenmesinde betimsel ve içerik analizden yararlanılmıştır. Nicel verilerin
analizinde ise bağımsız gruplar t-testi, varyans analizi kullanılmıştır. Akademik başarı testi
puanlarının, bağımsız değişkenlere göre farklılaşma düzeyini karşılaştırmak amacıyla;
v
bağımsız iki grup ortalamalarının karşılaştırmalarda t-testi, ikiden fazla grubun
ortalamalarının karılaştırılmasında tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Fark çıkan
durumlarda ise farkın kaynağını bulmak için Least Significant Difference (LSD) testi
uygulanmıştır.
Araştırma sonucunda BTY dersi öğretim programında yapısal bir takım sorunların olduğu
ancak asıl sorunların uygulama sürecinde ortaya çıktığı ve programın mevcut koşullarda
uygulanabilir olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda ise öğrencilerin
bilişim teknolojileri ve yazılım dersi akademik başarı düzeylerinin orta düzeyde olduğu ortaya
çıkmış ve bu sonuçların araştırmanın nitel boyutunda ortaya konulan sonuçları destekler
nitelikte olduğu görülmüştür.
Araştırma sonucunda elde edilen sonuçlar kuramsal çerçeve doğrultusunda tartışılarak
programın etkili bir şekilde uygulanmasına ve yapılacak araştırmalara yönelik önerilerde
bulunulmuştur |
tr_TR |
dc.description.abstract |
The main purpose of this study is to evaluate the Secondary School Information Technologies
and Software Course Curriculum in accordance with the Educational Criticism Model of
Eisner. It is aimed to reach the research data with qualitative and quantitative methods.
Case study was used for the qualitative aspect of the research and general survey model was
used for the quantitative aspect. In the evaluation of the program, Eisner's Educational
Criticism model was used and the findings were presented on the basis of the dimensions of
the description, interpretation, evaluation and thematization of the model.
The study scope for the qualitative aspect of the research consists of IT teachers and school
administrators working in the city center of Burdur and students in a secondary school in the
city center. In the study, typical case sampling was used for qualitative aspect. The
quantitative sample of the study consists of 434 (5th grade N=226, 6th grade N=208) students
determined in accordance with the stratified sampling method.
Qualitative data of the research were collected through interviews conducted with 12
information technology teachers and 13 school administrators, two focus group interviews
with 16 students and through observations of researcher. Quantitative data were collected
applying 30-item Information Technologies and Software Course Academic Achievement
Test developed by the researcher.
Descriptive and content analysis were used in the analysis of qualitative data. In the analysis
of quantitative data, independent groups t-test and variance analysis were used. In order to
compare the level of differentiation of academic achievement test scores in accordance with
vii
independent variables; t-test was used to compare the means of two independent groups, and
one-way analysis of variance was used to compare the means of more than two groups. In
cases where there is a difference, Least Significant Difference (LSD) test was applied to find
the source of the difference.
As a result of the research, it was concluded that there are some structural problems in the
Information Technologies and Software Course curriculum, but the main problems arise
during the implementation process and the program is not practicable in the current
conditions. For the quantitative aspect of the research, it was revealed that students’ academic
achievement levels of the information technologies and software course were average and
these results were found to be similar with the results revealed in the qualitative aspect of the
research.
The results obtained from the research were discussed in line with the theoretical framework
and suggestions were made for the effective implementation of the program and the further
researches. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI .............................................................................. ii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ............................................................... iii
ÖZET...................................................................................................................... iv
ABSTRACT........................................................................................................... vi
ÖNSÖZ .................................................................................................................. viii
İÇİNDEKİLER ...................................................................................................... x
ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................ xv
TABLOLAR DİZİNİ ............................................................................................. xvi
EKLER DİZİNİ ...................................................................................................... xviii
KISALTMALAR ................................................................................................... xix
GİRİŞ ..................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM ............................................................................................................. 7
1. KURAMSAL AÇIKLAMALAR ....................................................................... 7
1.1. BT Eğitimi .......................................................................................... 7
1.1.1. Dünya’da BT Eğitimi ............................................................ 7
1.1.2. Türkiye’de BT Eğitimi .............................................................. 9
1.1.2.1. MEB’in 1997 Yılı 143 Sayılı Kararı .............................. 9
1.1.2.2. MEB’in 1998 Yılı 180 Sayılı Kararı .............................. 9
1.1.2.3. MEB’in 2005 Yılı 192 Sayılı Kararı .............................. 10
1.1.2.4. MEB’in 2006 Yılı 347 Sayılı Kararı .............................. 10
1.1.2.5. MEB’in 2007 Yılı 111 Sayılı Kararı .............................. 11
xi
1.1.2.6. MEB’in 2010 Yılı 75 Sayılı Kararı ................................ 11
1.1.2.7. MEB’in 2012 Yılı 69 Sayılı Kararı ................................ 12
1.1.2.8. MEB’in 2012 Yılı 150 Sayılı Kararı .............................. 12
1.1.2.9. MEB’in 2013 Yılı 22 Sayılı Kararı ................................ 12
1.2. Değerlendirilen BTY Dersi Öğretim Programı ...................................... 13
1.2.1. BTY Dersinin Genel Amacı ve Yeterlikler ................................ 17
1.2.2. BTY Dersi Kazanımları ............................................................. 19
1.2.3. BTY Dersi Öğrenme Alanları .................................................... 19
1.2.4. BTY Dersi Öğrenme-Öğretme Süreci ....................................... 21
1.2.5. BTY Dersi Değerlendirme Yaklaşımları ................................... 25
1.3. Eğitim Programlarının Değerlendirilmesi .............................................. 27
1.3.1. Program Değerlendirmenin Amacı ........................................... 28
1.4. Program Değerlendirme Modelleri ........................................................ 29
1.4.1. CIPP (Bağlam-Girdi-Süreç-Ürün) Program Değerlendirme
Modeli ................................................................................................. 30
1.4.2. Uygunluk Olasılık Modeli ......................................................... 33
1.4.3. Hedefe Dayalı Program Değerlendirme Modeli ........................ 34
1.4.4. UCLA Program Değerlendirme Modeli .................................... 35
1.4.5. Demirel’in Analitik Program Değerlendirme Modeli ................ 36
1.4.6. Provus’un Farklar Yaklaşımı ..................................................... 38
1.4.7. Belon ve Handler Program Değerlendirme Modeli ................... 40
1.4.8. Eisner’in Eğitsel Eleştiri Modeli ................................................ 41
xii
1.5. BTY Dersi Akademik Başarı Düzeyi ..................................................... 44
1.6. İlgili Araştırmalar .................................................................................. 44
1.6.1. Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi/Bilişim Teknolojileri
Dersi/Bilgisayar Dersi Öğretim Programının
Değerlendirilmesine İlişkin Çalışmalar ..................................... 45
1.6.3. Eğitsel Eleştiri Modeli Kullanılarak Yurtiçinde Yapılan
Program Değerlendirme Çalışmalar .......................................... 52
1.6.4. Eğitsel Eleştiri Modeli Kullanılarak Yurtdışında Yapılan
Program Değerlendirme Çalışmalar .......................................... 58
1.6.5. BTY Dersi Akademik Başarı Durumu ile İlgili Araştırmalar ..... 61
2. BÖLÜM ............................................................................................................. 65
2. YÖNTEM ........................................................................................................... 65
2.1. Araştırmanın Modeli .............................................................................. 65
2.2. Çalışma Grubu, Evren, Örneklem .......................................................... 67
2.2.1. Nitel Veriler için Çalışma Grubunun Seçilmesi ......................... 67
2.2.2. Nicel Veriler için Örneklemin Belirlenmesi .............................. 70
2.3. Veri Toplama Araçları ........................................................................... 73
2.3.1. Nitel Veri Toplama Araçları ...................................................... 73
2.3.1.1. Gözlem formu ............................................................... 73
2.3.1.2. Odak grup görüşme formu ............................................ 73
2.3.1.3. Öğretmen ve okul yöneticisi görüşme formları ............. 74
2.3.2. Nicel Veri Toplama Araçları ..................................................... 75
2.3.2.1. Kişisel bilgi formu ......................................................... 75
2.3.2.2. BTY dersi akademik başarı testi .................................... 75
xiii
2.4. Verilerin Toplanması ............................................................................. 81
2.4.1. Nitel Verileri Toplanması .......................................................... 81
2.4.2. Nicel Verilerin Toplanması ....................................................... 86
2.5. Verilerin Analizi ve Yorumlanması ...................................................... 86
2.5.1 Nitel Verilerin Analizi ................................................................ 87
2.5.2. Nicel Verilerin Analizi .............................................................. 88
2.6. Nitel Araştırmada Geçerlik Güvenirlik .................................................. 89
2.6.1. Geçerlik ..................................................................................... 89
2.6.2. Güvenirlik ................................................................................. 90
2.7. Araştırmacının Rolü ............................................................................... 91
3. BÖLÜM ............................................................................................................. 93
3. BULGULAR VE YORUM ................................................................................ 93
3.1. Genel Görünüm ...................................................................................... 93
3.2. Betimleme Aşaması ............................................................................... 96
3.3. Yorumlama Aşaması .............................................................................. 109
3.4. Değerlendirme Aşaması ......................................................................... 175
3.4.1. Programın Yapısına Yönelik Değerlendirme ............................. 175
3.4.2. Programın Uygulama Sürecine Yönelik Değerlendirme ........... 181
4. BÖLÜM ............................................................................................................. 185
4. TARTIŞMA VE SONUÇ ................................................................................... 185
4.1. Temalar ve Sonuçlar .............................................................................. 185
4.2. Öneriler .................................................................................................. 195
xiv
6. KAYNAKLAR ................................................................................................. 198
7. EKLER .............................................................................................................. 212
ÖZGEÇMİŞ ......................................................................................................... 228 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi, Öğretim Programı, Program Değerlendirme, Eğitsel Eleştiri Modeli |
tr_TR |
dc.subject |
Information Technologies and Software Course, Curriculum, Curriculum Evaluation, Educational Criticism Model |
tr_TR |
dc.title |
Bilişim teknolojileri ve yazılım dersi öğretim programının Eisner’ın eğitsel eleştiri modeline göre değerlendirilmesi |
tr_TR |
dc.title.alternative |
Evaluation of information technologies and software course's curriculum according to Eisner’s educational criticism model |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aydın |
tr_TR |