Amaç: Bu çalışma, ısıl işlem uygulamasının vermikompostun bazı kimyasal, biyokimyasal ve
mikrobiyolojik özelliklerinde meydana gelebilecek değişikliklerin belirlenmesi amacıyla
yapılmıştır.
Materyal ve Yöntem: Türkiye’de vermikompost üretim izni alınmış olan 3 adet solucan
gübresi (vermikompost) üretim tesisinden çalışmada kullanılmak üzere vermikompost
örnekleri temin edilmiştir. Tez içeriğinde firma isimleri saklı tutularak A, B ve C firmaları
olarak değinilmiştir. A firmasından ısıl işlem uygulaması görmemiş vermikompost ile ısıl
işlem uygulaması gerçekleşmiş vermikompost örnekleri alınırken B ve C firmalarından
sadece ısıl işlem uygulanmamış vermikompost örneği alınmıştır. Alınan örnekler laboratuvar
şartlarında etüv iç sıcaklığı 70℃ olacak şekilde 120 dakika boyunca ısıl işleme tabi
tutulmuştur. Isıl işlem uygulanmış ve uygulanmamış örneklerde bazı kimyasal,
mikrobiyolojik ve biyokimyasal analizler gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Isıl işlem uygulamasının vermikompost örneklerinin bazı kimyasal özellikleri
üzerinde etkisi istatistiki olarak önemli bulunmamıştır. Ancak mikrobiyolojik ve
biyokimyasal özelliklerinde istatistiki olarak önemli etkiler oluşturmuştur. Vermikompost
örneklerine uygulanan ısıl işlem sonrasında CO2 oluşum miktarları tüm örneklerde artış
göstermiş bu artış A firmasına ait vermikompost örneğinde istatistiki olarak önemli
bulunmamışken, B ve C firmalarına ait örneklerde istatistiki olarak önemli bulunmuştur.
Vermikompost örneklerine uygulanan ısıl işlem sonucunda Dehidrogenaz, Alkalin Fosfataz,
Üreaz, β- Glukozidaz enzim aktiviteleri önemli ölçüde düşmüştür. Bu azalma istatistiki olarak
önemli bulunmuştur. Aynı zamanda Toplam Aerob Mezofilik Bakteri sayısı, Fungus,
Aktinomiset ve Toplam Koliform Bakteri sayısında da istatistiki olarak önemli azalmalar
tespit edilmiştir.
xiii
Sonuç: Isıl işlem uygulaması vermikompostun özellikle mikrobiyolojik aktivitenin
belirleyicisi olan enzim aktivitelerinde ve Toplam Aerob Mezofilik Bakteri, Fungus,
Aktinomiset sayılarında düşüşler meydana getirmiştir.
Objective: This study was carried out to determine the changes that may occur in some
chemical, biochemical and microbiological properties of vermicompost by heat treatment.
Material and Methods: Vermicompost samples to be used in the study were obtained from 3
vermicompost production facilities in Turkey, for which vermicompost production permission
was obtained. In the content of the thesis, companies are mentioned as A, B and C companies,
keeping the names of the companies confidential. While both untreated vermicompost and
heat treated vermicompost samples were taken from company A, only untreated
vermicompost samples were taken from companies B and C. The samples were heat treated
for 120 minutes at a temperature of 70 °C in the drying oven under laboratory conditions.
Some chemical, microbiological and biochemical analyzes were carried out on heat treated
and untreated samples.
Results: The effect of heat treatment on the chemical properties of vermicomposts was not
found significant. However, it had statistically significant effects on its microbiological and
biochemical properties. After the heat treatment applied to the vermicompost samples, the
amount of CO2 formation increased in all samples. As a result of the heat treatment applied to
the vermicompost samples, Dehydrogenase, Alkaline Phosphatase, Urease, β-Glucosidase
enzyme activities decreased significantly. This decrease was found to be statistically
significant. At the same time, statistically significant decreases were determined in the total
number of Mesophilic Aerobic Bacteria, Fungi, Actinomycete and Total Coliform Bacteria.
Conclusion: The heat treatment application caused decreases in the enzyme activities,
especially on the microbiological activity of vermicompost, and in the numbers of Mesophilic
Aerobic Bacteria, Fungi, Actinomycetes.
