Aydın koşullarında farklı ekim ve hasat zamanlarının yem bezelyesi (Pisum sativum subsp. arvense L.)’nin ot verim ve kalitesi üzerine etkileri

Abstract

Amaç: Bu araştırmada farklı ekim ve hasat zamanlarının yem bezelyesinin ot verimi ve kalitesi üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Deneme; 2019-2020 yıllarında, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada, yem bezelyesi (Pisum sativum subsp. arvense L.) Asch.’nin, Ulubatlı çeşidi deneme materyali olarak kullanılmıştır. Araştırmada 4 farklı ekim zamanı (16 Ekim- 30 Ekim- 18 Kasım- 3 Aralık) ve üç farklı hasat zamanı (%25 - %50 - %100 çiçeklenme dönemi) uygulanmıştır. Bulgular: Araştırmada bitki boyu, gövde çapı, yeşil ot verimi, kuru madde oranı ve verimi, asit deterjan lif (ADF), asit deterjan lignin (ADL), nötr deterjan lif (NDF), ham protein oranı (HPO), ham protein verimi (HPV), sindirilebilir kuru madde (SKM), nispi yem değeri (NYD) gibi özellikler incelenmiş olup sonuçlar istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Çalışma sonucunda; en yüksek yeşil ot ve kuru ot verimi 18 Kasım’da ekilen ve %100 çiçeklenme döneminde biçilen parsellerden sırasıyla (3452,8 kg/da, 1449,2 kg/da), en düşük ADF ve NDF değeri %25 çiçeklenme döneminde biçilen parsellerden sırasıyla (%30,2 - %42,6) elde edilmiştir. Sonuç: Yem bezelyesi verim özellikleri bakımından genel olarak erken ekim ve geç biçim dönemlerinin; bitki gelişim periyodunu uzattığı için yüksek verim elde edilmesini sağlamıştır. Dolayısı ile bu dönemin üretim sezonu için daha uygun olduğu gözlenmiştir. Çalışmanın yapıldığı bölge ve benzer yörelerde verim için 18 Kasım’da ekim yapılması ve %100 çiçeklenme döneminde biçim yapılmasının önerilebileceği sonucuna varılmıştır.

Aim: This study aims to determine the effects of different seed and harvest times on the yield and quality of forage pea. Material and Method: The trial was carried out in the Aydın Adnan Menderes University, Faculty of Agriculture in 2019-2020, with 3 replications according to the factorial trial pattern in randomized blocks. In the study, the Ulubatli species of forage pea (Pisum sativum subsp. arvense L.) Asch. was used as a trial material. 4 different planting times (October 16 - October 30 - November 18 - December 3) and three different harvesting times (25% - 50% - 100% blooming period) were applied. Findings: Characteristics such as plant height, stem diameter, forage yield, dry matter ratio and yield, acid detergent fiber (ADF), acid detergent lignin (ADL), neutral detergent fiber (NDF), crude protein ratio (HPO), crude protein yield (HPV), digestible dry matter (DDM), relative feed value (RFV) were examined in the study and the results were found to be statistically significant. As a result of the study; it was found that the fresh yield and dry yield was from the plots planted on November 18 and reaped at 100% blooming period (3452.8 kg/da, 1449.2 kg/da), and the lowest ADF and NDF values were from the plots reaped at 25% blooming period, respectively (30.2% - 42.6%). Conclusion: In terms of yield characteristics of forage peas, early seed and late harvest times periods generally provided high yields as they extended the plant development period. Therefore, this period was found to be more suitable for the production season. It was concluded that planting on November 18 and reaping at 100% blooming period could be recommended for yield in the region where the study was carried out and similar regions.