Farklı kültürel uygulamaların ekinezya türlerinin (Echinacea spp.) bazı verim ve kalite özelliklerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada, Echinacea angustifolia, E. pallida ve E. purpurea türlerinin verim ve kalite özellikleri üzerine farklı hasat zamanları ve bitki sıklıklarının etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tarla çalışmaları her tür için Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği arazisinde 2012 ve 2013 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada, E. angustifolia türü için ortalama yeşil herba verimi 143.4 ve 328.4 kg/da, ortalama drog herba verimi 68.08 ve 142.73 kg/da, ortalama drog yaprak verimi 17.32 ve 41.19 kg/da, ortalama drog çiçek verimi 20.29 ve 41.86 kg/da, taze kök verimi ortalama 299.8 kg/da ve drog kök verimi ortalama 138.5 kg/da olarak saptanmıştır. E. pallida türünde ise ortalama yeşil herba verimi 409.05 kg/da, ortalama drog herba verimi 130.71 kg/da, ortalama drog yaprak verimi 41.45 kg/da, ortalama drog çiçek verimi 48.26 kg/da, taze kök verimi ortalama 577.4 kg/da ve drog kök verimi ortalama 272.64 kg/da olarak belirlenmiştir. E. purpurea türünde ortalama yeşil herba verimi 372.4 ve 1854.6 kg/da, ortalama drog herba verimi 106.8 ve 441.6 kg/da, ortalama drog yaprak verimi 28.64 ve 151.61 kg/da, ortalama drog çiçek verimi 57.15 ve 186.6 kg/da, taze kök verimi ortalama 994.2 kg/da ve drog kök verimi 469.3 kg/da olarak bulunmuştur. Çimlenme çalışmasında, sürekli aydınlıkta 15oC ve 25 oC; 20-30 oC (8 saat karanlık ve 16 aydınlık) koşullarında E. angustifolia türünde etilenin 500 ppm'lik dozunda, E. pallida türünde ise giberellik asidin 300 ppm'inde ve E. purpurea türü için ise KN03'ün %1.5'luk konsantrasyonunda en iyi çimlenme sonucuna ulaşılmıştır. Aydın ekolojik koşulları için en uygun türün E. purpurea olduğu belirlenmiştir. Echinacea angustifolia ve E. pallida türlerinde ise yüksek verim alınamadığı, bitkilerin çoğunda adaptasyon sorunu yaşandığı belirlenmiştir. This study was aimed to determine the effect of densities and different harvesting times to yield and quality characteristics of Echinacea angustifolia, E. pallida and E. purpurea species. Field experiments were laid out in randomized complete block design under a split plot arrangement, with three replications in Adnan Menderes University, Faculty of Agriculture, Research and Practice farm in 2012 and 2013. In the study, it was calculated those mean green herbage yield 143.4 and 328.4 kg/da, the mean drug herbage yield of 68.08 and 142.73 kg/da, the mean drug leaf yield 17.32 and 41.19 kg/da, the mean drug flower yield 20.29 and 41.86 kg/da, the mean fresh root yield of 299.8 kg/da and mean drug root yield 138.5 kg/da for E. angustifolia species. At E. pallida species, the mean green herbage yield 409.05 kg/da, the mean drug herb yield 130.71 kg/da, the mean drug leaf yield 41.45 kg/da, the mean drug flower yield 48.26 kg/da, mean fresh root yield 577.4 kg/da and the mean drug root yield of 272.64 kg/da. At E. purpurea species on mean in green herbage yield 372.4 and 1854.6 kg/da, the mean drug herb yield 106.8 and 441.6 kg/da, the mean drug leaf yield 28.64 and 151.61 kg/da, the mean drug flower yield 57.15 and 186.6 kg/da, the mean fresh root yield 994.2 kg/da and drugs of root yield 469.3 kg/da. On germination studies, the best germination results were achieved at continuous light 15°C and 25°C and 20-30°C (8 h dark and 16 h light), 500 ppm ethylene in E. angustifolia species and 300 ppm gibberellic acid in E. pallida species and the KN03 with 1.5% concentration on E. purpurea species. Most suitable species was E. purpurea at Aydın ecological conditions. Also it has been determined that E. angustifolia and E. pallida species have low yields and have adaptation problems.