Araştırma veli liderliğine ilişkin ortaokul öğretmenlerinin algılarını ortaya çıkarmak
amacıyla betimsel tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın hedef evrenini; 2019-
2020 eğitim öğretim yılında, Aydın ili Nazilli ilçe merkezindeki ortaokullarda görev yapan
öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırma tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen ve
araştırmaya gönüllü olarak katılan 233 öğretmenle yürütülmüştür. Araştırma verilerinin
toplanmasında “Kişisel Bilgi Formu” ve Kıral (2019) tarafından geliştirilen “Veli Liderliği
Ölçeği”kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel ve kanıtlamasal istatistik tekniklerinden
yararlanılmıştır.
Araştırma bulgularına göre veli liderliğine ilişkin öğretmenlerin algısı en yüksek
düzeyde dönüşümsel liderlik boyutunda sonra sırasıyla hizmetkar, vizyoner ve öğretimsel
liderlik boyutlarında gerçekleşmiştir. Öğretmenlerin veli liderliğine ilişkin genel algısı orta
düzeyde çıkmıştır. Öğretmenlerin veli liderliğine ilişkin algıları onların kıdemine ve
branşına göre anlamlı bir farklılık göstermemiş olsa da; görev yaptıkları okul türüne göre
tüm boyutlarda özel okullarda görev yapanların lehine anlamlı bir farklılık görülmüştür.
Dönüşümsel liderlik boyutunda veli liderliğine ilişkin öğretmen algıları cinsiyet değişkenine
göre erkekler lehine anlamlı bir farklılık yaratmıştır fakat vizyoner, hizmetkar, öğretimsel
liderlik boyutlarında ve genel veli liderliğinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark
bulunmamıştır. Okuldaki görev sürelerine göre öğretmen algıları vizyoner, hizmetkar,
dönüşümsel liderlik boyutlarında ve genel veli liderliğinde farklılık gösterirken, öğretimsel
liderlik boyutunda anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Vizyoner, hizmetkar liderlik
boyutlarında ve genel veli liderliğinde okuldaki görev süresi 3 yıl ve daha az olan
öğretmenlerin puan ortalamaları, okuldaki görev süresi 4 – 6 yıl arası ile 7 yıl ve daha fazla
olanlardan daha yüksek çıkmıştır. Dönüşümsel liderik boyutunda okuldaki görev süresi 3 yıl
ve daha az olan öğretmenlerin puan ortalamalarının, görev süresi 7 yıl ve üstü olanlardan
daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Öğretmenlerin yaşı onların veli liderliği algılarını
vi
hizmetkar, dönüşümsel, öğretimsel liderlik boyutlarında ve genel veli liderliğinde
etkilememiştir. Fakat vizyoner liderlik boyutunda 30 yaş ve altı olan öğretmenlerin puan
ortalamalarının, 41 yaş ve üzeri olan öğretmenlerden daha yüksek olduğu görülmüştür.
Araştırmada elde edilen bulgulara dayalı olarak konuya ilgi duyan velilere liderlik eğitimleri
(çalışma grupları, atölye vb.) verilmesi, kadın öğretmenlerin dönüşümsel veli liderliği
algılarının düşük çıkmasının altında yatan nedenlerin belirlenmesine yönelik nitel araştıma
yapılması gibi uygulamacı ve araştırmacılara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.
The research was designed in descriptive survey model in order to reveal the
perceptions of secondary school teachers related to parent leadership. The target population
of the research is composed of teachers working at secondary schools in Nazilli district of
Aydın province in the 2019-2020 academic year. The study was conducted with 233
teachers who were selected with random sampling method and participated in the study
voluntarily. Data was collected by “Personal Information Form” and “Parent Leadership
Scale” developed by Kıral (2019) in the study. Descriptive and evidence-based statistical
techniques were used in data analysis.
According to the findings of the research, teachers’ perception of parent leadership
was at the highest level in transformational leadership dimension followed by servant,
visionary and instructional leadership dimensions respectively. Teachers’ general perception
of parent leadership was at medium level. Although teachers' perceptions of parent
leadership didn’t show a significant difference according to their seniority and branch; a
significant difference was seen in favor of those who work at private schools in all
dimensions according to the type of school they work. In transformational leadership
dimension teacher perceptions of parent leadership made a significant difference in favor of
men according to gender variable but no statistically significant difference was found in
terms of visionary, servant, instructional leadership dimensions and general parent
leadership. While teacher perceptions differed in terms of visionary, servant,
transformational leadership dimensions and general parent leadership according to their
tenure at school, no significant difference was seen in instructional leadership dimension. In
visionary, servant leadership dimensions and general parent leadership, the mean scores of
the teachers whose tenure at school are 3 years or less were higher than those with a tenure
of 4-6 years at school and 7 years or more. In transformational leadership dimension, it was
observed the mean scores of the teachers whose tenure are 3 years or less at school were
viii
higher than those whose tenure are 7 years or more. Teachers’ ages did not affect their
perceptions of parent leadership in servant, transformational, instructional leadership and
general parent leadership. However, the mean scores of the teachers who are 30 years old
and below were found higher than the teachers who are 41 years old and above in visionary
leadership dimension. Based on the findings obtained in the research, various suggestions
were offered to practitioners and researchers, such as providing leadership training (working
groups, workshops, etc.) to parents who are interested in the subject, and conducting
qualitative research to identify the underlying reasons for female teachers' low perceptions
of transformational parent leadership.
