dc.contributor.advisor |
Akkurnaz, Sedat |
|
dc.contributor.author |
Soslu, Salih |
|
dc.date.accessioned |
2021-11-25T10:36:38Z |
|
dc.date.available |
2021-11-25T10:36:38Z |
|
dc.date.issued |
2021-11-10 |
|
dc.date.submitted |
2021-04-21 |
|
dc.identifier.citation |
Soslu, S. (2021) Kremna antik kenti savunma sistemleri cilt 1-2 (yayınlanmamış doktora tezi) Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın |
tr_TR |
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4431 |
|
dc.description.abstract |
Kremna, Burdur İli, Bucak İlçesi, Çamlık Köyü sınırlarındaki Hacıbağ Mahallesi’nde
yer almaktadır. Kent, antik Pisidia Bölgesi’nin dağlık kentlerinden birisidir. Konumu ve
savunma yapıları, zapt edilmesi güç kentlerin arasında gösterilmesindeki önemli
faktörlerdendir. Bu çalışmada, Kremna’nın savunma sistemleri incelenmiştir. Buna göre
kentin savunmasını oluşturan sur duvarları, kule yapıları ve bastionlar ile kapılar ve antik
karayolları, ayrı başlıklar altında açıklanarak mimari ve askeri özellikleri yönüyle ayrıntılı
bir şekilde ele alınmıştır. Kentin savunmasını somutlaştırmak için haydut lideri Lydius’un
kenti işgalinden sonra Roma İmparatorluğu’nun kenti tekrardan hakimiyetine almak
amacıyla kentin batısında askeri mühendislerine yaptırdığı kuşatma alanı ve ilişkili yapılar
da çalışmaya dahil edilmiştir. Böylelikle kenti korumak için inşa edilen yapıların geniş bir
bakış açısıyla tartışılması ve açıklanması sağlanmıştır. Ayrıca, kentin khorasındaki kırsal
yerleşimler ve kırsaldaki alanın güvenliği için yapılmış yapılar incelenerek kent
merkezindeki savunma yapıları ile stratejik ilişkileri belirlenmiştir. Bununla birlikte kent ve
territoryumundaki yapıların arasında güçlü bir ilişkinin olduğu ve kırsal çevrede hareketli
bir siyasi, askeri ve sosyo-iktisadi hayatın sürdüğü anlaşılmıştır.
Bu konudaki çalışmalarda Pisidia Bölgesi’nin ve kentin tarihsel olaylarının, kentteki
seramik ve metal buluntular gibi arkeolojik bulguların yanı sıra, Anadolu’daki ve Kıta
Hellas’taki kentlerin savunma unsurlarının mimari ve askeri özellikleri analojileri yardımı
ile incelenerek kentin savunma yapılarının yaklaşık tarihlendirilmesi yapılmıştır.
Dolayısıyla Kremna’nın savunma sistemlerinin stratejik ve plan özellikleri ortaya
çıkarılmış, kentin savunma olgusunun Hellenistik Dönem’den başlayarak Roma ve Bizans
dönemlerine kadar aktif bir şekilde kullanıldığı ve yapısal değişimlere uğramasına rağmen
korunduğu sonucuna varılmıştır. |
tr_TR |
dc.description.abstract |
The Cremna is located in Hacıbağ District within the borders of Çamlık Village in
Bucak District of Burdur Province. The city is one of the mountainous cities of the ancient
Pisidia Region. Its location and defense structures are among the main factors in showing it
among the cities that are difficult to conquer. In this study, Cremna’s defense systems have
been examined. Accordingly, the city walls, tower structures and bastions, gates and ancient
roadways that form the defense of the city are explained under separate headings and
discussed in detail in terms of their architectural and military features. In order to embody
the defense of the city, the siege area and related structures built by the Roman Empire's
military engineers in the west of the city in order to re-dominate the city after the invasion
of the city by the bandit leader Lydius were also included in the study. Thus, the buildings
built to protect the city were discussed and explained from a broad perspective. In addition,
the rural settlements in the city’s in khora and the buildings built for the security of the rural
areas were examined and their strategic relations with the defense structures in the city
center were determined. However, it has been understood that there is a strong relationship
between the structures in the city and its territorium, and that there is a lively political,
military and socio-economic life in the rural environment.
In the studies on this subject, the historical events of the Pisidia Region and the city,
as well as archaeological findings such as ceramics and metal finds in the city, as well as the
architectural and military characteristics of the defense elements of the cities in Anatolia and
Hellas were examined with the help of analogies and approximate dating of the defense
structures of the city was made. Therefore, the strategic and plan features of the Cremna’s
defense systems were revealed, and it was concluded that the defense phenomenon of the
city was used actively from the Hellenistic Period to the Roman and Byzantine periods and
was protected despite structural changes. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI................................................................................................İ
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI..............................................................................İİİ
ÖZET .....................................................................................................................................İV
ABSTRACT ...........................................................................................................................V
ÖNSÖZ..................................................................................................................................Vİ
KISALTMALAR DİZİNİ ..................................................................................................XVİ
GİRİŞ.......................................................................................................................................1
Amaç...................................................................................................................................12
Kapsam ...............................................................................................................................14
Yöntem ...............................................................................................................................14
1. BÖLÜM ............................................................................................................................18
1. PISIDIA VE KREMNA’NIN TARİHİ COĞRAFYASI...................................................18
1.1. Pisidia Jeomorfolojisi’nde Kremna’nın Coğrafi Özellikleri.......................................18
1.2. Pisidia ve Kremna İsminin Etimolojisi: Köken ve Dilbilimsel Araştırmalar.............31
1.3. Antik Yol Ağı Sistemi ................................................................................................44
1.4. Kremna’nın Yapıları...................................................................................................55
1.4.1. Küçük Hadrianus Tapınağı...................................................................................55
1.4.2. Büyük Hadrianus Tapınağı...................................................................................56
1.4.4. Severuslar Tapınağı..............................................................................................56
1.4.5. Marcus Aurelius-Commodus Tapınağı ................................................................56
1.4.6. Suriye Alınlıklı Küçük Tapınak ...........................................................................57
1.4.7. Büyük Propylon....................................................................................................57
1.4.8. Tiyatro (A ve B) ...................................................................................................58
1.4.9. Hamam-Kütüphane (“Q” Yapısı).........................................................................58
1.4.10. Forum-Bazilika...................................................................................................59
xi
1.4.11. Kilise ..................................................................................................................60
1.4.12. Dorik Agora........................................................................................................60
1.4.13. Sütunlu Cadde ....................................................................................................60
1.4.14. Anıt Mezar..........................................................................................................61
1.4.15. Sarnıç..................................................................................................................61
1.4.16. Kapı ....................................................................................................................61
1.4.17. Antik Yol............................................................................................................61
1.4.18. Savunma Yapıları...............................................................................................62
1.4.19. Kuşatma Yapıları................................................................................................62
1.4.20. Konut Yapısı.......................................................................................................62
1.4.21. Antik Taş Ocağı..................................................................................................63
1.5. Kremna Siyasi Tarihi......................................................................................................63
1.5.1. Hellenistik Dönem’de Kremna.............................................................................63
1.5.2. Roma Dönemi’nde Kremna..................................................................................76
1.5.3. Bizans Dönemi’nde Kremna ................................................................................94
1.6. Kremna Araştırmaları .....................................................................................................97
1.6.1. Antik Kaynaklarda Kremna..................................................................................97
1.6.2. Modern Literatürde Kremna...............................................................................104
1.6.3. Kremna I. ve II. Dönem Arkeolojik Kazı ve Yüzey Araştırmaları ....................122
2. BÖLÜM ..........................................................................................................................128
2.KREMNA KENT MERKEZİ’NDEKİ SAVUNMA SİSTEMLERİ ...............................128
2.1. Savunma Duvarları .......................................................................................................133
2.1.1. Batı Savunma Duvar Yapıları ............................................................................136
2.1.1.1. Duvar 1 (Kat. 1)...........................................................................................140
2.1.1.2. Duvar 2 (Kat. 2)...........................................................................................142
2.1.1.3. Duvar 3 (Kat. 3)...........................................................................................144
2.1.1.4. Duvar 4 (Kat. 4)...........................................................................................146
xii
2.1.1.5. Duvar 5 (Kat. 5)...........................................................................................148
2.1.1.6. Duvar 6 (Kat. 6)...........................................................................................149
2.1.1.7. Duvar 7 (Kat. 7)...........................................................................................152
2.1.1.8. Duvar 8 (Kat. 8)...........................................................................................154
2.1.1.9. Duvar 9 (Kat. 9)...........................................................................................157
2.1.1.10. Duvar 10 (Kat. 10).....................................................................................158
2.1.1.11. Duvar 11 (Kat. 11).....................................................................................160
2.1.1.12. Duvar 12 (Kat. 12).....................................................................................162
2.1.1.13. Duvar 13 (Kat. 13).....................................................................................162
2.1.2. Güney Savunma Duvarları .................................................................................163
2.1.2.1. Duvar 14 (Kat. 14).......................................................................................165
2.1.2.2. Duvar 15 (Kat. 15).......................................................................................166
2.1.2.3. Duvar 16 (Kat. 16).......................................................................................167
2.1.3. Mimari Özellikler...............................................................................................168
2.1.3.1. Batı Duvarları ..............................................................................................168
2.1.3.2. Güney Duvarları ..........................................................................................193
2.1.4. Askeri Özellikler ................................................................................................196
2.1.4.1. Batı Duvarları ..............................................................................................196
2.1.4.2. Güney Duvarları ..........................................................................................219
2.2. Kuleler ..........................................................................................................................221
2.2.1. Batı Sur’daki Kule Yapıları................................................................................223
2.2.1.1. Kule 1 (Kat. 17) ...........................................................................................227
2.2.1.2. Kule 2 (Kat. 18) ...........................................................................................232
2.2.1.3. Kule 3 (Kat. 19) ...........................................................................................235
2.2.1.4. Kule 4 (Kat. 20) ...........................................................................................237
2.2.1.5. Kule 5 (Kat. 21) ...........................................................................................238
2.2.1.6. Kule 6 (Kat. 22) ...........................................................................................240
xiii
2.2.1.7. Kule 7 (Kat. 23) ...........................................................................................241
2.2.1.8. Kule 8 (Kat. 24) ...........................................................................................243
2.2.1.9. Kule 9 (Kat. 25) ...........................................................................................244
2.2.1.10. Kule 10 (Kat. 26).......................................................................................245
2.2.1.11. Kule 11 (Kat. 27).......................................................................................247
2.2.1.12. Kule 12 (Kat. 28).......................................................................................249
2.2.1.13. Kule 13 (Kat. 29).......................................................................................251
2.2.1.14. Kule 14 (Kat. 30).......................................................................................252
2.2.1.15. Kule 15 (Kat. 31).......................................................................................253
2.2.2. Güney Sur’daki Kule..........................................................................................254
2.2.2.1. Kule 16 (Kat. 32).........................................................................................255
2.2.3. Mimari Özellikler...............................................................................................256
2.2.3.1. Batı Sur’daki Kuleler...................................................................................256
2.2.3.2. Güney Sur’daki Kule ...................................................................................273
2.2.4. Askeri Özellikler ................................................................................................273
2.2.4.1. Batı Sur’daki Kuleler...................................................................................273
2.2.4.2. Güney Sur’daki Kule ...................................................................................288
2.3. Kapılar ..........................................................................................................................289
2.3.1. Batı Sur’daki Kapılar..........................................................................................291
2.3.1.1. Batı Kapısı I (Kat. 33) .................................................................................291
2.3.1.2. Batı Kapısı II (Kat. 34)................................................................................298
2.3.1.3. Batı Nekropolis Kapısı (Kat. 35).................................................................305
2.3.2. Güney Sur’daki Kapı..........................................................................................312
2.3.2.1. Güney Kapı-Kule (Kat. 36) .........................................................................312
2.4. Antik Yollar..................................................................................................................328
2.4.1. Batı’daki Antik Yollar........................................................................................330
2.4.1.1. Batı Antik Yol I (Kat. 37)............................................................................330
xiv
2.4.1.2. Batı Antik Yol II (Kat. 38) ..........................................................................331
2.4.1.3. Batı Antik Yol III (Kat. 39) .........................................................................332
2.4.1.4. Batı Antik Yol IV (Kat. No. 40)..................................................................334
2.4.2. Güney’deki Antik Yol........................................................................................335
2.4.2.1. Güney Antik Yol (Kat. No. 41) ...................................................................335
2.5. Roma’nın Batıdaki Kuşatma Merkezleri......................................................................339
2.5.1. Roma Kuşatma Alanı (Kat. No. 42)...................................................................340
2.5.2. Roma Kuşatma Tepesi (Kat. No. 43) .................................................................346
2.6. Güneydeki Bastion Yapıları .........................................................................................352
2.6.1. Bastion I (Kat. No. 44).......................................................................................352
2.6.2. Bastion II (Kat. No. 45)......................................................................................363
2.7. Batı’daki Antik Taş Ocağı............................................................................................373
2.7.1. Kremna Antik Taş Ocağı (Kat. No. 46) .............................................................373
2.8. Tarihleme ve Değerlendirme ........................................................................................375
2.8.1. Siyasi Olaylar .....................................................................................................376
2.8.2. Mimari Özellikler: Teknik, İşçilik ve Yapısal Uygulamalar..............................382
2.8.3. Arkeolojik Veriler ..............................................................................................388
2.8.3.1. Seramik ........................................................................................................388
2.8.3.2. Metal ve Cam...............................................................................................390
2.8.3.3. Sikke ............................................................................................................392
2.8.3.4. Mimari Yapı.................................................................................................393
2.8.3.4.1. Dorik Agora ..........................................................................................393
2.8.3.4.2. Severuslar Tapınağı’nın Hellenistik Evresi ..........................................395
3. BÖLÜM ..........................................................................................................................397
3. KREMNA KHORA’SINDAKİ ALAN SAVUNMASINA YÖNELİK YERLER..........397
3.1. Kırsaldaki Savunma Yapıları........................................................................................397
3.1.1. Çakalasartepe Karakol (Kat. No. 47) .................................................................401
xv
3.1.2. Keraitai Akropolisi’ndeki I Nolu Kule ve II Nolu Kule (Kat. No. 48) ..............407
3.1.3. Sazak-Alatepe (Kat. No. 49) ..............................................................................417
3.1.4. Dikmentepe Kule (Kat. No. 50) .........................................................................419
3.1.5. Bağtepe Kule (Kat. No. 51)................................................................................422
3.1.6. Bucak-Asartepe (Kat. No. 52)............................................................................428
4. BÖLÜM ..........................................................................................................................433
4. KREMNA’NIN SAVUNMA SİSTEMLERİNİ ETKİLEYEN UNSURLARIN
DEĞERLENDİRİLMESİ....................................................................................................433
4.1. Kremna’daki Savunma Sistemlerinin Stratejik Durumu ..............................................433
4.2. Kremna’daki Siyasi Olayların ve Tabii Afetlerin Kent Savunmasına Yansımaları .....435
4.3. Kent-Kırsal Modelindeki Alan Güvenliğinin Stratejik Açıdan İlişkisi: Kremna’nın
Savunma Ağı .......................................................................................................................438
4.4. Pisidia Bölgesi’ndeki Topografya Koşullarının Kent Savunmasına Etkisi: Kremna ve
Pisidia Kentleri Karşılaştırmalı............................................................................................443
SONUÇ ...............................................................................................................................447
KAYNAKÇA......................................................................................................................464
ÖZGEÇMİŞ .......................................................................................................................554 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Pisidia, Kremna, Hellenistik, Roma, Savunma Sistemleri, Sur, Kule |
tr_TR |
dc.subject |
Pisidia, Cremna, Hellenistic, Roman, Defense System, Fortification, Tower |
tr_TR |
dc.title |
Kremna antik kenti savunma sistemleri cilt 1-2 |
tr_TR |
dc.title.alternative |
The defense systems of the ancient city Cremna |
tr_TR |
dc.type |
doctoralThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Ana Bilim Dalı |
tr_TR |