Ortaokul öğrencilerinin finansal okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bireylerin bütçe kontrolü, tasarruf, yatırım, kredi ve benzeri konularda bilgi sahibi olmaları, finansal konularda doğru ve etkili karar almaları ve doğru davranış göstermeleri finansal okuryazarlık düzeylerine bağlıdır. Bu bağlamda finansal okuryazarlık, toplumun her yaş grubunu ilgilendiren bir kavramdır ve henüz küçük yaşlarda finansal bilincin kazanılması önemli görülmektedir. Bu ihtiyaçla beraber, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2018 yılında güncellenen eğitim programında yer alan sosyal bilgiler ders müfredatı kapsamında kazandırılması amaçlanan beceriler içerisinde finansal okuryazarlık yer almaktadır. Böylece ortaokul öğrencileri yatırım, para yönetimi, tasarruf ve bütçe gibi konularda belirli bir farkındalık ve tutum sahibi olması amaçlanmaktadır. Bu çalışmada, ortaokul öğrencilerinin finansal okuryazarlık becerilerinin, tasarruf, biriktirme, harcama ve yatırım yaklaşımlarının ve finansal tutumlarının belirlenmesi; ayrıca finansal tutumlar bakımından sosyo-demografik özelliklerin farklılaşma durumunun istatistiksel olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında, nicel araştırma yöntemine dayalı olarak Aydın İli’nin Nazilli İlçesinde faaliyette bulunan Merkez, Köy ve Özel orta okulların 5. ve 8. sınıflarında eğitim gören 978 öğrenciden anket yöntemiyle veri elde edilmiştir. Veriler, SPSS 24 programında analiz edilmiştir. Sonuçlar, öğrencilerin genel olarak parayla ve harcamayla ilgili hususlarda daha bilgili olduğunu, ancak finansal sistem, makro ekonomi, yatırım, tasarruf gibi konularda kafa karışıklığı yaşadığını göstermiştir. Bununla birlikte, finansal okuryazarlık ve olumlu finansal tutumlar bakımından değerlendirildiğinde, 5. sınıf öğrencilerine kıyasla 8. sınıf öğrencilerinin daha olumlu bir durum sergiledikleri tespit edilmiştir. Bu durum, finansal okuryazarlık eğitiminin önemini ortaya koyarken, öğrencilerin daha fazla gelişime ihtiyaç duyduklarını göstermektedir.

Individuals’ knowledge of budget control, savings, investment, credit and similar issues, their ability to make correct and effective decisions in financial matters, and their correct behavior depend on their level of financial literacy. In this context, financial literacy is a concept that concerns all age groups of the society and it is considered important to gain financial awareness at a young age. Along with this need, financial literacy is among the skills aimed to be gained within the scope of the social studies curriculum included in the education program updated by the Ministry of National Education in 2018. Thus, it is aimed that secondary school students have a certain awareness and attitude on issues such as investment, money management, savings and budget. In this study, it was aimed to determine the financial literacy skills, saving, saving, spending and investment approaches and financial attitudes of secondary school students; In addition, it was aimed to statistically evaluate the differentiation status of socio-demographic characteristics in terms of financial attitudes. Within the scope of this purpose, data were obtained from 978 students studying in the 5th and 8th grades of Central, Village and Private secondary schools operating in Nazilli District of Aydın Province, based on the quantitative research method. The data were analyzed in the SPSS 24 programme. The results showed that students were more knowledgeable about money and spending in general, but were confused about the financial system, macroeconomics, investment, and savings. However, when evaluated in terms of financial literacy and positive financial attitudes, it was determined that 8th grade students exhibited a more positive situation compared to 5th grade students. While this situation reveals the importance of financial literacy education, resultsshows that students need more development.