dc.contributor.advisor |
Ulutaş, Mehmet |
|
dc.contributor.author |
Çakır, Arzuhan |
|
dc.date.accessioned |
2021-11-25T08:25:55Z |
|
dc.date.available |
2021-11-25T08:25:55Z |
|
dc.date.issued |
2021-11-04 |
|
dc.date.submitted |
2021-09-06 |
|
dc.identifier.citation |
Çakır, A. (2021) Meslek yüksekokullarında görev yapan öğretim elemanlarının çatışma eylem stilleri algıları ile örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişki (yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın |
tr_TR |
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4414 |
|
dc.description.abstract |
Örgütlerin amaçlarına ulaşabilmesi için en büyük hedef, örgütün verimliliğinin
arttırılmasıdır. Örgütte ki bireylerin sahip oldukları nitelikler, bu hedefe ulaşmayı sağlayan
basamaklardan birini oluşturabilmektedir. Bireylerin birbirleriyle olan iletişimleri ise yine bir
başka basamak olarak karşımıza çıkmaktadır. Üniversite gibi sadece beyin gücüyle
hedeflerine ulaşabilen örgütlerde bireylerin performanslarını etkileyebilecek en önemli
unsurlardan biri çalışanlarının birbirleriyle olan iletişimidir. Son yıllarda özellikle
üniversitelerin meslek yüksekokullarında yaşanan bireyler arası çatışmaların, bireylerin
üniversitelere olan bağlılığını etkilediği düşünülmektedir.
Bu araştırmanın amacı; öğretim elemanlarının kullandığı çatışma yönetimi
stratejilerinin, örgütsel bağlılığa etkisi olup olmadığını ve bağımsız değişkenlere göre farlılık
gösterip göstermediğinin ortaya konulmasıdır. Örgütlerde çatışma ve çatışmanın yönetimi
üzerinde yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren gelişen ve günümüzde modern bir
anlayışa erişen önemli sayıda araştırma ve yazın ürünleri bulunmaktadır. Bu çalışmada
araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın
ulaşılabilir evrenini Aydın Adnan Menderes Üniversitesine bağlı Meslek Yüksekokullarında
çalışan 106 öğretim elamanları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak
Çatışma Eylem Stilleri Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel analizler
IBM SPSS 25.0 programı ile yapılmıştır. Analizlerde tanımlayıcı istatistikler frekans (f),
yüzde (%), ortalama (X̄), standart sapma (SS), en az ve en fazla değerler olarak belirtilmiştir.
Araştırmada ilk olarak ölçeklerin normal dağılım hipotezine uyup uymadığı çarpıklık ve
basıklık katsayılarına bakılmak suretiyle tespit edilmiş ve parametrik test yöntemleri tercih
edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına bakıldığında ise çalışmaya dahil olan öğretim
elemanlarının cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim, akademik unvan ve kurumdaki görev
vi
süresi dağılımları incelenmiş ve belirlenen amaç doğrultusunda oluşturulan regresyon
modelinin çatışma eylem stilleri, örgütsel bağlılığı pozitif yönde ve istatistiki bakımdan
anlamlı yordadığı ve diğer değişkenler sabit tutulduğunda, öğretim elemanlarının çatışma
eylem stilleri düzeyindeki bir birimlik artış, örgütsel bağlılık düzeyinde 0,183’lük bir artış
sağladığı saptanmıştır.
Öğretim elemanlarının çatışma eylem stillerinin, örgütsel bağlılık noktasında farklı
gruplarla çalışılması, başka kurumlarda, çalışanlar için kendilerini geliştirme ve yükselme
olanakları verilmesi, sadece akademisyenlerin değil diğer mesleklerden de görüşler alınıp
örgütsel bağlılık meydana getirmenin öneminin bilinmesi ve çeşitli zamanlarda çatışma
stilleri ve örgütsel bağlılıkla alakalı çalışmalar yapılması .gibi önerilerde bulunulmuştur. |
tr_TR |
dc.description.abstract |
The biggest goal for organizations to achieve their goals is to increase the efficiency
of the organization. The qualifications of the individuals in the organization can constitute
one of the steps to achieve this goal. The communication of individuals with each other is
another step. One of the most important factors that can affect the performance of individuals
in organizations such as universities that can achieve their goals with only brain power is the
communication of their employees with each other. In recent years, it is thought that the
conflicts between individuals, especially in vocational colleges of universities, affect the
commitment of individuals to universities.
The purpose of this research is; it is to reveal whether the conflict management
strategies used by the instructors have an impact on organizational adlisity and show
differentiation according to the arguments. There are a significant number of research and
summer products in the organization that have developed since the second half of the
twentieth century on the management of conflict and conflict and have a modern
understanding today. In this study, it will be examined using a scriptal screening model from
research methods. The accessible universe of the research is 106 teaching assistants working
in vocational schools of Aydin Adnan Menderes University. The study used the Conflict
Action Styles Scale and Organizational Commitment Scale as a data collection tool. Statistical
analysis was conducted with the IBM SPSS 25.0 program. In the analysis, identifying
statistics are as frequency (f), percentage (%), average (XS), standard deviation (SS),
minimum, and maximum values. In the study, parametric testing methods were first
determined by caring for the distortion and flattening coefficients of whether the scales
complied with the normal distribution hypothesis. Looking at the results of the study, it was
determined that the distribution of the faculty members involved in the study in gender, age,
viii
civil status, education, academic title and the duration of the institution was examined and the
regression model created for the specified purpose significantly in terms of conflict action
styles, organizational commitment, and when other variables were kept constant, a
unitincrease at the level of conflict action styles of the instructors increased by 0.183 at the
level of organizational commitment.
The conflict action styles of the instructors should be worked with different groups at
the point of organizational commitment, opportunities should be given for other institutions,
opportunities for employees to develop and rise themselves, the importance of taking opinions
not only from academicians but also from other professions and to create organizational
commitment should be known and studies related to conflict styles and organizational
commitment should be carried out at various times. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY .............................................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI.............................................................................iv
ÖZET..................................................................................................................................... v
ABSTRACT ........................................................................................................................vii
TABLOLAR DİZİNİ...........................................................................................................xii
EKLER DİZİNİ..................................................................................................................xiii
KISALTMALAR DİZİNİ ..................................................................................................xiv
GİRİŞ..................................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM............................................................................................................................ 5
1. KURAMSAL ÇERÇEVE ................................................................................................. 5
1.1. Çatışma ...................................................................................................................... 5
1.1.1. Çatışma kavramı................................................................................................. 5
1.1.2. Çatışmanın yönetimi ve durumu ........................................................................ 6
1.1.2.1. Bütünleştirme ............................................................................................. 7
1.1.2.2. Ödün verme ................................................................................................ 8
1.1.2.3. Hükmetme .................................................................................................. 8
1.1.2.4. Kaçınma...................................................................................................... 8
1.1.2.5. Uzlaşma...................................................................................................... 8
1.1.3. Çatışma Yaklaşımları......................................................................................... 9
1.1.3.1. Geleneksel yaklaşım................................................................................... 9
1.1.3.2. Modern yaklaşım........................................................................................ 9
1.1.4. Örgütsel Çatışma Türleri.................................................................................. 10
1.1.4.1. Niteliğine göre sınıflama .......................................................................... 10
1.1.4.2. Ortaya çıkış şekline göre sınıflama .......................................................... 11
1.1.4.3. Taraflar açısından sınıflama ..................................................................... 11
1.1.5. Örgütsel Çatışmalara Neden Olan Faktörler.................................................... 13
x
1.1.5.1. İletişime ilişkin faktörler .......................................................................... 13
1.1.5.2. Örgütsel yapıya ilişkin faktörler............................................................... 13
1.1.6. Çatışma Evreleri............................................................................................... 15
1.1.7. Çatışma Yönetimi ............................................................................................ 17
1.2. Örgütsel Bağlılık...................................................................................................... 19
1.2.1.Örgütsel bağlılık tanımları ve kuramsal açıklamalar ........................................ 20
1.2.2. Örgütsel bağlılığı etkileyen faktörler ............................................................... 23
1.2.2.1. Kişisel faktörler........................................................................................ 23
1.2.2.2. Örgütsel faktörler ..................................................................................... 24
1.2.3. Örgütsel bağlılık yaklaşımları.......................................................................... 25
1.2.3.1. Becker yaklaşımı ...................................................................................... 26
1.2.3.2. Allen ve Meyer yaklaşımı ........................................................................ 26
1.2.3.3 Kanter ve örgütsel bağlılık yaklaşımı........................................................ 27
1.2.3.4 Buchanan yaklaşımı .................................................................................. 28
1.2.3.5 Salancik’ın yaklaşımı ................................................................................ 28
1.2.3.6 O’Reilly ve Chatman yaklaşımı ................................................................ 29
1.2.3.7 Penley ve Gould’un yaklaşımı .................................................................. 30
1.2.3.8. Mowday yaklaşımı ................................................................................... 30
1.2.4. Çatışma eylemleri ve örgütsel bağlılıkla ilgili yapılan araştırmalar ................ 30
2. BÖLÜM.......................................................................................................................... 35
2. YÖNTEM........................................................................................................................ 35
2.1. Araştırmanın Modeli................................................................................................ 35
2.2. Veri Toplama Araçları............................................................................................. 35
2.3. Evren ve Örneklem .................................................................................................. 37
2.4. Verilerin Analizi ...................................................................................................... 38
2.4.1. İç tutarlılık analizi ............................................................................................ 39
3. BÖLÜM.......................................................................................................................... 40
xi
3. BULGULAR ................................................................................................................... 40
3.1. Öğretim Elemanlarının Ekonomik ve Demografik Profili ...................................... 40
3.2. Fark Testleri............................................................................................................. 41
3.3. Değişkenler Arasındaki İlişkilere Yönelik Bulgular ............................................... 47
3.4. Regresyon Analizine Yönelik Bulgular................................................................... 47
4. BÖLÜM.......................................................................................................................... 51
4. TARTIŞMA, SONUÇ VE ÖNERİLER.......................................................................... 51
4.1. Öneriler.................................................................................................................... 55
KAYNAKLAR.................................................................................................................... 56
EKLER ................................................................................................................................ 65
ÖZGEÇMİŞ......................................................................................................................... 71 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Çatışma eylem stilleri, Çatışma, Örgütsel bağlılık |
tr_TR |
dc.subject |
Conflict action styles, Conflict, Organizational commitment |
tr_TR |
dc.title |
Meslek yüksekokullarında görev yapan öğretim elemanlarının çatışma eylem stilleri algıları ile örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişki |
tr_TR |
dc.title.alternative |
The relationship between the perceptions of conflict action styles and organizational commitments of the teaching staff at the vocational schools |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı |
tr_TR |