Bu çalışmanın amacı Friedrich Nietzsche’nin de tam olarak açıklamadığı ancak “en derin
düşüncem” olarak bahsettiği bengi dönüş düşüncesinin ne anlama geldiğini açıklığa
kavuşturmaya çalışmaktır. Bu yüzden Nietzsche’nin önemli görüşleri ve kavramları ile bu
düşünce arasında kurulan olası bağlantılar ve yorumlar ele alınmıştır. Öte yandan Nietzsche’nin
etkilenmiş olabileceği düşünceler de incelenmiştir. Bengi dönüş ile ilgili yapılan yorumların
anlaşılmasını kolaylaştırmak adına, bu düşünce kozmolojik, varoluşsal, etik, metafizik gibi
başlıklar altında değerlendirilmiş ve önemli yorumlar karşılaştırılmıştır. Kozmolojik
yorumların, Nietzsche’nin güç istenci öğretisi ve oluş düşüncesiyle çeliştiği için yetersiz olduğu
anlaşılmıştır. Etik yorumlar ise Nietzsche’yi bir ahlak filozofu olarak anlama tehlikesi
barındırdığı için sakıncalıdır. Metafizik yorum Nietzsche’nin karşı çıktığı görünür dünya gerçek dünya ayrımına götürebileceğinden birçok yanlış anlamaya sebep olabilir. Ama yine de
Nietzsche’nin Batı metafiziğini reddetmesiyle ilgili ufuk açıcı olabilir. Bengi dönüşün mistik
yanına dikkat çeken yorumlar ise Sils Maria deneyimi, düşüncenin doğası, Zerdüşt eserindeki
örüntüsü ile uyumludur fakat abartıldığında yeni bir puta dönüşme tehlikesi vardır. Bengi
dönüşün varoluşsal yorumları ve yaşamın değerini test etmek için bir düşünce deneyi olarak
değerlendirilmesi Nietzsche’nin kendisiyle ve diğer düşünceleri ile uyumlu görünüyor. Çünkü
kişinin kendisini aşması, sorumluluk alması gibi şeyler üzerine şekillenir ve bunlar varoluşsal
açıdan işlevsel olabilir.
The aim of this study is to try to clarify what the idea of eternal recurrence, which Friedrich
Nietzsche does not fully explain but mentions as his deepest thought, means. Therefore,
possible connections and interpretations between Nietzsche’s important ideas and concepts, and
this thought are discussed. On the other hand, the ideas that Nietzsche might have been
influenced by are also examined. In order to ease the understanding of the interpretations made
about the eternal recurrence, this thought has been evaluated under the subtitles such as
cosmological, existential, ethic and metaphysics; and important interpretations have been
compared. It has been understood that cosmological interpretations are inadequate since they
contradict with Nietzsche's doctrine of will to power and the idea of becoming. Ethical
interpretations, on the other hand, are unfavourable as they might dangerously imply to
understand Nietzsche as an ethic philosopher. Metaphysical interpretation can lead to many
misunderstandings since it carries a dangerous potential that might cause to make a distinction
between the visible world and the real world. However, it can still be seminal in relation with
Nietzsche's rejection of Western metaphysics. The interpretations that draw attention to the
mystical side of the eternal recurrence are compatible with the experience of Sils Maria, the
nature of thought, and pattern in the work of Zarahustra, however, there is a danger of turning
into a new idol when it is exaggerated. Existential interpretations of the eternal recurrence and
its evaluation as a thought experiment to test the value of life are in line with Nietzsche himself
and his other thoughts, because overcoming one’s self is shaped by things like taking
responsibility, and these thoughts can be existentially functional.
