dc.contributor.advisor |
Bostan, Aziz |
|
dc.contributor.author |
Eker, Tuğçe |
|
dc.date.accessioned |
2021-11-24T12:58:14Z |
|
dc.date.available |
2021-11-24T12:58:14Z |
|
dc.date.issued |
2021-11-24 |
|
dc.date.submitted |
2021-07-14 |
|
dc.identifier.citation |
Eker, T. (2021) Gelir dağılımı ve yoksulluk analizi: Türkiye örneği (yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın |
tr_TR |
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4357 |
|
dc.description.abstract |
Ülkelerin temel amaçları yoksulluk düzeylerini azaltmak, gelir dağılımında adaleti
sağlamak, ülkenin ve bireylerin refah düzeyini artırarak eşit ve huzurlu bir ortam
sağlamaktır. Ancak bu amaçlar doğrultusunda ülkelerin karşısına çıkan en önemli sorunlar
arasında bulunan iki olgu gelir dağılımı adaletsizliği ve yoksulluktur. Milli gelirin adaletsiz
paylaşımı ile beraber yoksulluk ortaya çıkmakta ve toplum refahı düşerek sosyolojik,
ekonomik ve toplumsal sıkıntılar ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada öncelikle gelir dağılımı
ve yoksulluk olgusunun temel kavramları, türleri ele alınarak incelenmiş sonrasında ise
2010-2019 yılları arasında dünyada ve Türkiye’de ki yoksulluk durumu incelenerek
uygulanan politikalar ortaya konmuştur. İncelemeler gelir eşitsizlikleri oranları, insani
gelişme endeksleri ve yoksulluk sınırları ile gerçekleştirilmiştir. Tüm bu incelemeler
doğrultusunda ülkelerin gelişmiş, gelişmekte olan veya az gelişmiş ülke olması
ayrılmaksızın yoksulluk ve gelir dağılımı adaletsizliği ortak sorun olarak saptanmıştır. Gelir
dağılımı ve yoksulluk olguları ile ilgili uygulanan politikalar dünyada ve Türkiye’de
yetersiz kalmak ile beraber ilerlemenin sınırlı olduğu görülmektedir. Tüm bulunan sonuçlar
doğrultusunda yoksulluk ve gelir dağılımı sorunları çözümünde yeni, güvenilir, etkili ve
istikrarlı olabilecek politikalar uygulanmalıdır. |
tr_TR |
dc.description.abstract |
The main objectives of countries are to minimize poverty, ensure income distribution
justice, improve the country's and individuals' health, and provide a fair and peaceful
environment. However, income inequality and poverty are two of the most critical matters
confronting countries pursuing these objectives. Poverty develops as a result of an unequal
share of national income, and sociological, economic, and social issues develop as social
security declines. The basic concepts and types of income distribution and poverty were
discussed in this paper, and then policies were proposed by analyzing the poverty situation
in the world and Turkey between 2010 and 2019. Income inequality rates, human
development indices, and poverty lines have also been studied. Poverty and unequal income
distribution have been defined as common problems in both of these studies, regardless of
whether the countries are developed, developing, or underdeveloped. It is observed that
progress is limited, even though the policies implemented regarding the distribution of
income and poverty are inadequate in the world and in Turkey. In line with all the results
found, new, reliable, effective, and consistent policies should be applied in solving poverty
and income distribution problems. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv
ÖZET....................................................................................................................................... v
ABSTRACT ...........................................................................................................................vi
ÖNSÖZ..................................................................................................................................vii
ŞEKİLLER DİZİNİ................................................................................................................ix
TABLOLAR DİZİNİ............................................................................................................... x
KISALTMALAR DİZİNİ ......................................................................................................xi
GİRİŞ....................................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM.............................................................................................................................. 3
1. GELİR DAĞILIMI KAVRAMLARI, TÜRLERİ VE ÖLÇÜMLERİ................................ 3
1.1. Gelir Dağılımı Kavramları ve Tanımı ......................................................................... 3
1.2. Gelir Dağılımı Türleri.................................................................................................. 4
1.2.1. Fonksiyonel Gelir Dağılımı ............................................................................... 4
1.2.2. Sektörel Gelir Dağılımı...................................................................................... 5
1.2.3. Bireysel (Hane Halkı) Gelir Dağılımı................................................................ 5
1.2.4. Bölgesel Gelir Dağılımı..................................................................................... 6
1.2.5. Gelirin İkincil (Yeniden) Dağılımı .................................................................... 7
1.3. Gelir Dağılımı Ölçüm Yöntemleri............................................................................... 8
1.3.1. Gini Katsayısı .................................................................................................... 8
1.3.2. Lorenz Eğrisi ..................................................................................................... 9
1.3.3. Yüzde Paylar Analizi (P80/P40)...................................................................... 10
1.3.4. Kuznets Katsayısı ............................................................................................ 10
1.4. Gelir Dağılımını Etkileyen Faktörler......................................................................... 10
1.4.1. Küreselleşme.................................................................................................... 11
1.4.2. Gelişmişlik Düzeyi .......................................................................................... 11
ix
1.4.3. Kayıt dışı Ekonomi.......................................................................................... 12
1.4.4. Eğitim Düzeyi.................................................................................................. 13
1.4.5. Nüfus Yapısı .................................................................................................... 13
1.4.6. Vergiler............................................................................................................ 14
1.4.7. Enflasyon ......................................................................................................... 14
2. BÖLÜM............................................................................................................................ 16
2. YOKSULLUK KAVRAMLARI, TÜRLERİ VE ENDEKSLERİ.................................... 16
2.1. Yoksulluk Kavramları................................................................................................ 16
2.2. Yoksulluğun Türleri................................................................................................... 18
2.2.1. Mutlak Yoksulluk ............................................................................................ 18
2.2.2. Göreli Yoksulluk ............................................................................................. 18
2.2.3. İnsani Yoksulluk.............................................................................................. 19
2.2.4. Gelir Yoksulluğu ............................................................................................. 20
2.2.5. Objektif Yoksulluk .......................................................................................... 21
2.2.6. Subjektif Yoksulluk......................................................................................... 21
2.2.7. Geçici Yoksulluk – Kronik Yoksulluk ............................................................ 22
2.3. Yoksulluğun Ölçümü ve Endeksleri.......................................................................... 22
2.3.1. İnsani Yoksulluk Endeksi................................................................................ 23
2.3.2. Kafa Sayısı Endeksi......................................................................................... 24
2.3.3. Yoksulluk Açığı Endeksi................................................................................. 25
2.3.4. Sen Endeksi ..................................................................................................... 25
2.3.5. Foster-Greer-Thorbecke Endeksi..................................................................... 27
2.3.6. İnsani Gelişme Endeksi ................................................................................... 28
2.4. Yoksulluğun Nedenleri.............................................................................................. 29
2.4.1. Büyüme ve Gelir Dağılımı............................................................................... 30
2.4.2. Hızlı Nüfus Artışı ............................................................................................ 30
2.4.3. Hane Halkı Tür ve Özellikleri ......................................................................... 31
x
2.4.5. İşsizlik ve İşgücü Piyasaları............................................................................. 32
2.4.6. Eğitim .............................................................................................................. 33
2.4.7. Küreselleşme.................................................................................................... 34
3. BÖLÜM............................................................................................................................ 36
3. DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE GELİR DAĞILIMI VE YOKSULLUK...................... 36
3.1. Dünya’da Gelir Dağılımı ve Yoksulluk..................................................................... 36
3.1.1. Gelişmiş Ülkelerde Gelir Dağılımı ve Yoksulluk ........................................... 36
3.1.2. Gelişmekte Olan Ülkelerde Gelir Dağılımı ve Yoksulluk............................... 40
3.1.3. Az Gelişmiş Ülkelerde Gelir Dağılımı ve Yoksulluk...................................... 42
3.2. Türkiye’de Gelir Dağılımı ve Yoksulluk................................................................... 45
3.2.1. Türkiye’ de Gelir Dağılımı .............................................................................. 46
3.2.1.1. Türkiye’de bireysel gelir dağılımı....................................................... 46
3.2.1.2. Türkiye’de bölgesel gelir dağılımı ...................................................... 48
3.2.1.3. Türkiye’de fonksiyonel gelir dağılımı................................................. 51
3.2.2. Türkiye’de Yoksulluk...................................................................................... 53
3.3. Gelir Dağılımı ve Yoksulluk Konusunda Yapılan Çalışmalar .................................. 60
4. BÖLÜM............................................................................................................................ 64
4. DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE GELİR DAĞILIMI EŞİTSİZLİĞİ VE
YOKSULLUKLA İLGİLİ MÜCADELE VE İYİLEŞTİRME POLİTİKALARI....... 64
4.1. Dolaylı Mücadele Yaklaşımı ..................................................................................... 64
4.2. Doğrudan Mücadele Yaklaşımı ................................................................................. 65
4.3. Dünya’da Gelir Dağılımı Eşitsizliği ve Yoksullukla İlgili Mücadele ve İyileştirme
Politikaları ............................................................................................................... 66
4.3.1. Dünya Bankasının Uygulamış Olduğu Mücadele Politikaları......................... 67
4.3.2. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) ’nin Uygulamış Olduğu
Mücadele Politikaları ....................................................................................... 69
4.3.3. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)’nın Uygulamış olduğu
Mücadele Politikaları ....................................................................................... 71
xi
4.4. Türkiye’de Gelir Dağılımı Eşitsizliği ve Yoksullukla İlgili Mücadele ve
İyileştirme Politikaları............................................................................................. 75
4.4.1. Maliye Politikası.............................................................................................. 76
4.4.2. Para Politikası .................................................................................................. 77
4.4.3. Eğitim Politikası .............................................................................................. 79
4.4.4. Sosyal Güvenlik Politikası............................................................................... 81
4.4.5. İstihdam Arttırıcı Politikalar............................................................................ 82
4.4.6. Ücret Politikası ................................................................................................ 83
4.4.7. Fiyat Politikası................................................................................................. 84
4.4.8. Enflasyon Önleme Uygulaması ....................................................................... 86
4.4.9. Kayıt Dışı Ekonomi Önleme Uygulaması ....................................................... 87
5. BÖLÜM............................................................................................................................ 90
5. TÜRKİYE’DE GELİR DAĞILIMINA ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN EKK
YÖNTEMİ İLE ANALİZİ........................................................................................... 90
5.1. Veri Seti ..................................................................................................................... 90
5.2. Ekonometrik Yöntem ve İstatistiksel Analiz ............................................................. 90
6. TARTIŞMA VE SONUÇ................................................................................................ 93
7. KAYNAKLAR................................................................................................................. 97
ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................................... 106 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Gelir Dağılımı, Yoksulluk, Dünya, Türkiye, Gelir Dağılımı Adaletsizliği, Mücadele Politikaları |
tr_TR |
dc.subject |
Income Distribution, Poverty, World, Turkey, Income Distribution Injustice, Struggle Policies |
tr_TR |
dc.title |
Gelir dağılımı ve yoksulluk analizi: Türkiye örneği |
tr_TR |
dc.title.alternative |
Income distribution and poverty analysis: the case of Turkey |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı |
tr_TR |