Abstract:
KUŞADASI VE SÖKE EKOTURİZM AĞI ÜZERİNDEKİ ÇEKİRDEK KÖYLERDE
EKOKÖY HAREKETLİLİĞİNİN İRDELENMESİ
Çakmak B, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj
Mimarlığı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2021.
Amaç: Günümüzde tüm canlı yaşamlarını tehdit eden çevre sorunlarının çözüme
kavuşturulması, kitle turizminin zararlarının giderilmesi ve gelecek neslin sürdürülebilir
yaşam alanlarına sahip olması için Eko-köyler en uygun çalışma alanlarıdır. Ülkemizde
Eko-köylerin yanı sıra doğal alanlara yapılan ziyaretlerde oluşan talepleri karşılayan
çekirdek köyler de bulunmaktadır. Bu çalışmada turizm ve sürdürülebilirlik kavramları
açıklanmıştır. Ekoturizm ve eko-köylerin amaçları ile dünyada ve Türkiye de bulunan
örnekleri incelenmiş, ekoturizm ve eko-köy arasındaki ilişki ekoturizm rotaları ve çekirdek
köyler üzerinde açıklanmıştır.
Materyal ve Yöntem: Türkiye'de Eko-köy olma yolunda adımlar atan çekirdek köylerden
Güllübahçe, Eski Doğanbey, Caferli, Yaylaköy ve Kirazlı Mahalleleri yerinde incelenmiş,
Wheeler (1998)'in ortaya koyduğu 8 planlama ilkesi bağlamında oluşturulan gözlem
formları ve bilgi formları ilgili kişiler ile gerçekleştirilen görüşmeler sonucu uygulanmıştır.
Bulgular: Çalışmaya konu olan mahallelerin gelişime açık olması, ekoturizm rotası
üzerinde bulunması, elverişli arazilere sahip olması, ulaşım ve sosyal aktivitelerin kolay
sağlanması, doğal ve kültürel özelliklerinin korunması ortak güçlü yönler iken, yerel
mimariden uzaklaşmaları, yenilenebilir enerji kaynağı kullanımının bulunmaması, organik
üretimin desteklenmemesi, yörede istihdam sağlanamaması ortak zayıf yönleridir.
Sonuç: Belirlenen ekoturizm rotası üzerindeki çekirdek köylerin; kompakt, dengeli arazi
kullanımı, araç kullanımı ve kolay erişim, kaynakların akılcı kullanımı, atıkların azaltılması,
çevre kirliliğinin önlenmesi, iyi konut ve yaşam çevresi, sağlıklı sosyal ekoloji,
sürdürülebilir ekonomi, halk katılımı ve yerel kültür ve toplumsal değerlerin korunması
maddeleri çerçevesince potansiyelleri ortaya konmuş ve öneriler sunulmuştur.
