Özet:
RUS-İSRAİL İLİŞKİLERİ BAĞLAMINDA RUSYA’DAKİ YAHUDİ
DİASPORASI
Kubilay BAYRAKTAR
Yüksek Lisans Tezi, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Utku YAPICI
2020, X + 150 Sayfa
Diaspora uluslararası ilişkiler literatüründe gelişmekte olan bir terimdir. Bir
topluluğun diaspora olarak tanımlanabilmesi için o topluluğun taşıması gereken özellikler,
çeşitli diaspora kuramcıları tarafından ortaya atılmıştır. Diaspora kuramcıları, toplulukların
ana yurtlarından dağılma sebepleri, ana yurtları dışında yaşadıkları ülkelerle ilişkileri ve ana
yurtlarıyla kurdukları ilişkiler bağlamında diaspora topluluklarının sahip olması gereken
özellikleri belirlemişlerdir.
Yahudilerin Rusya topraklarında kitleler halinde ilk bulunuşu 1795 yılında Polonya
Krallığı’nın Rus İmparatorluğu tarafından ilhak edilmesi sonucunda olmuştur. Uzun yıllar
Polonya Krallığı hakimiyetinde yaşayan Doğu Avrupa Yahudileri, Rus hakimiyeti altına
girmelerinden itibaren Rus yöneticileri açısından sorun olarak görülmüşlerdir. Yahudiler,
Rus Devleti’nin geçirdiği deneyimler olan Çarlık Rusya, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler
Birliği ve Rusya Federasyonu dönemlerinde Rus hakimiyeti altındaki yaşamlarını dönemsel
koşullara bağlı olarak sürdürmeye devam etmişlerdir.
Rus Yahudilerinin Rus hakimiyeti altında yaşadıkları deneyimler, diaspora
kuramcıları tarafından belirlenen diaspora olma özelliklerini karşılamıştır. Rus Yahudileri,
1948 yılında kurulan ve Yahudiler tarafından ana yurt olarak görülen İsrail Devleti ile
ilişkiler kurmuştur. Rus ve İsrail Devletleri tarafından önemli bir konu olarak görülen Rus
Yahudi Diasporası, 1948 yılından itibaren Rus-İsrail ilişkilerinin gidişatına ekonomik,
politik, kültürel ve toplumsal alanlarda etkide bulunmuştur
