dc.contributor.advisor |
Peker, Osman |
|
dc.contributor.author |
Altun, Senem |
|
dc.date.accessioned |
2021-10-13T07:15:17Z |
|
dc.date.available |
2021-10-13T07:15:17Z |
|
dc.date.issued |
2020 |
|
dc.date.submitted |
2020 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4335 |
|
dc.description.abstract |
DÖVİZ KURU ARTIŞLARININ FİYATLARA GEÇİŞ ETKİSİ: TÜRKİYE
ÖRNEĞİ
Ceren ALTUN
Yüksek Lisans Tezi, İktisat Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Osman PEKER
2020, XV+ 82 sayfa
Bu çalışmada döviz kuru artışlarının fiyatlar üzerindeki geçiş etkisi 2003:Q1-
2020:Q1 yılları arasında incelenmiştir. Türkiye’nin 2003:Q1-2020:Q1 yılları arasındaki
döviz kurunun fiyatlara geçiş etkisi, Engle-Granger Eş Bütünleşme ve Granger Nedensellik
analizleri ile test edilmiştir.
Türkiye‘de 2003:Q1-2020:Q1 yılları arasındaki reel efektif döviz kuru ve yurtiçi
fiyat değişimleri grafik yardımıyla hem ayrı ayrı hem de her iki değişken birlikte ele
alınarak incelenmiştir. Uygulanan ekonometrik modellerden Granger testi sonucunda döviz
kurundan fiyatlara doğru tek yönlü bir nedensellik bulunmuştur. Engle-Granger testinde ise
söz konusu değişkenlerin aralarında güçlü bir ilişki olduğu ve uzun dönemde birlikte
hareket ettikleri tespit edilmiştir. |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv
ÖZET....................................................................................................................................... v
ABSTRACT ...........................................................................................................................vi
ÖNSÖZ..................................................................................................................................vii
ŞEKİLLER DİZİNİ................................................................................................................xi
TABLOLAR DİZİNİ.............................................................................................................xii
GRAFİKLER DİZİNİ ..........................................................................................................xiii
EKLER DİZİNİ....................................................................................................................xiv
KISALTMALAR DİZİNİ ..................................................................................................... xv
GİRİŞ....................................................................................................................................... 1
1. BÖLÜM.............................................................................................................................. 3
1. DÖVİZ KURU VE ENFLASYON İLE İLGİLİ KAVRAMSAL ÇERÇEVE.................... 3
1.1. Döviz Kuru ve Kavramı............................................................................................... 3
1.2. Döviz Kuru Türleri ...................................................................................................... 4
1.2.1. Nominal ve Reel Döviz Kuru ............................................................................ 4
1.2.2. Nominal ve Reel Efektif Döviz Kuru ................................................................ 6
1.3. Döviz Kuru Sistemleri ................................................................................................. 7
1.3.1. Sabit Döviz Kuru Sistemi .................................................................................. 8
1.3.2. Esnek Döviz Kuru Sistemi............................................................................... 10
1.4. Enflasyon Tanımı ve Kavramı................................................................................... 11
1.4.1. Enflasyon Türleri............................................................................................. 12
1.4.2. Yurtiçi Fiyat Değişimleri Karşısında Ulusal Paranın Değeri .......................... 16
2. BÖLÜM............................................................................................................................ 18
2. DÖVİZ KURUNDAN FİYATLARA GEÇİŞ ETKİSİ..................................................... 18
2.1. Döviz Kurundan Fiyatlara Geçiş Etkisinin Temel Özellikleri................................... 18
ix
2.2. Döviz Kurundaki Değişmelerin Fiyatlara Geçiş Aşamaları ...................................... 21
2.3. Döviz Kurundan Fiyatlara Geçiş Sürecini Açıklayan Kuramlar ............................... 23
2.3.1. Tek Fiyat Kanunu ............................................................................................ 23
2.3.2. Satın Alma Gücü Paritesi................................................................................. 25
2.3.2.1. Mutlak satın alma gücü paritesi .......................................................... 27
2.3.2.2. Nispi satın alma gücü paritesi ............................................................. 28
2.3.3. Portföy Dengesi Yaklaşımı.............................................................................. 29
2.3.4. Faiz Oranı Paritesi Koşulu............................................................................... 32
2.3.4.1. Güvenceli faiz oranı paritesi ............................................................... 32
2.3.4.2. Güvencesiz faiz oranı paritesi ............................................................. 34
2.4. Döviz Kurundaki Değişmelerin Fiyatları Etkileme Kanalları ................................... 35
2.4.1. Mal Piyasası Kanalıyla Etkileme..................................................................... 36
2.4.2. Faktör Fiyatları Yoluyla Etkileme ................................................................... 37
2.4.3. Geleceğe İlişkin Beklentiler ............................................................................ 37
2.4.4. Ödemeler Bilançosu Kanalı............................................................................. 38
2.4.5. Diğer Makroekonomik İşlemler ...................................................................... 39
2.5. Döviz Kuru ve Fiyatlar Genel Düzeyi İlişkisi ........................................................... 41
2.5.1. Türkiye’ de Döviz Kuru ve Fiyatlar Genel Düzeyi İlişkisi ............................. 42
2.5.2. Türkiye’ de Dış Ticaretin Gelişimi (2003-2019)............................................. 47
3. BÖLÜM............................................................................................................................ 51
3. DÖVİZ KURUNDAN FİYATLARA GEÇİŞ ETKİSİNE İLİŞKİN AMPİRİK
LİTERATÜR ............................................................................................................... 51
3.1. Türkiye ve Seçilmiş Diğer Ülke Uygulamaları ve Kullanılan Yöntemler................. 51
3.2. Ampirik Analiz .......................................................................................................... 54
3.2.1. Rassal Yürüyüş Modeli (Random Walk)......................................................... 54
3.2.2. Temiz Dizi veya Beyaz Gürültü (White Noise) .............................................. 54
3.2.3. Durağanlık Testleri .......................................................................................... 54
3.2.4. Sahte Regresyon .............................................................................................. 57
x
3.3. Veri Seti, Model ve Yöntem...................................................................................... 57
3.3.1. Birim Kök Testi ............................................................................................... 58
3.3.2. Eş Bütünleşme Analizi .................................................................................... 60
3.3.3. Granger Nedensellik Testi ............................................................................... 64
4. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME ................................................................................. 67
5. KAYNAKLAR................................................................................................................. 72
6. EKLER ............................................................................................................................. 81
ÖZGEÇMİŞ ......................................................................................................................... 82 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Reel Efektif Döviz Kuru, Enflasyon, Dış Ticaret Açığı, Yabancı Yatırım, Ödemeler Dengesi |
tr_TR |
dc.title |
Döviz Kuru Artışlarının Fiyatlara Geçiş Etkisi: Türkiye Örneği |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İKTİSAT ANABİLİM DALI |
tr_TR |