dc.contributor.advisor |
Balkız, Özlem |
|
dc.contributor.author |
Kurt, Süheyb |
|
dc.date.accessioned |
2021-10-13T07:07:56Z |
|
dc.date.available |
2021-10-13T07:07:56Z |
|
dc.date.issued |
2020 |
|
dc.date.submitted |
2020 |
|
dc.identifier.uri |
http://hdl.handle.net/11607/4323 |
|
dc.description.abstract |
SINIFSAL AYRIM VE KÜLTÜREL EŞİTSİZLİKLER:
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİKAL BEĞENİSİ VE TOPLUMSAL
TEMELLERİ ÜZERİNE SOSYOLOJİK BİR ARAŞTIRMA
Süheyb KURT
Yüksek Lisans Tezi, Sosyoloji Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Doç. Dr. Özlem BALKIZ
2020, XIX + 232 sayfa
1980’lerden bu yana yaşanan sınıfsal, kültürel, siyasal ve teknolojik dönüşümlerle
birlikte çok daha komplike ve ilişkisel bir boyut kazanan beğeni problemi günümüz toplumsal
ilişki ağlarının anlaşılmasında hayati bir önem taşımaktadır. Beğeni, bahsi geçen toplumsal
dinamiklerle birlikte ortaya çıkan -belki “yeni” olmasa da- farklı sosyal yapı ve süreçler,
eşitsizlikler, ayrımlar ve karşılaşmalarla iç içe inşa olmakta ve bundan dolayı güncel ve ampirik
bir çerçevede yeniden ele alınması gereken çok yönlü bir olgu olarak sosyologları keşfe
çağırmaktadır. Ekseriyetle “kişisel” ve toplumdan azade bir olgu olarak görülen beğeninin -
hele ki “kutsal” sanat mitinin çok güçlü bir şekilde kuşattığı müzik alanı üzerinden- tartışmaya
açılması hem toplumsal yaşamın “mahrem” ve “tartışılmaz” bölgelerini açığa çıkarmakta hem
de sınıfsal ayrım ve kültürel eşitsizliklerin müzikal pratiklerle olan ilişkisine dair yeni sorgular
üretmektedir. Diğer yandan ortaya çıkan toplumsal dönüşüm süreçleriyle beraber üniversite
öğrencilerinin ekonomik, akademik, müzikal, kültürel vs. konum ve deneyimlerinin de
farklılaştığı ve heterojen bir yapıya büründüğü gözlemlenmektedir. Bu hususta üniversite
öğrencilerinin müzikal beğeni ve pratikleri de yeniden biçimlenen toplumsal algı, eylem ve
ilişki biçimleri ekseninde okunmalı ve buradan hareketle günümüzün kompleks aidiyet, sınır,
tahakküm ve ayrım stratejilerine mercek tutulmalıdır.
Bu tez çalışmasında Pierre Bourdieu’nün kavram ve tartışmalarından yola çıkılarak
üniversite öğrencilerinin müzikal beğenisi ve toplumsal (sınıfsal, politik, dini, teknolojik,
kültürel, etnik vs.) temelleri incelenmiş, müzikal beğeni ve pratikler üzerinden sınıfsal ve
kültürel eşitsizliklerin günümüzdeki anlam ve görünümleri tartışılmıştır. Bourdieu teorisinin
özgül dinamikler çerçevesinde sınandığı bu niteliksel çalışmanın saha araştırması kapsamında
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nde okuyan 32 lisans son sınıf öğrencisiyle derinlemesine
viii
mülakatlar yapılmış ve habitus, sermaye, alan, sınıf vs. gibi kavramların öğrencilerin beğeni ve
deneyimlerindeki karşılığı sorgulanmıştır. Öğrencilerin müzikal beğeni ve ilişkileri sosyal sınıf,
devlet, milliyetçilik, siyasal hafıza, din, üniversite, hepçillik, akışkanlık, mekân, teknoloji ve
sosyal medya gibi çok çeşitli olgular üzerinden çözümlenmiştir. Bu bağlamda öğrencilerin
benzer ve farklı algı, beğeni ve tecrübelerinin ardındaki yapısal etmenler analiz edilmiş ve
sosyal köken ile müzikal beğeni arasındaki ilişki hatları tespit edilmiştir |
tr_TR |
dc.description.tableofcontents |
İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY SAYFASI ……………………………………………………………….iv
BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ……………………………………………………..vi
ÖZET ……………………………………………………………………………….………..vii
ABSTRACT …………………………………………………………………………...……...ix
ÖNSÖZ ………………………………………………………………………...…………….xii
TABLOLAR DİZİNİ ………………………………………………………………..……….xvi
EKLER DİZİNİ ……………………………………………………………….……..…...…xvii
KISALTMALAR DİZİNİ …………………………………………………..………..…….xviii
GİRİŞ ……………………………………………………………...…………………………..1
1. BÖLÜM …………………………………………………………………………………….7
1. TEORİK ÇERÇEVE ……………………………………..………………………………….7
1.1. Sınıfsal Ayrım …………………………………………...…………………………….7
1.1.1 Sınıfları Yeniden Düşünmek: Karşıtlıkların Aşımı ve “İlişkisel” Sosyal Sınıflar ..7
1.1.2. “Olasılıktan Gerçekliğe Geçiş”: İnşa Edilmiş Sınıflar ve Gerçek Sınıflar ……...17
1.1.3. Ön Kabullere Karşı Teyakkuz: Düşünümsel Yaklaşım ve Sınıf Çözümlemesi ...20
1.1.4. Beğeniler, Yatkınlıklar, Ayrımlar: Habitus ve Sınıf Habitusu ………………….23
1.2. Kültürel Eşitsizlikler …………………………………………………………………30
1.2.1. Mücadelenin Mekânları ve Döngüselliği: Alan ve Alanların Homolojisi ……...30
1.2.2. İktidar ve Sermayenin Görünümleri: Ekonomik, Sosyal ve Sembolik Sermaye .38
1.2.2.1. Kültürel Sermaye: Otorite ve Rekabetin Kültürel Anlamları …………43
1.3. Beğeni ve Müzik …………………………………………………………………….46
1.3.1. Toplumsal Bir Olgu Olarak Beğeninin İnşası, Farklılaşması ve Hiyerarşisi …...47
1.3.2. Müzik ve Müzikal Beğeni …………………………………………………...…53
xiv
1.3.3. Üniversite Öğrencileri ve Müzik Beğenileri …………………………………...57
2. BÖLÜM …………………………………………………………………………………...62
2. METODOLOJİ …………………………………………………………………………….62
2.1. Araştırmanın Amacı, Yöntemi ve Tekniği ……………………………………….62
3. BÖLÜM …………………………………………………………………………………...67
3. BULGULAR VE TARTIŞMA …………………………………………………………….67
3.1. “Kulağıma Hoş Gelen Her Şeyi Dinlerim”: Beğenide Akışkanlık, Hepçillik ve
Esneklik ………………………………………………………………………73
3.2. Mesafe, Sınır ve Temsil: Müzik Türlerine İlişkin Algı ve Değerlendirmeler …….86
3.2.1. Ötekilerin Sesi: Arabesk Müzik ………………………………………..86
3.2.2. Eğlenceden Gürültüye: Pop Müzik ……………………………………..99
3.2.3. Temayüz ve Takdis: Klasik Müzik ……………………………………110
3.3. Üniversite Süreci ve Alanı: Beğeni Dönüşümü ve Müzikal Olanak(sızlık)lar …..119
3.4. Duyma Biçimleri: Müzik, Ezan ve Dinî Habitus ………………………………..134
3.4.1. Düzene Çağrı: Rızanın Beş Vakit Üretimi …………………………….134
3.4.2. Ezana Karşı: Yaşasın Müzik! …………………………………………142
3.5. Siyasal Hafıza, Devlet ve Milliyetçilik: Politik Kulağın İnşası …………………149
3.6. Mekân, Müzik ve Toplumsal İlişki Örüntüleri ………………………………….171
3.6.1. Mekânsal Ayrımlar ve Makbul Beğeni ………………………………..172
3.6.2. Sosyal Yaşamın Müzikal Bölgeleri ve Etkileşimler ……………..……183
3.6.3. Kim O?: Yargı ve Sınıflan(dır)ma Biçimi Olarak Beğeni ……………..187
3.7. Dijital Gençlik: Sanal Müzik ve Beğeni ………………………………………..193
3.7.1. Müziği “Tıklamak”: Teknolojik Dönüşümler ve Müzik Uygulamaları .194
xv
3.7.2. Sosyal Medya Ağları ………………………………………………….204
4. SONUÇ …………………………………………………………………………………..208
5. KAYNAKLAR …………………………………………………………………………..214
6. EKLER …………………………………………………………………………………..224
ÖZGEÇMİŞ ………………………………………………………………………………..232 |
tr_TR |
dc.language.iso |
tur |
tr_TR |
dc.publisher |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
tr_TR |
dc.rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
tr_TR |
dc.subject |
Beğeni, Müzik, Pierre Bourdieu, Sınıf, Habitus, Sermaye, Üniversite Öğrencileri |
tr_TR |
dc.title |
SINIFSAL AYRIM VE KÜLTÜREL EŞİTSİZLİKLER: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİKAL BEĞENİSİ VE TOPLUMSAL TEMELLERİ ÜZERİNE SOSYOLOJİK BİR ARAŞTIRMA |
tr_TR |
dc.type |
masterThesis |
tr_TR |
dc.contributor.department |
AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SOSYOLOJİ ANABİLİM DALI |
tr_TR |